Mở bài
Nhận định "Thơ là tình, nhưng không phải là những cảm xúc hời hợt..." nhấn mạnh rằng thơ không chỉ là biểu hiện cảm xúc, mà còn là sự chiêm nghiệm sâu sắc về đời sống, chứa đựng những chân lý tinh tế.
Bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy là minh chứng tiêu biểu cho nhận định này. Tác phẩm không chỉ là dòng cảm xúc về thiên nhiên, quá khứ mà còn gửi gắm bài học nhân sinh sâu sắc.
Thân bài
Biểu hiện của "tình" trong bài thơ:
Bài thơ là dòng cảm xúc chân thành, từ nỗi nhớ về quá khứ:
"Hồi nhỏ sống với đồng / với sông rồi với bể" – ánh trăng là người bạn tri kỷ gắn bó từ những ngày thơ ấu bình dị.
"Hồi chiến tranh ở rừng / vầng trăng thành tri kỷ" – trong gian khó, ánh trăng là biểu tượng của thiên nhiên đồng hành, chia sẻ.
Cảm xúc tiếc nuối, xót xa khi con người lãng quên quá khứ:
"Từ ngày về thành phố / quen ánh điện, cửa gương" – ánh trăng bị lãng quên khi con người chìm vào đời sống tiện nghi, hiện đại.
Chiều sâu suy nghĩ, lí trí đã chín muồi trong bài thơ:
Biến cố xảy ra khi mất điện, khiến ánh trăng "đột ngột" hiện ra:
"Ngửa mặt lên nhìn mặt / có cái gì rưng rưng" – sự đối diện bất ngờ với ánh trăng khơi dậy những ký ức tưởng đã bị lãng quên.
Trăng không trách, không giận, nhưng lại là "ánh sáng" soi tỏ tâm hồn con người, nhắc nhở họ về sự vô tâm, phản bội những giá trị giản dị và chân thực của cuộc sống.
"Trăng cứ tròn vành vạnh / kể chi người vô tình" – vầng trăng như nhân chứng của thời gian, của sự thủy chung, tượng trưng cho đạo lý, lòng biết ơn.
Chân lý tinh tế của cuộc đời trong bài thơ:
Từ câu chuyện nhỏ, Nguyễn Duy gợi mở chân lý lớn:
Con người cần trân trọng những giá trị đã qua, không để đời sống hiện đại làm phai mờ lòng biết ơn và sự gắn bó với cội nguồn.
Hình ảnh vầng trăng "im phăng phắc" mang tính triết lý sâu sắc, là bài học về sự tha thứ và trường tồn của những giá trị nhân bản.
Kết bài
Bài thơ "Ánh trăng" là một tác phẩm đầy xúc cảm, giàu triết lý. Qua những câu thơ giản dị mà sâu sắc, Nguyễn Duy đã khẳng định một chân lý tinh tế: con người cần sống với lòng biết ơn và ý thức về quá khứ.
Tác phẩm xứng đáng là minh chứng tiêu biểu cho nhận định “Thơ là tình, nhưng không phải là những cảm xúc hời hợt...”.