Bài tập  /  Bài đang cần trả lời

Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi

Chàng trẻ tuổi vốn dòng hào kiệt
Xếp bút nghiên theo việc đao cung.
Thành liền1 mong tiến bệ rồng2,
Thước gươm đã quyết chẳng dung giặc trời3.
Chí làm trai dặm nghìn da ngựa4,
Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao5.
Giã nhà6 đeo bức chiến bào,
Thét roi7 cầu Vị8, ào ào gió thu.
Ngòi9 đầu cầu nước trong như lọc,
Đường bên cầu cỏ mọc còn non.
Đưa chàng lòng dằng dặc buồn,
Bộ10 khôn11 bằng ngựa, thủy khôn bằng thuyền.
Nước có chảy mà phiền chẳng rửa,
Cỏ có thơm mà dạ chẳng khuây.
Nhủ rồi tay lại cầm tay,
Bước đi một bước giây giây lại dừng.
(Trích "Chinh phụ ngâm" - Đặng Trần Côn, Đoàn Thị Điểm)
         Chú thích:
(1)Thành liền: nhiều thành liên tiếp nhau, ý nói lập được nhiều chiến công, hạ được nhiều thành giặc.
(2) Bệ rồng: thềm, bậc có hình con rồng, chỗ nhà vua ngồi; chỉ nhà vua.
(3) Giặc trời: giặc mạnh, ngang ngược, không sợ uy của nhà vua.
(4) Da ngựa: lấy điển tích từ câu nói của Mã Viện đời Đông Hán. Mã Viện đến 70 tuổi vẫn làm tướng cầm quân ra trận và thường nói: Bậc trượng phu phải lấy da ngựa bọc thây, sao lại chịu chết trên tay đàn bà được. Ý cả câu: làm trai phải có chí đánh giặc lập công, dù phải hi sinh, bọc thây bằng da ngựa, chôn ngoài chiến trường xa nghìn dặm.
(5) Ý của câu: ném núi Thái Sơn (núi cao có tiếng ở tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc) mà coi nhẹ như sợi lông hồng, nghĩa là có gan xem việc tày trời là không đáng kể, coi cái chết vì nghĩa nhẹ như không.
(6) Giã nhà: từ giã gia đình; chiến bào: áo chiến, áo mặc ra trận.
(7) Thét roi: tiếng roi ngựa vút kêu trong gió, quất roi thúc ngựa lên đường.
(8) Cầu Vị: cầu bắc qua sông Vị (Trung Quốc). Vua Đường Thái Tông từng xuất quân qua cầu này.
(9) Ngòi: lạch nước nhỏ.                                (10) Bộ: đường bộ.              (11) Khôn: Không
Câu hỏi:
Câu 1. (1,5 điểm) Đoạn thơ là lời giãi bày của ai? Theo em, "Chàng tuổi trẻ" trong đoạn trích là ai? Em hiểu thế nào về câu "Xếp bút nghiên theo việc đao cung"?
Câu 2. (1 điểm) Chỉ ra 1 điển tích và 1 biện pháp tu từ nào được sử dụng trong đoạn trích? Hiệu quả nghệ thuật của những biện pháp tu từ đó?
Câu 3. (0,5 điểm) Ngâm khúc là tác phẩm trữ tình, miêu tả thế giới nội tâm với các diễn biến trong tâm hồn, nếu có kể sự việc cũng là để tả nội tâm, cảm xúc. Vậy, cách khắc hoạ nhân vật của ngâm khúc nói riêng, thơ trữ tình nói chung khác gì với tác phẩm tự sự?
Câu 4. (1 điểm) Qua tâm trạng của người chinh phụ, em có thể hiểu được gì về những giá trị cuộc sống?
Câu 5 (2 điểm): Viết đoạn văn khoảng 200 chữ, phân tích đoạn trích trên.
1 trả lời
Hỏi chi tiết
24
Tham khảo câu trả lời từ Trợ lý ảo Lazi
**Câu 1. (1,5 điểm)**
Đoạn thơ là lời giãi bày của một chiến sĩ trẻ tuổi, người đang khao khát thể hiện chí khí và tham vọng của mình trong chiến tranh. "Chàng tuổi trẻ" trong đoạn trích có thể hiểu là hình ảnh của một người lính trẻ trung, gan dạ, đầy nhiệt huyết, có lý tưởng cao đẹp. Câu "Xếp bút nghiên theo việc đao cung" thể hiện quyết tâm từ bỏ con đường học hành, tri thức để theo đuổi con đường binh nghiệp, chiến đấu vì sự nghiệp lớn lao, đồng thời khẳng định sự trưởng thành và tinh thần trách nhiệm của người thanh niên đối với quê hương, đất nước.

