Đoạn thơ là lời tâm sự của người chinh phụ trong đêm khuya vắng vẻ, thể hiện nỗi cô đơn, sầu muộn và nỗi nhớ chồng da diết.
Bối cảnh: Không gian “hiên vắng”, “rèm thưa”, “trong rèm” gợi lên sự cô đơn, trống trải của người phụ nữ. Thời gian là đêm khuya, “thầm gieo từng bước”, “rủ thác đòi phen” cho thấy sự lẻ loi, cô đơn của người chinh phụ.
Hình ảnh “Đèn” là hình ảnh ẩn dụ cho nỗi nhớ, sự mong chờ của người chinh phụ. “Đèn” được nhân hóa, “biết chăng”, “biết dường bằng chẳng biết” thể hiện sự day dứt, bồn chồn của người phụ nữ.
Nội dung: Lời thơ thể hiện nỗi nhớ chồng da diết, sự cô đơn, buồn tủi của người chinh phụ. “Lòng thiếp riêng bi thiết mà thôi”, “buồn rầu nói chẳng nên lời” là những lời tâm sự đầy ám ảnh, thể hiện nỗi lòng đau khổ của người phụ nữ. “Hoa đèn kia với bóng người khá thương” là lời than thở, tiếc nuối về hạnh phúc đã mất, về người chồng xa cách.
Nghệ thuật:
Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, ẩn dụ: “hiên vắng”, “rèm thưa”, “đèn”, “bóng người”...
Nhân hóa, ẩn dụ: “đèn biết chăng”, “đèn có biết dường bằng chẳng biết”...
Ngôn ngữ độc thoại nội tâm, thể hiện tâm trạng, nỗi lòng của người chinh phụ.
Kết luận: Đoạn thơ là một bức tranh tâm trạng đầy ám ảnh về nỗi cô đơn, sầu muộn và nỗi nhớ chồng da diết của người chinh phụ. Nó thể hiện một cách sâu sắc và cảm động tâm trạng của người phụ nữ trong xã hội phong kiến, những người luôn phải chịu đựng nỗi đau, sự cô đơn và bất hạnh.