Trong giai đoạn từ thế kỷ XVI đến thế kỷ XVIII, lãnh thổ nước ta trải qua nhiều biến động và thay đổi quan trọng. Dưới đây là một số nhận xét về lãnh thổ nước ta trong thời kỳ này:

1. **Chia cắt lãnh thổ**: Thế kỷ XVI - XVIII chứng kiến sự phân chia lãnh thổ thành hai miền rõ rệt: Đàng Ngoài (miền Bắc) và Đàng Trong (miền Nam). Sự phân chia này không chỉ về mặt lãnh thổ mà còn thể hiện sự đối lập trong chính trị, văn hóa và kinh tế.

2. **Sự mở rộng lãnh thổ**: Đàng Trong, đặc biệt là dưới triều đại Nguyễn, đã có sự mở rộng đáng kể về lãnh thổ ra phía Nam, bao gồm việc chinh phục các vùng đất phía Nam như Campuchia, miền Tây Nam Bộ và các hòn đảo ven biển. Điều này đã góp phần làm phong phú thêm sự đa dạng văn hóa và kinh tế cho nước ta.

3. **Xung đột giữa các lãnh chúa**: Sự cạnh tranh giữa các lãnh chúa, đặc biệt là giữa Trịnh và Nguyễn, đã dẫn đến nhiều cuộc xung đột vũ trang. Những cuộc chiến tranh này không chỉ gây thiệt hại về người và của mà còn ảnh hưởng lớn đến sự ổn định của lãnh thổ và xã hội.

4. **Sự ảnh hưởng của ngoại bang**: Trong thời kỳ này, sự can thiệp của các thế lực nước ngoài như Bồ Đào Nha, Pháp, Hà Lan trong việc buôn bán và các hoạt động truyền giáo cũng đã gây áp lực lên lãnh thổ và chính trị của nước ta.

5. **Phát triển kinh tế và xã hội**: Mặc dù có nhiều cuộc xung đột, nhưng thời kỳ này cũng chứng kiến sự phát triển của nông nghiệp và thương mại, thúc đẩy việc khai thác tài nguyên và mở rộng giao thương với các nước lân cận.

Nhìn chung, lãnh thổ nước ta từ thế kỷ XVI đến thế kỷ XVIII là một giai đoạn quan trọng với nhiều biến động phức tạp trong bối cảnh lịch sử, chính trị và văn hóa. Sự phân chia và xung đột đã ảnh hưởng đến sự phát triển và hình thành bản sắc dân tộc, cũng như định hình các mối quan hệ xã hội trong nền văn minh Việt Nam.