ĐỀ SỐ 3. Đọc văn bản sau:
Năm mới chúc nhau
Lẳng lặng mà nghe nó chúc nhau:
Chúc nhau trăm tuổi bạc đầu râu.
Phen này ông quyết đi buôn cối,
Thiên hạ bao nhiêu đứa giã trầu.
Lẳng lặng mà nghe nó chúc giàu:
Trăm, nghìn, vạn mớ để vào đâu?
Phen này, ắt hẳn gà ăn bạc,
Đồng rụng, đồng rơi, lọ phải cầu.
Lẳng lặng mà nghe nó chúc sang:
Đứa thì mua tước, đứa mua quan.
Phen này ông quyết đi buôn lọng,
Vừa bán vừa la cũng đắt hàng.
Lẳng lặng mà nghe nó chúc con:
Sinh năm đẻ bảy được vuông tròn.
Phố phường chật hẹp, người đông đúc,
Bồng bế nhau lên nó ở non.
Bắt chước ai ta chúc mấy lời:
Chúc cho khắp hết ở trong đời.
Vua, quan, sĩ, thứ, người muôn nước,
Sao được cho ra cái giống người.
(Trần Tế Xương, Thơ Tú Xương, NXB Văn học, 1992)
Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ "Năm mới chúc nhau" là một tác phẩm của nhà thơ Trần Tế Xương, người Việt Nam thế kỷ 19. Tuy nhiên, không có đủ thông tin để xác định chính xác hoàn cảnh ra đời của bài thơ này. Trần Tế Xương là một nhà thơ nổi tiếng trong thời kỳ phục hưng văn học Việt Nam, và ông đã sáng tác nhiều bài thơ mang tính chất tình cảm và tâm trạng. Bài thơ "Năm mới chúc nhau" có thể được viết trong bối cảnh năm mới, khi mọi người tụ họp để chúc nhau mừng năm mới và gửi lời chúc tốt đẹp nhất cho nhau.
Lựa chọn đáp án đúng:
Câu 1. Phương thức biểu đạt chính của văn bản là gì?
A. Tự sự B. Biểu cảm C. Miêu tả D. Nghị luận
Câu 2. Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ai?
A. Là nhân vật “nó” B. Là tác giả, xuất hiện trực tiếp, xưng tên riêng
C. Là tác giả, xuất hiện trực tiếp qua đại từ “ông”, “ta”
D. Là vua, quan, sĩ, thứ, người muôn nước
Câu 3. Nét văn hóa nào của dân tộc được nhắc tới trong bài thơ?
A. Cầu may đầu năm B. Lì xì đầu năm
C. Chúc Tết đầu năm D. Buôn bán đầu năm
Câu 4. Đâu không phải là lời chúc của nhân vật “nó”?
A. Trăm tuổi bạc đầu B. Cái sự giàu
C. Cái sự sang D. Cho ra cái giống người
Câu 5. Nhân vật “ông” quyết đi buôn lọng vì lí do gì?
A. Vì có nhiều kẻ mua tước, mua quan muốn ra oai
B. Vì buôn lọng vốn là nghề của “ông”
C. Vì có nhiều kẻ làm quan cần lọng để che mưa, che nắng
D. Vì thiên hạ bao nhiêu đứa giã trầu
Câu 6. Việc sử dụng cặp đại từ “nó – ông” trong văn bản biểu thị thái độ nào của chủ thể trữ tình?
A. Coi thường, khinh rẻ, giễu cợt B. Coi trọng, nể phục, tán đồng
C. Vui vẻ, phấn khởi D. Thất vọng, buồn đau
Câu 7. Hiệu quả nghệ thuật của phép điệp cấu trúc câu: “Lẳng lặng mà nghe nó chúc…” là gì?
A.Nhấn mạnh đối tượng trào phúng trong bài thơ, giúp người đọc dễ hình dung về bản chất của “nó”.
B. Tạo ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc về đối tượng trào phúng trong bài thơ, đồng thời thấy được tình cảm, thái độ của chủ thể trữ tình.
C. Nhấn mạnh, gây ấn tượng cho người đọc về đối tượng trào phúng trong bài thơ, tạo sự liên kết và nhịp điệu cho đoạn thơ.
D. Thể hiện dụng ý nghệ thuật của nhà thơ: khắc họa cụ thể, chi tiết, ấn tượng về đối tượng trào phúng trong bài thơ.
Câu 8. Giọng điệu chủ đạo của tiếng cười trào phúng trong bài thơ là gì?
