Có ba loại dị di truyền chính là dị di truyền gen, dị di truyền khromosom và dị di truyền nguyên sinh. 1. Dị di truyền gen: Đây là loại dị di truyền phổ biến nhất. Nó xảy ra khi có một thay đổi trong DNA của một gen cụ thể. Các nguyên nhân phát sinh dị di truyền gen bao gồm: - Lỗi trong quá trình sao chép DNA: Trong quá trình sao chép DNA để tạo ra các bản sao của gen, có thể xảy ra lỗi như đảo ngược thứ tự các nucleotide hoặc thêm hoặc bớt nucleotide. - Tác động của tia X và tia gamma: Các tia X và tia gamma có khả năng gây hỏng DNA và gây ra các thay đổi trong gen. - Tác động của chất mutagen: Một số chất mutagen như các chất hóa học, thuốc lá, chất gây ung thư và một số loại thuốc có thể gây ra dị di truyền gen. 2. Dị di truyền khromosom: Đây là loại dị di truyền liên quan đến số lượng hoặc cấu trúc của các khromosom. Các nguyên nhân phát sinh dị di truyền khromosom bao gồm: - Lỗi trong quá trình phân bào: Trong quá trình phân bào, có thể xảy ra lỗi trong việc phân bào của các khromosom, dẫn đến sự thiếu hoặc thừa các khromosom. - Lỗi trong quá trình ghép cặp gen: Trong quá trình ghép cặp gen giữa hai khromosom, có thể xảy ra lỗi gây ra các đổi mới trong cấu trúc của khromosom. 3. Dị di truyền nguyên sinh: Đây là loại dị di truyền do các tác động từ môi trường, nhưng không liên quan đến gen hoặc khromosom. Các nguyên nhân phát sinh dị di truyền nguyên sinh bao gồm: - Tác động của chất độc hại: Các chất độc hại như thuốc lá, rượu, các chất gây ung thư và các chất hóa học có thể gây ra các biến dị truyền nguyên sinh. - Tác động của tia X và tia gamma: Các tia X và tia gamma có khả năng gây hỏng DNA và gây ra các thay đổi trong di truyền. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng dị di truyền có thể phát sinh từ sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau và không phải tất cả các dị di truyền đều có nguyên nhân rõ ràng.