a) Theo quy ước đặt điểm sáng và ảnh đối với thấu kính hội tụ, khi điểm sáng S dịch chuyển gần thấu kính đoạn 5cm, thì ảnh sẽ dịch chuyển ra xa thấu kính. Điều này được xác định dựa trên quy luật kết luận được từ công thức 1/f = 1/do + 1/di, trong đó do và di lần lượt là khoảng cách từ đối tượng và ảnh tới thấu kính, và f là tiêu cự của thấu kính. Khi S dịch chuyển gần thấu kính, do giảm, do đó di cũng giảm. Do vậy, để duy trì độ rõ nét của ảnh, màn M phải dịch chuyển ra xa thấu kính.

b) Ta có công thức 1/f = 1/do + 1/di, áp dụng cho vị trí ban đầu của điểm sáng S và màn M, ta có: 1/15 = 1/do + 1/di (1) Với vị trí mới của điểm sáng S, ta có: 1/15 = 1/(do - 0.05) + 1/(di + 0.225) (2) Từ (1) trừ đi (2), ta được: 1/do - 1/(do - 0.05) = 1/(di + 0.225) - 1/di Giải phương trình trên, ta tìm được giá trị của do và di: do = 0.1 m, di = 0.3 m Do đó, vị trí ban đầu của điểm sáng S là 10 cm về phía trái so với thấu kính và vị trí của màn M là 30 cm về phía phải so với thấu kính.