Dưới đây là một số lý thuyết cơ bản về lựa chọn nghề nghiệp:

1. **Lý thuyết Holland**: John Holland đề xuất rằng sự phù hợp giữa cá nhân và môi trường nghề nghiệp rất quan trọng. Ông phân loại con người và nghề nghiệp thành sáu nhóm chính: Realistic (Thực tế), Investigative (Khảo sát), Artistic (Nghệ thuật), Social (Xã hội), Enterprising (Doanh nhân), và Conventional (Quản lý). Sự phù hợp giữa tính cách và nghề nghiệp có thể dẫn đến sự hài lòng và thành công trong công việc.

2. **Lý thuyết Giai đoạn phát triển nghề nghiệp của Super**: Donald Super nhấn mạnh rằng lựa chọn nghề nghiệp là một quá trình dài, bao gồm nhiều giai đoạn, từ khám phá bản thân đến định hướng và phát triển sự nghiệp. Ông cho rằng sự nghiệp không chỉ là một công việc mà còn là một phần của danh tính cá nhân.

3. **Mô hình quyết định nghề nghiệp của Tiedeman và O'Hara**: Mô hình này nhấn mạnh nhóm quyết định và đánh giá các lựa chọn nghề nghiệp. Nó chia quá trình lựa chọn thành hai giai đoạn chính: giai đoạn "suy nghĩ" (identification) và giai đoạn "hành động" (implementation).

4. **Lý thuyết Xã hội-kỹ thuật của Krumboltz**: Lý thuyết này cho rằng lựa chọn nghề nghiệp bị ảnh hưởng bởi các yếu tố xã hội, gia đình, và kinh nghiệm cá nhân. Nó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tìm kiếm thông tin và học hỏi từ môi trường xung quanh.

5. **Lý thuyết hành vi**: Lý thuyết này tập trung vào cách hành vi của cá nhân ảnh hưởng đến quyết định nghề nghiệp. Nó cho rằng sự học hỏi từ kinh nghiệm và sự phản hồi từ môi trường là điều quan trọng trong quá trình lựa chọn nghề nghiệp.

Những lý thuyết này giúp giải thích các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định nghề nghiệp và cung cấp khung tham chiếu cho những ai đang tìm kiếm hướng đi trong sự nghiệp của mình.