**Câu 2. (1 điểm)**
Một điển tích được sử dụng trong đoạn trích là hình ảnh "da ngựa", lấy từ câu nói của Mã Viện, thể hiện tinh thần kiên cường, bất khuất của người làm trai. Một biện pháp tu từ là phép so sánh "gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao", thể hiện sự quyết tâm và dũng cảm trong hành động, khẳng định rằng việc lớn lao không đáng sợ, khó khăn trong cuộc sống cũng không làm nản lòng. Hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ này là làm nổi bật sự quyết tâm, chí lớn của chàng trai; bên cạnh đó, nó cũng tạo nên hình ảnh hào hùng, mạnh mẽ cho nhân vật.

**Câu 3. (0,5 điểm)**
Cách khắc hoạ nhân vật trong ngâm khúc và thơ trữ tình thường thông qua việc miêu tả tâm trạng, nội tâm của nhân vật, tập trung vào cảm xúc, suy nghĩ và sự đấu tranh nội tâm. Trong khi đó, tác phẩm tự sự thường sử dụng các tình huống và sự kiện cụ thể để phát triển nhân vật, thông qua hành động và lời nói. Ngâm khúc và thơ trữ tình thường mang tính chất trừu tượng hơn, mang lại cho người đọc cái nhìn sâu sắc hơn về cảm xúc và tư tưởng của nhân vật.

**Câu 4. (1 điểm)**
Qua tâm trạng của người chinh phụ, ta có thể hiểu rằng cuộc sống không chỉ có chiến tranh mà còn chứa đựng biết bao nỗi nhớ, nỗi buồn và khát khao. Tâm trạng lo âu của người chinh phụ phản ánh những tình cảm cao đẹp, như lòng yêu quê hương, tình yêu thương đối với người lính. Nó cho thấy rằng con người luôn phải đối diện với những lựa chọn khó khăn trong cuộc sống, và giữa những lý tưởng cao cả và thực tế khắc nghiệt, chúng ta cần biết trân trọng giá trị của tình cảm, gia đình cũng như tự hỏi rằng điều gì là quan trọng nhất trong cuộc sống của mình.

