Cấu trúc và Chức năng của DNA và RNA
DNA (Deoxyribonucleic acid)
Cấu trúc:
Xoắn kép: DNA có cấu trúc xoắn kép giống như một chiếc thang xoắn, với các bậc thang được tạo thành từ các cặp bazơ nitơ.
Đơn phân: Đơn vị cấu tạo của DNA là nucleotide, gồm 3 thành phần chính: đường deoxyribose, nhóm photphat và một trong bốn loại bazơ nitơ (adenine - A, thymine - T, guanine - G, cytosine - C).
Nguyên tắc bổ sung: Các bazơ nitơ trên hai mạch đơn liên kết với nhau theo nguyên tắc bổ sung: A luôn liên kết với T bằng hai liên kết hidro, G luôn liên kết với C bằng ba liên kết hidro.
Chức năng:
Lưu trữ thông tin di truyền: DNA chứa đựng toàn bộ thông tin di truyền của sinh vật, quy định mọi đặc điểm của cơ thể.
Truyền đạt thông tin di truyền: DNA được sao chép chính xác và truyền lại cho các thế hệ tế bào mới qua quá trình nhân đôi.
Điều khiển quá trình tổng hợp protein: Thông tin di truyền trên DNA được phiên mã thành RNA, sau đó được dịch mã thành protein, thực hiện các chức năng sống của tế bào.
RNA (Ribonucleic acid)
Mạch đơn: RNA thường có cấu trúc mạch đơn, ngắn hơn DNA.
Đơn phân: Đơn vị cấu tạo của RNA là nucleotide, gồm 3 thành phần chính: đường ribose, nhóm photphat và một trong bốn loại bazơ nitơ (adenine - A, uracil - U, guanine - G, cytosine - C).
Các loại RNA: Có 3 loại RNA chính:
mRNA (mARN): Mang thông tin di truyền từ DNA đến ribôxôm để tổng hợp protein.
tRNA (tARN): Vận chuyển các axit amin đến ribôxôm để tham gia quá trình tổng hợp protein.
rRNA (rRNA): Là thành phần cấu tạo nên ribôxôm, nơi diễn ra quá trình tổng hợp protein.
Chức năng:
Phiên mã: mRNA được tổng hợp từ mạch khuôn của DNA trong quá trình phiên mã.
Dịch mã: mRNA mang thông tin di truyền đến ribôxôm, tRNA vận chuyển các axit amin tương ứng với các codon trên mRNA, dưới sự xúc tác của rRNA, các axit amin liên kết với nhau tạo thành chuỗi polypeptide (protein).