Để so sánh giữa hiện thực lịch sử và lịch sử được con người nhận thức, ta có thể sử dụng ví dụ về cuộc chiến tranh Việt Nam (1955-1975).

### Hiện thực lịch sử:
Cuộc chiến tranh Việt Nam diễn ra giữa miền Bắc Việt Nam (được hỗ trợ bởi các nước cộng sản như Liên Xô và Trung Quốc) và miền Nam Việt Nam (được hỗ trợ bởi Hoa Kỳ và các nước đồng minh). Đây là một sự kiện có thật, với những trận chiến khốc liệt, sự hy sinh của hàng triệu người, và những tác động sâu rộng đến chính trị, xã hội, văn hóa của cả Việt Nam và thế giới. Hiện thực này được ghi nhận qua tài liệu, hình ảnh, và lời kể của những người sống sót.

### Lịch sử được con người nhận thức:
Lịch sử được con người nhận thức không chỉ là những sự kiện mà còn là cách mà những sự kiện đó được giải thích, phân tích và nhìn nhận. Ví dụ, có nhiều cách để hiểu về cuộc chiến tranh Việt Nam:

1. **Quan điểm chính trị**: Một số người có thể coi cuộc chiến là cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân Việt Nam chống lại sự can thiệp của nước ngoài. Trong khi đó, một số người khác có thể nhìn nhận đó là cuộc chiến tranh ủy nhiệm giữa các siêu cường trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.

2. **Quan điểm văn hóa**: Cuộc chiến tranh không chỉ ảnh hưởng đến chính trị, mà còn tác động sâu sắc tới văn hóa và tâm lý người dân. Những tác phẩm văn học, nghệ thuật, và các bộ phim phản ánh về cuộc chiến, chẳng hạn như "Người Mỹ gốc Việt" hay "Chuyện Mẹ Kế" của Nguyễn Ngọc Tư, thể hiện những khía cạnh nhân bản sâu sắc và nỗi đau của con người trong thời kỳ này.

3. **Góc nhìn quốc tế**: Đối với các nước khác, cuộc chiến tranh có thể được nhìn nhận khác nhau. Một số nước có thể xem đây là biểu tượng của sự kháng chiến và tự do, trong khi một số khác có thể đánh giá nó dưới góc độ lòng yêu nước hay sự cực đoan.

### Kết luận:
Hiện thực lịch sử là bản chất cụ thể của các sự kiện xảy ra, trong khi lịch sử được con người nhận thức là những cách thức và quan điểm khác nhau về những sự kiện đó. Sự khác biệt này có thể dẫn đến những hiểu lầm, tranh luận và thay đổi trong cách nhìn nhận về lịch sử, tùy thuộc vào bối cảnh văn hóa, chính trị, và xã hội của mỗi người hoặc nhóm người.