Nhà nước Văn Lang - Âu Lạc là một trong những quốc gia đầu tiên của người Việt, phát triển khá sớm trong lịch sử. Vùng đất Phú Thọ ngày nay được coi là cái nôi của nền văn minh Văn Lang, nơi có nhiều dấu ấn nổi bật liên quan tới sự hình thành và phát triển của nhà nước này. Dưới đây là một số dấu ấn nổi bật về nhà nước Văn Lang - Âu Lạc trên địa bàn tỉnh Phú Thọ:

1. **Thành phố Luy Lâu**: Đây là một trong những trung tâm văn hóa, kinh tế quan trọng của nhà nước Văn Lang. Thành phố này đã từng là nơi tập trung của các hoạt động thương mại và giao lưu văn hóa giữa các bộ lạc trong khu vực.

2. **Địa danh Đền Hùng**: Hệ thống đền thờ các vua Hùng tại Phú Thọ là minh chứng cho sự tôn kính và tri ân công lao dựng nước của các vị vua thời Văn Lang. Đền Hùng không chỉ là di sản văn hóa mà còn là biểu tượng tâm linh của người dân Việt Nam, thể hiện lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết và truyền thống giữ gìn quê hương.

3. **Di tích Văn hóa Thời đại đồ đồng**: Các di tích khảo cổ học như di chỉ Bãi Bằng, Làng Vàng đã phát hiện nhiều hiện vật từ thời đại đồ đồng, chứng tỏ nền văn minh phát triển cao của người Việt cổ trong giai đoạn này.

4. **Chế độ tổ chức cộng đồng làng xã**: Nhà nước Văn Lang có sự tổ chức mạnh mẽ về làng xã, với các phong tục tập quán nơi đây đã hình thành cơ cấu xã hội và từng bước định hình nên bản sắc văn hóa Việt Nam.

5. **Hệ thống chính trị và quân đội**: Văn Lang sở hữu một hệ thống chính trị hơn cả là sự lãnh đạo của các vua Hùng và tổ chức quân đội nhằm bảo vệ lãnh thổ, khẳng định chủ quyền của đất nước.

6. **Nền văn hóa phong phú**: Văn Lang - Âu Lạc đã để lại một nền văn hóa phong phú, từ âm nhạc, văn học đến truyền thuyết, lễ hội, điển hình là lễ hội Giỗ Tổ Hùng Vương, một trong những lễ hội lớn nhất thể hiện lòng biết ơn các vua Hùng.

Những dấu ấn này không chỉ khẳng định sự phát triển và bản sắc của nhà nước Văn Lang - Âu Lạc mà còn góp phần hình thành nên văn hóa và lịch sử dân tộc Việt Nam. Phú Thọ, với vai trò là nơi khởi nguồn, đã có một vị trí đặc biệt trong lòng người dân Việt.