Lãnh địa phong kiến là đơn vị kinh tế - xã hội cơ bản trong xã hội phong kiến Tây Âu. Nền kinh tế trong lãnh địa mang đậm tính tự cung tự cấp, dựa trên nền nông nghiệp lạc hậu.
Các hoạt động kinh tế chủ yếu trong lãnh địa bao gồm:
- Nông nghiệp:
- Trồng trọt: Chủ yếu trồng các loại cây lương thực như lúa mì, lúa mạch, đại mạch để phục vụ nhu cầu ăn uống của lãnh chúa và nông nô. Ngoài ra, họ còn trồng các loại cây công nghiệp như nho, ô liu để làm rượu và dầu.
- Chăn nuôi: Phổ biến các loại gia súc như bò, cừu, dê để lấy thịt, sữa, lông... Ngoài ra, người ta còn nuôi gà, vịt để lấy trứng.
- Thủ công nghiệp:
- Sản xuất đồ dùng sinh hoạt: Nông nô tự làm các đồ dùng sinh hoạt đơn giản như đồ gốm, đồ gỗ, dụng cụ nông nghiệp...
- Xây dựng: Xây dựng và sửa chữa các công trình kiến trúc như lâu đài, nhà thờ, nhà cửa...
- Thương mại:
- Thương mại tự cung tự cấp: Chủ yếu là trao đổi hàng hóa giữa các lãnh địa, các hội chợ nhỏ.
- Thương nghiệp phát triển hạn chế: Do điều kiện giao thông kém, chiến tranh liên miên nên thương mại phát triển rất chậm.
Đặc điểm của nền kinh tế lãnh địa:
- Tính tự cung tự cấp: Mỗi lãnh địa sản xuất đủ lương thực, thực phẩm và các sản phẩm thủ công để phục vụ cho nhu cầu của cư dân trong lãnh địa.
- Nông nghiệp lạc hậu: Công cụ sản xuất thô sơ, kỹ thuật canh tác lạc hậu, năng suất thấp.
- Thương nghiệp kém phát triển: Do giao thông kém, chiến tranh liên miên, hàng hóa chủ yếu được trao đổi trong phạm vi lãnh địa.
- Phân chia giai cấp rõ rệt: Xã hội phong kiến Tây Âu chia thành ba đẳng cấp chính: quý tộc, tăng lữ và nông dân. Mỗi đẳng cấp có vai trò và vị trí xã hội khác nhau.
Nguyên nhân dẫn đến nền kinh tế lãnh địa tự cung tự cấp:
- Điều kiện tự nhiên: Địa hình Tây Âu chủ yếu là đồi núi, đất đai kém màu mỡ, giao thông khó khăn, hạn chế sự giao lưu giữa các vùng.
- Chiến tranh liên miên: Các cuộc chiến tranh phong kiến thường xuyên xảy ra, gây ảnh hưởng đến sản xuất và thương mại.
- Phân quyền chính trị: Các lãnh chúa có quyền lực tuyệt đối trong lãnh địa của mình, hạn chế sự phát triển của thương nghiệp và các hoạt động kinh tế khác.