Câu 2. So sánh các cách diễn đạt và tác dụng của cụm động từ, cụm tính từ trong câu:
Các cách diễn đạt:
Tác dụng chung:
Câu 3. Tìm cách diễn đạt tương tự và phân tích tác dụng:
Trong "Bài học đường đời đầu tiên" (Tô Hoài):Trong "Giọt sương đêm" (Trần Đức Tiến):
Xác định thành phần chủ ngữ và vị ngữ trong các câu sau:
Mở rộng câu bằng cách dùng cụm từ:
Kết luận:
Câu a: "Biết chị Cốc đi rồi, tôi đi bền."
Vị ngữ: "tôi đi bền" là một cụm động từ.
Tác dụng: Miêu tả sự quyết tâm, ý chí mạnh mẽ của người nói.
Câu b: "Biết thầy tôi, Để Choắt khóc."
Vị ngữ: "Để Choắt khóc" là một cụm động từ.
Tác dụng: Gợi cảm xúc buồn bã, đau thương, làm rõ nội tâm của nhân vật Để Choắt.
Câu c: "Trời nóng hầm hập."
Vị ngữ: "nóng hầm hập" là cụm tính từ.
Tác dụng: Miêu tả không khí oi bức, gay gắt của thời tiết, tạo ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc.
Việc dùng cụm động từ và cụm tính từ làm vị ngữ giúp câu văn chi tiết hơn, sinh động hơn.
Tăng khả năng gợi hình, gợi cảm xúc, đồng thời làm nổi bật tâm trạng nhân vật hoặc hoàn cảnh sự việc.
Ví dụ:
"Dế Choắt cứ thế ngã vật ra, nằm nghiêng ở trên mặt đất, thoi thóp thở."Vị ngữ: "ngã vật ra, nằm nghiêng ở trên mặt đất, thoi thóp thở" là chuỗi gồm nhiều cụm động từ.
Tác dụng: Miêu tả chi tiết hành động và trạng thái hấp hối của Dế Choắt, khắc sâu nỗi đau đớn của nhân vật.
Ví dụ:
"Ông khách khép cánh, lượn một vòng trên không, rồi hạ xuống nhẹ nhàng."Vị ngữ: "khép cánh, lượn một vòng trên không, rồi hạ xuống nhẹ nhàng" là chuỗi cụm động từ.
Tác dụng: Diễn tả chi tiết chuyển động mềm mại, thận trọng của ông khách, tăng tính sinh động và hình ảnh.
Câu a: "Khách giật mình."
Chủ ngữ: "Khách".
Vị ngữ: "giật mình".
Câu b: "Là cái xáo xác."
Chủ ngữ: "Là cái xáo xác".
Vị ngữ: (Câu này không rõ ràng, có thể xem toàn bộ là chủ ngữ với ngầm ý miêu tả).
Câu c: "Trời rét."
Chủ ngữ: "Trời".
Vị ngữ: "rét".
Câu a:
Mở rộng chủ ngữ:
"Người khách quen thuộc giật mình."Mở rộng vị ngữ:
"giật mình bất ngờ khi nghe tiếng động."Câu b:
Mở rộng chủ ngữ:
"Cái xáo xác nơi đầu làng là cái xáo xác náo nhiệt."Câu c:
Mở rộng chủ ngữ:
"Bầu trời buổi sáng mùa đông rét buốt."Mở rộng vị ngữ:
"rét buốt đến tê tái."Sử dụng cụm động từ hoặc cụm tính từ giúp câu văn phong phú và chi tiết hơn.
Các cách mở rộng chủ ngữ và vị ngữ tăng khả năng biểu đạt ý nghĩa, giúp câu văn sinh động hơn.