Trong bài thơ "Bạn Đến Chơi Nhà" của Nguyễn Khuyến, phép đối xuất hiện ở hai cặp câu quan trọng mà nhà thơ sử dụng để thể hiện tình cảm chân thành và tình huống éo le khi bạn đến thăm. Hai cặp câu sử dụng phép đối là:

1. "Ao sâu nước cả, khôn chài cá
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà"

Ở đây, "ao sâu nước cả" đối với "vườn rộng rào thưa" và "khôn chài cá" đối với "khó đuổi gà". Phép đối này cho thấy hoàn cảnh khó khăn của chủ nhà trong việc chuẩn bị đãi bạn.

2. "Cải chửa kịp dò, cà mới nụ
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa"

Ở cặp câu này, "cải chửa kịp dò" đối với "bầu vừa rụng rốn" và "cà mới nụ" đối với "mướp đương hoa". Những mô tả này lại nhấn mạnh việc không có gì để thiết đãi bạn, vì rau trái trong vườn chưa kịp trưởng thành.

Phép đối ở các cặp câu này không chỉ tạo nên sự cân đối trong thơ mà còn nhấn mạnh kịch tính và sự chân thành của tác giả khi tiếp đón bạn.