Trong giai đoạn 1945 - 1976, Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã thực hiện hai nhiệm vụ chủ yếu, đó là kháng chiến chống ngoại xâm và xây dựng đất nước.

* Trong kháng chiến chống ngoại xâm:

- Tổ chức và lãnh đạo nhân dân tiến hành thắng lợi hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và chống Mỹ cứu nước, cụ thể:

+ Giai đoạn 1945 - 1946: đề cao thế hợp pháp của chính quyền cách mạng. Phân hóa kẻ thù, tranh thủ thời gian chuẩn bị bước vào cuộc kháng chiến lâu dài.

+ Giai đoạn 1946 - 1954: tổ chức thắng lợi cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp và can thiệp Mỹ.

+ Giai đoạn 1954 - 1975: tổ chức thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

+ Từ năm 1975 - 1976: đưa cả nước bước vào thời kì xây dựng đất nước và bảo vệ độc lập chủ quyền.

- Mở rộng quan hệ ngoại giao, tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của các lực lượng dân chủ, tiến bộ và nhân dân thế giới, nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế, cụ thể:

+ Giai đoạn 1945 - 1946: vận dụng linh hoạt phương châm “dĩ bất biến, ứng vạn biến” và quan điểm đối ngoại hoà bình.

+ Giai đoạn 1946 - 1954: thiết lập quan hệ với các nước xã hội chủ nghĩa và các nước dân chủ, mở hướng ra thế giới; kí Hiệp định Giơ-ne-vơ, các nước phải công nhận các quyền dân tộc cơ bản của Việt Nam.

+ Giai đoạn 1954 - 1976: tăng cường đoàn kết ba nước Đông Dương. Hình thành mặt trận nhân dân thế giới ủng hộ Việt Nam; kí Hiệp định Pa-ri, buộc Mỹ phải rút hết quân khỏi Việt Nam, chấm dứt chiến tranh; nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.

* Trong xây dựng đất nước: chăm lo phát triển đời sống nhân dân, xây dựng hậu phương kháng chiến và xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật cho chủ nghĩa xã hội, cụ thể:

- Giai đoạn 1945 - 1946: giải quyết “giặc đói”, “giặc dốt”, khó khăn về tài chính.

- Giai đoạn 1946 - 1954: ban hành các chính sách ruộng đất, giảm tô, giảm tức. Xây dựng nền kinh tế kháng chiến.

- Giai đoạn 1954 - 1976:

+ Hoàn thành cải cách ruộng đất, bước đầu xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc.

+ Miền Bắc làm nhiệm vụ hậu phương lớn cho cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

+ Hoàn thành thống nhất đất nước về mặt nhà nước.