A. Trữ tình sâu lắng B. Mỉa mai – châm biếm
C. Đả kích D. Hài hước, bông đùa
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 9. Lời chúc năm mới trong văn bản lật tẩy bản chất nào của bọn quan lại?
Câu 10. Lời chúc năm mới trong bài thơ gợi cho anh chị suy nghĩ gì?
Bằng cách nhấp vào Đăng nhập, bạn đồng ý Chính sách bảo mật và Điều khoản sử dụng của chúng tôi. Nếu đây không phải máy tính của bạn, để đảm bảo an toàn, hãy sử dụng Cửa sổ riêng tư (Tab ẩn danh) để đăng nhập (New Private Window / New Incognito Window).
Câu 1: Phương thức biểu đạt chính của văn bản là gì?
Đáp án: B. Biểu cảm
Câu 2: Nhân vật trữ tình trong bài thơ là ai?
Đáp án: C. Là tác giả, xuất hiện trực tiếp qua đại từ “ông”, “ta”
Câu 3: Nét văn hóa nào của dân tộc được nhắc tới trong bài thơ?
Đáp án: C. Chúc Tết đầu năm
Câu 4: Đâu không phải là lời chúc của nhân vật “nó”?
Đáp án: D. Cho ra cái giống người
Câu 5: Nhân vật “ông” quyết đi buôn lọng vì lí do gì?
Đáp án: A. Vì có nhiều kẻ mua tước, mua quan muốn ra oai
Câu 6: Việc sử dụng cặp đại từ “nó – ông” trong văn bản biểu thị thái độ nào của chủ thể trữ tình?
Đáp án: A. Coi thường, khinh rẻ, giễu cợt
Câu 7: Hiệu quả nghệ thuật của phép điệp cấu trúc câu: “Lẳng lặng mà nghe nó chúc…” là gì?
Đáp án: B. Tạo ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc về đối tượng trào phúng trong bài thơ, đồng thời thấy được tình cảm, thái độ của chủ thể trữ tình.
Câu 8: Giọng điệu chủ đạo của tiếng cười trào phúng trong bài thơ là gì?
Đáp án: B. Mỉa mai – châm biếm
Trả lời:
Lời chúc năm mới trong bài thơ của Trần Tế Xương phản ánh sự giả dối, lố bịch của bọn quan lại trong xã hội phong kiến. Những lời chúc như “Trăm tuổi bạc đầu”, “Mua tước, mua quan” hay “Gà ăn bạc” đều mang tính chất sáo rỗng và vô nghĩa. Qua đó, tác giả châm biếm những người chỉ quan tâm đến công danh, quyền lực mà không có thực tài, họ tìm cách mua bán chức tước, đổi chác danh lợi mà không quan tâm đến phẩm hạnh hay thực chất. Điều này thể hiện bản chất tham lam và giả dối của xã hội phong kiến thời bấy giờ.
Trả lời:
Lời chúc năm mới trong bài thơ gợi cho tôi suy nghĩ về sự suy thoái đạo đức trong xã hội phong kiến, nơi mà danh lợi, quyền lực trở thành mục tiêu cao nhất, và những giá trị thực sự như nhân cách, đạo đức lại bị xem nhẹ. Những lời chúc mà “nó” đưa ra, dù có vẻ hào nhoáng, nhưng lại thiếu sự chân thành, chỉ là những lời nói suông, phản ánh một xã hội đầy những cái tôi cá nhân và thói đạo đức giả. Qua đó, bài thơ cũng nhắc nhở chúng ta về sự quan trọng của những giá trị thực tế trong cuộc sống và việc phải biết giữ gìn phẩm hạnh, sự trong sạch của bản thân, thay vì chạy theo những danh lợi hão huyền.
Tham gia Cộng đồng Lazi trên các mạng xã hội | |
Fanpage: | https://www.fb.com/lazi.vn |
Group: | https://www.fb.com/groups/lazi.vn |
Kênh FB: | https://m.me/j/AbY8WMG2VhCvgIcB |
LaziGo: | https://go.lazi.vn/join/lazigo |
Discord: | https://discord.gg/4vkBe6wJuU |
Youtube: | https://www.youtube.com/@lazi-vn |
Tiktok: | https://www.tiktok.com/@lazi.vn |
Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi
Vui | Buồn | Bình thường |