C1: Xác định thể thơ và bptt
Thể thơ: Bài thơ của Tố Hữu là thể thơ 7 CHỮ
BPTT (Biện pháp tu từ):
- So sánh: "Trái bưởi kia vàng ngọt với em" (so sánh trái bưởi với tình cảm cá nhân).
- Nhân hóa: "Chuông ôi, chuông nhỏ đừng reo nữa" (nhân hóa chuông để diễn tả nỗi đau và sự tiếc nuối).
- Điệp từ: "Bác đã đi rồi sao Bác ơi" (lặp lại từ "Bác" để nhấn mạnh nỗi đau mất mát).
C2: Phép tu từ trong câu thơ "Bác đã đi rồi sao Bác ơi"
Phép tu từ: Phép thán từ và phép điệp từ.
Tác dụng:
- Phép thán từ "Bác ơi" thể hiện sự đau đớn, ngạc nhiên và nỗi mất mát sâu sắc. Nó bộc lộ cảm xúc chân thật của tác giả khi đối diện với sự ra đi của Bác Hồ.
- Phép điệp từ "Bác" nhấn mạnh sự trống vắng và nỗi đau không thể thay thế của tác giả sau khi Bác Hồ qua đời.
C3: Cảm xúc của tác giả trong đoạn thơ là gì? Cảm xúc đó được bộc lộ như thế nào?
Cảm xúc của tác giả: Nỗi đau, tiếc nuối và sự luyến tiếc sâu sắc khi Bác Hồ qua đời.
Bộc lộ cảm xúc:
- Qua hình ảnh và tình huống: Tác giả miêu tả cảnh vật ướt lạnh, khung cảnh vườn rau, thang gác và chuông nhỏ, cho thấy nỗi buồn và sự mất mát.
- Câu hỏi tu từ: "Bác đã đi rồi sao Bác ơi" thể hiện sự không tin và đau khổ khi đối diện với sự ra đi của Bác.
- Hình ảnh đối lập: Miền Nam đang thắng lợi và mùa thu đẹp, nhưng bên trong là nỗi đau và sự mất mát không thể bù đắp.
C4: Sự tương phản giữa khung cảnh bên ngoài và lòng người
Sự tương phản:
- Khung cảnh bên ngoài: Mùa thu đẹp, nắng xanh, miền Nam thắng lợi, và các hình ảnh như trái bưởi vàng, hoa nhài thơm.
- Lòng người: Nỗi đau mất mát, sự trống vắng sau cái chết của Bác Hồ, cảm giác không thể thay thế.
Tác dụng:
- Tạo chiều sâu cảm xúc: Sự tương phản này làm nổi bật nỗi đau và sự mất mát của tác giả trong khi bên ngoài mọi thứ vẫn diễn ra bình thường. Nó làm cho cảm xúc của nhà thơ trở nên sâu sắc và chân thật hơn.
- Nhấn mạnh sự đau khổ: Khung cảnh bên ngoài đẹp đẽ càng làm nổi bật nỗi buồn và sự thiếu thốn mà tác giả cảm nhận, tạo nên sự đối lập mạnh mẽ.
C5: Bài học từ nội dung đoạn thơ
Những bài học có ý nghĩa:
- Sự quý trọng và trân trọng những giá trị lớn lao: Bài thơ nhắc nhở chúng ta về sự quý giá của những người đã cống hiến lớn lao cho đất nước và đời sống của chúng ta.
- Tình yêu và lòng tự hào dân tộc: Qua cảm xúc của tác giả, chúng ta học được sự yêu mến và lòng tự hào về những người có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của đất nước.
- Cảm nhận sâu sắc về mất mát: Bài thơ cho thấy việc đối diện với sự mất mát không chỉ là nỗi đau cá nhân mà còn là sự tiếc nuối của cả cộng đồng, nhắc nhở chúng ta về tình cảm và sự kết nối với những người xung quanh.