Trong dòng chảy thơ ca Việt Nam, ý kiến của nhà thơ Chế Lan Viên: "Thơ không chỉ đưa ru mà còn thức tỉnh" đã trở thành một quan niệm sâu sắc về vai trò của thơ. Bài thơ "Những ngọn gió đồng" của Bình Nguyên là một minh chứng sinh động cho quan điểm này, khi tác giả khéo léo kết hợp giữa việc "đưa ru" và "thức tỉnh" trong tâm hồn người đọc.

"Những ngọn gió đồng" đưa ta về với một làng quê yên bình, nơi những ngọn gió mang theo hơi thở của đất trời, của cuộc sống thường ngày. Hình ảnh "gió thổi một thổi đôi thổi như dắt tôi đi giữa những bầy gió chạy" gợi lên một không gian rộng lớn, thoáng đãng, giúp người đọc cảm nhận được sự tự do, phóng khoáng. Cảm giác "đông cứng" rồi "mềm lại" của nhân vật tôi khi tiếp xúc với gió đồng đã khơi gợi những xúc cảm sâu lắng về sự biến đổi của cuộc sống.

Tuy nhiên, bên cạnh việc "đưa ru" tâm hồn người đọc, bài thơ còn mang đến những suy ngẫm sâu sắc về cuộc đời, về con người và mối quan hệ giữa con người với thiên nhiên. Hình ảnh "buổi chiều mẹ vục bóng vào sông" gợi lên một bức tranh quê hương ấm áp, tình mẫu tử thiêng liêng. Nhưng đồng thời, hình ảnh "gió thổi buốt tháng năm thổi tràn ký ức" lại gợi lên những nỗi niềm sâu kín, những mất mát, đau thương trong cuộc sống.

Những câu thơ như "Đời đất cát lên hương từ đất cát/Nên mới thơm chân thật đến ngọt ngào" đã khẳng định giá trị của những điều giản dị, chân thật trong cuộc sống. Con người ta, dù có đi đâu, làm gì, thì cuối cùng vẫn luôn hướng về quê hương, về những giá trị truyền thống.

Đặc biệt, câu thơ "Gió chẳng bao giờ thổi tới trăng sao/Nhưng gió biết thổi cho nhau biết tự mình mở lối" đã gợi mở về một triết lý sống sâu sắc. Gió không thể chạm tới những điều cao xa như trăng sao, nhưng gió lại có thể thổi vào lòng người một sức mạnh, một niềm tin để vượt qua khó khăn, thử thách.

Qua bài thơ "Những ngọn gió đồng", ta thấy rõ sự kết hợp hài hòa giữa việc "đưa ru" và "thức tỉnh". Tác giả đã khéo léo sử dụng những hình ảnh thơ mộng, âm thanh du dương để đưa người đọc vào một không gian yên bình, thư thái. Tuy nhiên, chính trong sự yên bình ấy, tác giả khéo léo lồng ghép những suy ngẫm sâu sắc, khiến người đọc phải dừng lại và chiêm nghiệm về cuộc sống.

Như vậy, bài thơ "Những ngọn gió đồng" đã minh chứng một cách sinh động cho ý kiến của Chế Lan Viên. Thơ không chỉ là một loại hình nghệ thuật mang đến những giây phút thư giãn, mà còn là một phương tiện để con người khám phá bản thân, hiểu sâu hơn về cuộc sống và thế giới xung quanh.

Tóm lại, bài thơ "Những ngọn gió đồng" của Bình Nguyên đã thành công trong việc kết hợp giữa việc "đưa ru" và "thức tỉnh", để lại trong lòng người đọc những dư vị sâu lắng, khó quên. Qua đó, tác giả đã khẳng định vai trò quan trọng của thơ ca trong việc nuôi dưỡng tâm hồn, nâng cao ý thức của con người.

Thơ ca, với sức mạnh kỳ diệu của ngôn từ, đã và đang đóng góp một vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của con người. Bài thơ "Những ngọn gió đồng" là một minh chứng sinh động cho điều đó. Qua những câu thơ giản dị mà sâu sắc, tác giả Bình Nguyên đã mang đến cho người đọc những trải nghiệm thẩm mỹ độc đáo, đồng thời khơi gợi những suy ngẫm sâu sắc về cuộc sống.