**Câu 5 (2 điểm):**
Đoạn thơ trong "Chinh phụ ngâm" của Đặng Trần Côn, Đoàn Thị Điểm mở ra một bức tranh tâm trạng sắc nét của nhân vật "chàng trẻ tuổi", vừa phẫn uất nhưng cũng đầy trìu mến. Hình ảnh mở đầu "Chàng trẻ tuổi vốn dòng hào kiệt" khắc họa rõ nét một người trai trẻ trung, gan dạ, mang trong mình chí lớn muốn lập công danh. Ý nghĩa của câu "Xếp bút nghiên theo việc đao cung" truyền tải thông điệp về sự hy sinh bản thân vì lý tưởng cao đẹp, thể hiện sự lựa chọn dũng cảm giữa tri thức và nhân sinh cao cả hơn. Hình ảnh quyền lực thể hiện qua "bệ rồng", cùng với "giặc trời" ẩn dụ cho kẻ thù mạnh mẽ, tạo nên một cuộc chiến không chỉ về thể xác mà còn về tinh thần. Những hình ảnh mạnh mẽ như "Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao" hay "Thét roi cầu Vị" làm nổi bật chiều sâu nội tâm của nhân vật, không chỉ là một người lính mà còn là một tâm hồn trăn trở giữa tình cảm và lý tưởng. Cuối cùng, những câu thơ bộc lộ sự cô đơn, khắc khoải của người chinh phụ, gửi gắm tâm tư về những giá trị cao cả của gia đình và tình yêu quê hương, khiến người đọc nghe thấy cảm xúc đến từ một trái tim đầy khao khát và khổ nạn.
1
0
Amelinda
09/09 22:57:40
+5đ tặng
Câu 1:
  • Đoạn thơ là lời giãi bày của người chinh phụ. Dù đoạn thơ tập trung miêu tả tâm trạng của chàng trai trẻ trước lúc lên đường, nhưng toàn bộ tác phẩm "Chinh phụ ngâm" là lời độc thoại nội tâm của người vợ xa chồng. Qua lời kể của nàng, ta thấy được nỗi lòng của chàng trước lúc ra đi.
  • "Chàng tuổi trẻ" trong đoạn trích là người chồng của người chinh phụ. Chàng là một thanh niên hào hiệp, có chí lớn, sẵn sàng từ bỏ cuộc sống bình yên để ra chiến trường. Câu "Xếp bút nghiên theo việc đao cung" cho thấy chàng quyết tâm từ bỏ con đường học hành để theo đuổi sự nghiệp võ công, sẵn sàng cầm binh khí để bảo vệ đất nước.
Câu 2:
  • Điển tích: "Da ngựa", "Thái Sơn", "Cầu Vị". Những điển tích này không chỉ làm tăng tính cổ kính, uy nghi cho bài thơ mà còn thể hiện chí khí hào hùng của người tráng sĩ.
  • Biện pháp tu từ:
    • Đối lập: "Bút nghiên - đao cung", "dặm nghìn da ngựa - gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao". Đối lập giữa cuộc sống bình yên và chiến trường khốc liệt, giữa sự yếu đuối và sức mạnh, thể hiện sự xung đột nội tâm mãnh liệt của nhân vật.
    • Ẩn dụ: "Nước có chảy mà phiền chẳng rửa, cỏ có thơm mà dạ chẳng khuây". Cảnh vật thiên nhiên được sử dụng để ẩn dụ cho tâm trạng con người, tạo nên một bức tranh giàu sức gợi hình, gợi cảm.
  • Hiệu quả nghệ thuật: Các biện pháp tu từ đã giúp tác giả khắc họa sinh động tâm trạng của nhân vật, làm nổi bật sự đối lập giữa lý tưởng và hiện thực, giữa tình yêu và nghĩa vụ. Đồng thời, các điển tích lịch sử đã làm tăng thêm giá trị thẩm mỹ cho tác phẩm.
Câu 3:
  • Khác biệt:
    • Tự sự: Tập trung kể chuyện, miêu tả sự kiện, nhân vật, cốt truyện. Nhân vật thường được miêu tả qua hành động, lời nói, ngoại hình.
    • Ngâm khúc: Tập trung vào thế giới nội tâm, cảm xúc của nhân vật. Sự kiện chỉ được nhắc đến khi cần thiết để làm nổi bật tâm trạng. Nhân vật được miêu tả qua tâm tư, suy nghĩ, nỗi niềm.
Câu 4:
  • Những giá trị cuộc sống:
    • Giá trị của tình yêu quê hương, đất nước: Chàng trai trẻ sẵn sàng từ bỏ cuộc sống bình yên để ra chiến trường bảo vệ đất nước.
    • Giá trị của nghĩa vụ: Chàng cảm thấy mình có trách nhiệm với đất nước, với gia đình.
    • Giá trị của sự hy sinh: Chàng sẵn sàng hi sinh hạnh phúc cá nhân để thực hiện lý tưởng của mình.
    • Giá trị của con người: Qua tâm trạng của nhân vật, ta thấy được vẻ đẹp của tâm hồn con người Việt Nam: hào hiệp, nghĩa khí, thủy chung.
Câu 5:

Đoạn trích đã vẽ nên một bức tranh sinh động về tâm trạng của chàng trai trẻ trước lúc lên đường. Hình ảnh chàng trai với bút nghiên nay đã đổi lấy đao cung, với quyết tâm "gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao" cho thấy một ý chí sắt đá, một khát vọng cống hiến. Tuy nhiên, bên cạnh sự hào hùng, ta còn cảm nhận được nỗi buồn sâu thẳm trong lòng chàng. Câu hỏi "Bộ khôn bằng ngựa, thủy khôn bằng thuyền" đã thể hiện sự băn khoăn, trăn trở của chàng trước tương lai đầy rẫy khó khăn, nguy hiểm. Cảnh vật thiên nhiên với dòng nước trong, cỏ non càng làm nổi bật sự cô đơn, lạc lõng của nhân vật. Qua đó, tác giả đã khéo léo khắc họa một tâm hồn đa diện, phức tạp, vừa hào hùng, vừa sâu lắng.

 

Mở khóa để xem toàn bộ nội dung trả lời

(?)
Bạn đã đạt đến giới hạn của mình. Bằng cách Đăng ký tài khoản, bạn có thể xem toàn bộ nội dung trả lời
Cải thiện điểm số của bạn bằng cách đăng ký tài khoản Lazi.
Xem toàn bộ các câu trả lời, chat trực tiếp 1:1 với đội ngũ Gia sư Lazi bằng cách Đăng nhập tài khoản ngay bây giờ
Tôi đã có tài khoản? Đăng nhập

Bạn hỏi - Lazi trả lời

Bạn muốn biết điều gì?

GỬI CÂU HỎI
Học tập không giới hạn cùng học sinh cả nước và AI, sôi động, tích cực, trải nghiệm

Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi

Vui Buồn Bình thường

Học ngoại ngữ với Flashcard

×
Gia sư Lazi Gia sư
×
Trợ lý ảo Trợ lý ảo