Tình hình kinh tế của Hà Nội trong hai giai đoạn: kinh đô Thăng Long (từ thế kỷ XI đến đầu thế kỷ XV) và kinh đô Đông Kinh (từ đầu thế kỷ XV đến đầu thế kỷ XVI) có những điểm khác biệt rõ rệt do sự chuyển biến trong bối cảnh lịch sử, chính trị và xã hội của đất nước.

### Giai đoạn 1: Kinh đô Thăng Long (thế kỷ XI đến đầu thế kỷ XV)

1. **Thành lập và phát triển**:
- Thăng Long được Lý Thái Tổ chọn làm kinh đô vào năm 1010. Từ đó, thương mại và sản xuất nông nghiệp phát triển mạnh mẽ.
- Các chính sách khai thác tài nguyên, phát triển nông nghiệp, xây dựng hệ thống đê điều, kênh mương đã tạo điều kiện cho sản xuất nông nghiệp phát triển.

2. **Kinh tế nông nghiệp**:
- Nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp, với các sản phẩm chủ yếu là lúa gạo và các loại cây trồng khác.
- Các triều đại Lý, Trần đã có nhiều biện pháp khuyến khích nông dân trồng trọt, mở rộng diện tích canh tác.

3. **Thương mại**:
- Thăng Long trở thành trung tâm thương mại, giao thương giữa các vùng miền và với các nước láng giềng.
- Thành phố thu hút nhiều thương nhân từ các nơi đến buôn bán, phát triển các chợ lớn.

4. **Công nghiệp thủ công**:
- Các làng nghề thủ công xuất hiện và phát triển, sản xuất hàng hóa phục vụ nhu cầu sinh hoạt và xuất khẩu.
- Mặt hàng như gốm sứ, dệt may, mộc… được sản xuất nhiều và phục vụ cho cả thị trường trong và ngoài nước.

### Giai đoạn 2: Kinh đô Đông Kinh (từ đầu thế kỷ XV đến đầu thế kỷ XVI)

1. **Chuyển biến chính trị**:
- Sau cuộc kháng chiến chống quân Minh (1407-1427), Đông Kinh (tên gọi chính thức được sử dụng từ thời Lê) trở thành trung tâm chính trị và kinh tế mới.
- Các triều đại Lê Sơ đã có những cải cách trong hành chính và kinh tế, đặc biệt là chính sách phát triển nông thôn.

2. **Phát triển nông nghiệp**:
- Nền nông nghiệp tiếp tục được chú trọng, có nhiều cải tiến về kỹ thuật canh tác và giống cây trồng.
- Chính quyền Lê đã phát động các phong trào khai hoang, mở rộng diện tích canh tác.

3. **Thương mại và giao thương**:
- Đông Kinh tiếp tục là trung tâm thương mại lớn, với các hoạt động mua bán diễn ra sôi nổi.
- Thủ đô đã thu hút thương nhân từ nhiều nơi, duy trì các mối quan hệ thương mại với Trung Quốc và các nước khác.

4. **Công nghiệp và thủ công**:
- Các làng nghề truyền thống phát triển mạnh, sản xuất nhiều sản phẩm chất lượng cao.
- Các mặt hàng xuất khẩu như gốm, lụa, đồ gỗ ngày càng phong phú và được thị trường nước ngoài ưa chuộng.

### So sánh chung

- **Nền tảng kinh tế**: Giai đoạn Thăng Long tập trung vào phát triển nông nghiệp và hình thành các làng nghề thủ công, trong khi Đông Kinh tiếp tục phát triển nền tảng này và mở rộng hơn về thương mại và giao thương.

- **Chính sách phát triển**: Giai đoạn Thăng Long có những chính sách hỗ trợ nông nghiệp, còn Đông Kinh lại chú trọng đến cải cách hành chính và phát triển kinh tế thương mại.

- **Ảnh hưởng lịch sử**: Thăng Long là thời kỳ ổn định và phát triển ban đầu của đất nước, còn Đông Kinh chịu ảnh hưởng của những biến cố lịch sử và có những cải cách quan trọng trong bối cảnh mới.

Tóm lại, tình hình kinh tế của Hà Nội trong hai giai đoạn này thể hiện sự chuyển biến và phát triển liên tục, phản ánh sự thay đổi trong ngữ cảnh lịch sử và nhu cầu của xã hội thời đại.