Dàn ý phân tích văn bản "Than nỗi oan" của Cao Bá Nhạ qua hai đoạn thơ:

I. Mở bài
1. Giới thiệu tác giả Cao Bá Nhạ:
- Cao Bá Nhạ là một nhà thơ nổi tiếng trong văn học Việt Nam.
- Ông thường viết về những nỗi oan khuất, bất công trong xã hội.

2. Giới thiệu bài thơ "Than nỗi oan":
- Bài thơ thể hiện nỗi oan khuất và tâm trạng đau khổ của tác giả.
- Hai đoạn thơ được chọn là những đoạn tiêu biểu thể hiện rõ ràng nhất nỗi lòng của tác giả.

II. Thân bài
1. Phân tích đoạn thơ thứ nhất:
- "Mối tâm sự rối mười phần thảm":
+ Tâm sự của tác giả rối bời, đầy đau khổ và thảm thương.
+ Sử dụng hình ảnh "mười phần thảm" để nhấn mạnh mức độ đau khổ.

- "Gánh gia tình nặng tám năm dư":
+ Tác giả đã phải chịu đựng nỗi oan khuất trong suốt tám năm dài.
+ Hình ảnh "gánh gia tình" thể hiện trách nhiệm và gánh nặng mà tác giả phải mang.

- "Khi ngày mong bức xá thư":
+ Tác giả mong chờ một lá thư giải oan, một sự minh oan từ người có quyền lực.
+ Sự chờ đợi trong vô vọng, ngày qua ngày.

- "Khi đêm than bóng, khi tưa hỏi lòng":
+ Tác giả than thở, tự hỏi lòng mình trong những đêm dài cô đơn.
+ Sự đau khổ và tuyệt vọng được thể hiện qua hình ảnh "than bóng" và "tưa hỏi lòng".

2. Phân tích đoạn thơ thứ hai:
- "Hương thề nguyện khói lòng trước gió":
+ Hình ảnh "hương thề nguyện" và "khói lòng trước gió" thể hiện sự mong manh, dễ tan biến của lời thề nguyện.
+ Tác giả cảm thấy lời thề nguyện của mình không được ai lắng nghe, không có giá trị.

- "Tờ tố oan mở ngỏ giữa trời":
+ Tác giả đã viết tờ tố oan, gửi lên trời cao, mong được minh oan.
+ Hình ảnh "mở ngỏ giữa trời" thể hiện sự công khai, minh bạch nhưng cũng đầy tuyệt vọng.

- "Tờ oan kể hết bao lời":
+ Tờ tố oan chứa đựng tất cả những nỗi oan khuất, những lời kêu cứu của tác giả.
+ Sự chân thành và đau khổ trong từng lời tố oan.

- "Hương thề sao chửa thấu nơi cửu trùng":
+ Tác giả tự hỏi tại sao lời thề nguyện của mình vẫn chưa được thấu đến trời cao, đến nơi cửu trùng.
+ Sự tuyệt vọng và bất lực trước sự bất công của xã hội.

III. Kết bài
1. Tổng kết lại nội dung và ý nghĩa của hai đoạn thơ:
- Hai đoạn thơ thể hiện nỗi oan khuất, đau khổ và tuyệt vọng của tác giả.
- Sự chờ đợi trong vô vọng và sự bất lực trước sự bất công.

2. Đánh giá về giá trị nghệ thuật của bài thơ:
- Sử dụng hình ảnh, ngôn ngữ tinh tế, giàu cảm xúc.
- Thể hiện sâu sắc tâm trạng và nỗi lòng của tác giả.

3. Liên hệ với hoàn cảnh xã hội và cuộc sống của tác giả:
- Bài thơ phản ánh hiện thực xã hội đầy bất công, nơi mà những người oan khuất không được minh oan.
- Tác giả Cao Bá Nhạ đã dùng thơ ca để lên tiếng, bày tỏ nỗi lòng và kêu gọi sự công bằng.