+ Thứ nhất, các cuộc cải cách hành chính dưới triều vua Minh Mạng diễn ra trong bối cảnh đất nước sau một thời gian dài chiến tranh, khủng hoảng, bộ máy hành chính nhà nước yếu kém về nhiều mặt

+ Thứ hai, cải cách hành chính dưới triều vua Minh Mạng là tương đối toàn diện và kết quả mang lại là rất đáng kể. Cải cách hành chính đã mang lại sự hưng thịnh cho đất nước, tình hình chính trị – xã hội được ổn định, kinh tế đất nước phát triển, dân trí được nâng cao, năng lực quốc phòng được tăng cường, chế độ quân chủ trung ương tập quyền được củng cố, bộ máy hành chính nhà nước hoạt động có hiệu lực, hiệu quả hơn trước.

+ Thứ ba, cải cách hành chính dưới triều vua Minh Mạng đã xây dựng được chế độ quân chủ trung ương tập quyền, quyền lực trong nước thuộc về nhà vua.

+ Thứ tư, vua Minh Mạng đã chú trọng xây dựng bộ máy hành chính nhà nước gọn nhẹ, được tổ chức chặt chẽ thành một guồng máy vận hành thống nhất từ trung ương đến địa phương

+ Thứ năm, để bộ máy hành chính nhà nước hoạt động có hiệu quả, vua Minh Mạng rất quan tâm xây dựng đội ngũ quan lại hiền tài, trung thành với triều chính, coi đó là yếu tố quan trọng để cải cách hành chính thành công.

Minh Mạng, vị vua thứ hai của triều đại Nguyễn, đã tiến hành hàng loạt cải cách quan trọng đối với bộ máy chính quyền địa phương trong suốt 21 năm trị vực. Dưới đây là một số điểm nhấn về những cải cách của ông:

1. Thay đổi tên nước: Minh Mạng đã đổi tên nước Việt Nam thành Đại Nam.

2. Cải tổ bộ máy chính quyền trung ương: Ông đã cho lập thêm Nội các và Cơ mật viện ở Huế.

3. Cải cách hành chính địa phương: Minh Mạng đã bãi bỏ chức tổng trấn Bắc thành và Gia Định thành, đổi trấn thành tỉnh12. Ông còn củng cố chế độ lưu quan ở miền núi.

4. Tổ chức lại quân đội: Quân đội được chia thành bộ binh, thủy binh, tượng binh, kị binh và pháo thủ binh.

5. Xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát: Minh Mạng đã xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát “Trên dưới hiệp đồng, trong ngoài kiềm chế lẫn nhau” để hạn chế những hiện tượng tiêu cực trong tổ chức hành chính nhà nước.

Những cải cách này đã giúp bộ máy chính quyền trở nên gọn nhẹ hơn, hoạt động hiệu quả hơn, và các quan chức trong hệ thống quản lý hành chính có chức năng và nhiệm vụ rõ ràng. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng, dù đã có những tiến bộ, nhưng bộ máy chính quyền thời Minh Mạng vẫn còn nhiều hạn chế và thách thức.