Câu 1: Xác định thể thơ của đoạn trích trên.

Đoạn thơ trên thuộc thể thơ lục bát, với các câu thơ có số chữ theo quy định là 6 chữ và 8 chữ xen kẽ nhau.

Câu 2: Chỉ ra những từ ngữ, hình ảnh chỉ sự khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung trong đoạn thơ trên.

Những từ ngữ, hình ảnh chỉ sự khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung bao gồm:

• "Dưới cát": Hình ảnh cho thấy sự khô cằn, nắng nóng của miền Trung.
• "Lúa con gái mà gầy còm úa đỏ": Hình ảnh lúa gạo không phát triển, thể hiện sự khó khăn trong việc trồng trọt do khí hậu khắc nghiệt.
• "Chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ": Hình ảnh gió bão mạnh mẽ, trái ngược với cảnh lúa gạo gầy còm.
• "Không ai gieo mọc trắng mặt người": Hình ảnh cuộc sống khó khăn, mệt mỏi và sự thất bại trong việc sinh sống.

Câu 3: Tìm và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ có trong hai dòng thơ sau:

"Eo đất này thắt đáy lưng ong
Cho tình người đọng mật"

Biện pháp tu từ sử dụng ở đây là so sánh. Cụ thể, tác giả so sánh vùng đất miền Trung với "lưng ong", hình ảnh này gợi lên sự chật hẹp và hẹp hòi của vùng đất, tạo cảm giác về một không gian nhỏ hẹp và khó khăn.

Tác dụng: So sánh này không chỉ làm nổi bật sự đặc thù của miền Trung với đặc điểm hình dáng và điều kiện tự nhiên mà còn thể hiện sự chân thành, tình cảm sâu sắc của con người miền Trung. Hình ảnh "thắt đáy lưng ong" vừa gợi sự khó khăn, vất vả của mảnh đất, vừa nhấn mạnh sự ấm áp và tình cảm mà con người miền Trung dành cho nhau, như mật ngọt của tình yêu thương và sự chia sẻ.

Câu 4: Đoạn thơ trên đã cho thấy tình cảm của tác giả với quê hương miền Trung như thế nào?

Đoạn thơ thể hiện tình cảm sâu sắc và chân thành của tác giả đối với quê hương miền Trung. Tác giả không chỉ miêu tả những khó khăn, khắc nghiệt của thiên nhiên miền Trung mà còn bày tỏ sự yêu thương, gắn bó và lòng mong mỏi về sự trở về của người thân. Hình ảnh miền Trung với các khó khăn, thử thách được nhấn mạnh cùng với lòng kiên trì, tình cảm ấm áp của con người nơi đây cho thấy một tình yêu quê hương mãnh liệt và cảm động.

Câu 5: Từ đoạn trích trên, em hãy trình bày suy nghĩ của mình về tình cảm của mỗi người đối với quê hương mình.

Từ đoạn trích trên, chúng ta thấy rằng tình cảm đối với quê hương là một phần quan trọng trong đời sống cảm xúc của mỗi người. Quê hương không chỉ là nơi chúng ta sinh ra và lớn lên mà còn là nơi chứa đựng những kỷ niệm, những khó khăn và niềm tự hào của chúng ta. Tình cảm đối với quê hương thể hiện qua sự hiểu biết và chia sẻ những vất vả, gian truân mà nơi đó phải trải qua, cũng như lòng mong mỏi, yêu thương và sự trân trọng đối với nơi mình gắn bó.

Khi mỗi người cảm nhận được những khó khăn của quê hương mình, điều đó tạo động lực để họ có trách nhiệm và cam kết xây dựng quê hương tốt đẹp hơn. Tình cảm đối với quê hương không chỉ là tình yêu thương sâu sắc mà còn là lòng tự hào và trách nhiệm trong việc giữ gìn và phát triển quê hương. Nó thể hiện qua hành động, sự đóng góp và sự chăm sóc, không chỉ khi còn ở quê mà cả khi đã rời xa quê hương.

• Thể thơ: Thơ tự do.
  • Lý giải: Thơ tự do không tuân theo một khuôn mẫu về số câu, số chữ, vần điệu cố định. Đoạn thơ trên có số câu và số chữ không đều nhau, không có vần điệu rõ ràng, ngôn ngữ tự nhiên, gần gũi.

• Từ ngữ: nắng, cát, gầy còm, úa đỏ, gió bão, thắt đáy lưng ong.
• Hình ảnh: mảnh đất nghèo, lúa con gái mà gầy còm úa đỏ, chỉ gió bão là tốt tươi như cỏ.
• Phân tích: Những từ ngữ, hình ảnh trên gợi lên một bức tranh thiên nhiên khắc nghiệt của miền Trung với nắng nóng, cát bụi, đất đai cằn cỗi, hạn hán, bão lũ thường xuyên xảy ra, cuộc sống khó khăn của người dân.

• Biện pháp tu từ: Ẩn dụ.
• Dòng thơ: Eo đất này thắt đáy lưng ong
  • Phân tích:
    • "Eo đất" được so sánh với "đáy lưng ong" gợi lên hình ảnh một vùng đất nhỏ bé, hẹp, khắc nghiệt, gồng mình chịu đựng.
    • "Thắt" gợi sự gò bó, khó khăn.
    • Tác dụng:
      • Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu thơ.
      • Nhấn mạnh sự khắc nghiệt, vất vả của mảnh đất miền Trung.
      • Thể hiện sự trân trọng, cảm thông của tác giả đối với quê hương.

• Tình cảm sâu nặng, trân trọng: Tác giả sử dụng nhiều hình ảnh, từ ngữ thể hiện sự gắn bó, yêu thương với quê hương.
• Cảm thông với cuộc sống khó khăn: Tác giả thấu hiểu những gian nan, vất vả của người dân miền Trung khi miêu tả cảnh vật khắc nghiệt, cuộc sống nghèo khó.
• Mong muốn được trở về: Dòng thơ "Em gắng về/ Đừng để mẹ già mong..." thể hiện khát khao được quay về quê hương, thăm nom người thân.
• Niềm tự hào kín đáo: Dù miêu tả những khó khăn, tác giả vẫn thể hiện sự tự hào về vẻ đẹp riêng của miền Trung, về tình người ấm áp.

• Quê hương là nơi nuôi dưỡng tâm hồn: Quê hương là cội nguồn, là nơi sinh ra và lớn lên, là những kỷ niệm đẹp đẽ của mỗi người.
• Tình yêu quê hương là tình cảm thiêng liêng: Dù có đi đâu, làm gì, mỗi người đều mang trong mình tình yêu tha thiết với quê hương.
• Chúng ta cần trân trọng và bảo vệ quê hương: Quê hương cần được chăm sóc, bảo vệ để ngày càng giàu đẹp.
• Cống hiến cho quê hương: Mỗi người cần cố gắng học tập, làm việc để góp phần xây dựng quê hương.