Trong bài toán này, chúng ta có hai cặp gen liên quan đến màu sắc và hình dạng quả cà chua:
Gen A quy định quả đỏ (trội hoàn toàn so với a quy định quả vàng).
Gen B quy định quả tròn (trội hoàn toàn so với b quy định quả bầu dục).
Các cặp gen này nằm trên các nhiễm sắc thể khác nhau, có nghĩa là chúng phân ly độc lập.
Cách giải quyết:
Chúng ta cần phân tích từng trường hợp theo kiểu di truyền phân ly độc lập và suy luận ra kiểu gen của các cây P.
Trường hợp 1: F1 thu được tỉ lệ: 3 đỏ, tròn : 3 đỏ, bầu dục : 1 vàng, tròn : 1 vàng, bầu dục.
Tỉ lệ phân li này giống với tỉ lệ kiểu hình của phép lai di truyền Mendel giữa hai cây dị hợp tử đối với cả hai cặp gen (AaBb x AaBb).
Tỉ lệ kiểu hình là 9:3:3:1, với 9 là số cây có kiểu hình đỏ, tròn; 3 có kiểu hình đỏ, bầu dục; 3 có kiểu hình vàng, tròn và 1 có kiểu hình vàng, bầu dục.
Kết luận: Kiểu gen của P là AaBb x AaBb.
Trường hợp 2: F1 thu được tỉ lệ: 3 đỏ, tròn : 1 đỏ, bầu dục : 3 vàng, tròn : 1 vàng, bầu dục.
Tỉ lệ kiểu hình này không phải là tỉ lệ phân li bình thường của một phép lai giữa hai cây dị hợp tử đối với cả hai cặp gen.
Tỉ lệ 3:1 là tỉ lệ kiểu hình của phép lai giữa hai cây đồng hợp tử đối với một cặp gen và dị hợp tử đối với một cặp gen.
Kết luận: Kiểu gen của P là AABb x Aabb (hoặc AaBb x Aabb), trong đó một cây đồng hợp tử về gen màu sắc và dị hợp tử về gen hình dạng.
Trường hợp 3: F1 thu được tỉ lệ: 1 đỏ, tròn : 1 đỏ, bầu dục : 1 vàng, tròn : 1 vàng, bầu dục.
Tỉ lệ kiểu hình 1:1:1:1 là tỉ lệ phân li của một phép lai giữa hai cây dị hợp tử về cả hai cặp gen, nhưng với sự phân li độc lập giữa các gen.
Kết luận: Kiểu gen của P là AaBb x Aabb hoặc AABb x Aabb.
Trường hợp 4: F1 thu được tỉ lệ: 9 đỏ, tròn : 3 đỏ, bầu dục : 3 vàng, tròn : 1 vàng, bầu dục.
Tỉ lệ 9:3:3:1 là tỉ lệ phân li kiểu hình bình thường của phép lai giữa hai cây dị hợp tử đối với cả hai cặp gen (AaBb x AaBb).
Kết luận: Kiểu gen của P là AaBb x AaBb.
Tổng kết:
Trường hợp 1: P có kiểu gen AaBb x AaBb.
Trường hợp 2: P có kiểu gen AABb x Aabb (hoặc AaBb x Aabb).
Trường hợp 3: P có kiểu gen AaBb x Aabb (hoặc AABb x Aabb).
Trường hợp 4: P có kiểu gen AaBb x AaBb.
Hy vọng giải thích này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách xác định kiểu gen và kiểu hình trong từng trường hợp!