Xã hội nguyên thủy tan rã khi người tối cổ dần dần tiến hóa thành người tinh khôn. Người tinh khôn đã biết cải tạo các công cụ bằng đá để nâng cao năng suất lao động lên. Sau đó, họ đã cảm thấy năng suất hiện tại như vậy là không đủ để sống. Nên sau khi phát hiện ra kim loại, họ đã sử dụng nguyên liệu này để chế tạo ra các loại công cụ.

Nhờ có các công cụ bằng kim loại, họ có thể khai phá được đất hoang để tăng diện tích trồng trọt lên. Không những thế, họ còn biết xẻ đá để làm nhà, xẻ gỗ để đóng thuyền. Lúc này, sản phẩm họ làm ra không chỉ đủ để đủ nuôi sống bản thân, gia đình mà còn dư thừa nữa.

Một số người có khả năng lao động năng suất nên dư thừa của cải. Một số khác thì lợi dụng chức vụ và quyền hạn của mình để chiếm đoạt một phần của cải dư thừa của người khác. Những người có của cải dư thừa thì ngày càng trở nên giàu có và xã hội bắt đầu có sự phân hóa giàu nghèo.