I. GIỚI THIỆU TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM:

1. Tác giả: Quang Dũng (1921 - 1988) là một nhà thơ, nhạc sĩ nổi tiếng trong nền văn học Việt Nam. Ông là người lính, là người chứng kiến những năm tháng gian khổ của cuộc kháng chiến chống Pháp. Thơ ông mang đậm chất lãng mạn, trữ tình và chứa đựng nhiều hình ảnh sáng tạo.

2. Tác phẩm: Tây Tiến được sáng tác trong những năm tháng Quang Dũng tham gia chiến đấu tại vùng Tây Bắc. Bài thơ là những kỷ niệm sâu sắc của tác giả về đoàn quân Tây Tiến, một đơn vị bộ đội trong kháng chiến chống Pháp, đồng thời cũng là bài thơ về vẻ đẹp của thiên nhiên, con người và khí thế của chiến tranh.

II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:

1. Bố cục:

   • Khổ 1: Vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ của thiên nhiên Tây Bắc.
   • Khổ 2: Cảm xúc về cuộc sống chiến đấu gian khổ của người lính Tây Tiến.
   • Khổ 3: Tình cảm của tác giả với đồng đội, sự lãng mạn trong những kỷ niệm.

2. Phân tích chi tiết:

   • Khổ 1:

     • Hình ảnh thiên nhiên Tây Bắc hoang sơ, kỳ vĩ được miêu tả bằng những hình ảnh độc đáo, thể hiện sự hùng tráng nhưng cũng rất nên thơ.
     • "Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi": Hình ảnh sông Mã như một điểm khởi đầu cho những kỷ niệm không thể quên.
     • "Nhớ về rừng núi, nhớ về những đêm trường": Bức tranh thiên nhiên hoang sơ mà đầy gian khó của vùng đất này.

   • Khổ 2:

     • "Doanh trại bừng lên trong ánh sáng": Hình ảnh đoàn quân trong điều kiện gian khổ nhưng vẫn hừng hực khí thế.
     • Những gian khổ, bệnh tật của người lính Tây Tiến được khắc họa một cách chân thật qua những câu thơ "mắt tròn lên vì thấy lạ".
     • Hình ảnh người lính Tây Tiến với nét "hoang dại" nhưng vẫn đầy khí phách anh hùng, qua đó thể hiện sự kiên cường, bất khuất.

   • Khổ 3:

     • "Tiếng thơm của anh em đồng đội" thể hiện tình đồng chí gắn bó keo sơn, tình cảm giữa những người lính vô cùng sâu sắc.
     • Tình yêu đất nước, sự kiên cường trong lòng người chiến sĩ được thể hiện qua những hình ảnh thơ mộc mạc nhưng rất đỗi lãng mạn.

III. PHÂN TÍCH CHỦ ĐỀ, NGHỆ THUẬT:

1. Chủ đề:

   • Tây Tiến là bài thơ viết về vẻ đẹp của thiên nhiên và con người trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Nó cũng là một bản anh hùng ca về những người lính Tây Tiến kiên cường, bất khuất.
   • Bài thơ thể hiện sự lãng mạn, tinh thần yêu nước và sự hy sinh của những người lính trong cuộc chiến.

2. Nghệ thuật:

   • Hình ảnh và ngôn ngữ: Quang Dũng sử dụng nhiều hình ảnh độc đáo như "cảnh sương mờ, vạn ngàn", "sông Mã", "mắt tròn lên vì thấy lạ", để khắc họa vẻ đẹp hoang sơ nhưng đầy lôi cuốn của Tây Bắc.
   • Điệp ngữ và đối lập: Trong thơ có sự kết hợp giữa sự đối lập giữa cái đẹp hoang sơ của thiên nhiên và cái khó khăn, gian khổ của con người. Ví dụ: "sương mờ", "đèo cao", "gian khổ", nhưng đồng thời lại có sự lãng mạn, hào hùng của người lính.
   • Nghệ thuật so sánh: Quang Dũng sử dụng nghệ thuật so sánh để làm nổi bật đặc điểm của thiên nhiên và con người, ví dụ như "mắt tròn lên vì thấy lạ" để miêu tả sự ngỡ ngàng của người lính khi đối diện với cảnh vật mới mẻ.

IV. ĐÁNH GIÁ:

• Ý nghĩa: Tây Tiến không chỉ là những kỷ niệm đẹp về một thời kỳ chiến tranh mà còn là bài thơ của tình yêu quê hương đất nước, tình đồng chí, đồng đội. Nó thể hiện sự lãng mạn và bi tráng trong cuộc sống chiến đấu của người lính.

• Sáng tạo nghệ thuật: Quang Dũng đã tạo ra một bản anh hùng ca đầy lãng mạn và bi tráng về những người lính Tây Tiến, một bài thơ thể hiện tình yêu quê hương đất nước và lòng kiên cường của con người.

V. KẾT LUẬN:

Bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng là một trong những tác phẩm tiêu biểu của thơ ca kháng chiến chống Pháp. Thông qua hình ảnh thiên nhiên, cuộc sống chiến đấu của người lính, bài thơ đã gửi gắm những cảm xúc sâu sắc về tình yêu đất nước và tình đồng đội. Những hình ảnh hoang sơ, hùng vĩ của thiên nhiên Tây Bắc, sự gian khổ trong cuộc sống của người lính kết hợp với lối viết đầy lãng mạn đã tạo nên một tác phẩm bất hủ trong lòng độc giả.