Chương 1 của bài "Những ngày thơ ấu" của Nguyên Hồng là một trong những chương đặc sắc nhất của tác phẩm. Chương này đã khắc họa chân thực và sinh động những cay đắng, tủi nhục của cậu bé Hồng trong những ngày tháng sống với người cô và những người họ hàng xa lánh, ghẻ lạnh. Thông điệp và bài học rút ra từ chương này có thể được tóm tắt như sau:

Thông điệp:

• Tình mẫu tử là tình cảm thiêng liêng và cao quý nhất trên đời. Dù hoàn cảnh có khó khăn, tủi nhục đến đâu, thì tình mẫu tử vẫn luôn là nguồn động viên, an ủi và tiếp thêm sức mạnh cho con người.
• Cuộc sống không phải lúc nào cũng công bằng. Có những người phải chịu nhiều bất hạnh, khổ đau trong cuộc đời, ngay cả khi họ là những đứa trẻ vô tội.

Bài học:

• Hãy trân trọng tình mẫu tử. Tình mẫu tử là món quà vô giá mà ta được ban tặng. Hãy luôn yêu thương, kính trọng mẹ và dành cho mẹ những điều tốt đẹp nhất.
• Hãy biết chia sẻ và giúp đỡ những người bất hạnh. Hãy đứng lên bảo vệ lẽ phải, giúp đỡ những người yếu thế và bất hạnh trong cuộc sống.

Cụ thể, trong chương này, tác giả đã khắc họa rõ nét nỗi đau khổ, tủi nhục của cậu bé Hồng khi bị cô ruột và họ hàng xa lánh, ghẻ lạnh. Cô ruột của Hồng là một người đàn bà cay nghiệt, hẹp hòi, luôn ghẻ lạnh và đối xử tàn nhẫn với Hồng. Cô thường xuyên mắng chửi, đánh đập Hồng và bắt Hồng làm những việc nặng nhọc. Những người họ hàng xa lánh của Hồng cũng tỏ ra lạnh nhạt, khinh bỉ cậu bé. Họ thường xuyên buông lời chê bai, dè bỉu Hồng.

Trong hoàn cảnh đó, Hồng đã phải chịu đựng rất nhiều cay đắng, tủi nhục. Cậu bé luôn cảm thấy cô đơn, lạc lõng và không được ai yêu thương. Cậu bé luôn khao khát được gặp lại mẹ, được sống trong vòng tay yêu thương của mẹ.

Cuối cùng, Hồng đã được gặp lại mẹ. Khi gặp lại mẹ, Hồng đã vỡ oà trong niềm hạnh phúc. Cậu bé ôm chầm lấy mẹ và khóc nức nở. Khoảnh khắc được gặp lại mẹ đã giúp Hồng vơi đi phần nào những nỗi đau khổ, tủi nhục mà cậu bé đã phải chịu đựng trong suốt thời gian qua.

Chương 1 của bài "Những ngày thơ ấu" là một chương văn giàu cảm xúc và có ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Chương này đã thể hiện tình mẫu tử thiêng liêng và cao quý, đồng thời lên án những thói hư tật xấu trong xã hội..