Một số giả thuyết nghiên cứu có thể đưa ra cho truyện cổ tích Tấm Cám:
- Giả thuyết về sự khác biệt giai cấp xã hội: Truyện Tấm Cám phản ánh sự khác biệt giữa các giai cấp trong xã hội. Tấm là người nghèo khổ, Cám là con gái nhà giàu có quyền thế. Câu chuyện cho thấy sự bất công xã hội đối với người nghèo.
- Giả thuyết về sự đấu tranh giành quyền lực: Truyện phản ánh cuộc đấu tranh quyền lực giữa Cám và Tấm để giành lấy tình yêu của Hoàng tử. Đây cũng là cuộc đấu tranh giữa ác và thiện, giữa bạo ngược và lương thiện.
- Giả thuyết phê phán chế độ phong kiến: Truyện phê phán chế độ phong kiến thông qua việc Cám lạm dụng quyền lực, địa vị để áp bức Tấm. Cuối cùng, Tấm được cứu thoát nhờ sự giúp đỡ của các yếu tố tự nhiên.
- Giả thuyết về chiến thắng của chính nghĩa: Truyện cho thấy sự chiến thắng của cái chính, cái thiện. Dù bị áp bức nhưng nhờ sự nhân hậu, lương thiện, Tấm đã được đền đáp xứng đáng.
- Giả thuyết về tình thương yêu: Truyện ca ngợi tình yêu đích thực giữa Tấm và Hoàng tử, đánh bại mối tình giả dối, ích kỷ của Cám. Tình yêu đích thực cuối cùng sẽ chiến thắng.