Dưới đây là phần trả lời cho các câu hỏi về đoạn trích "Mẹ con Lý Thông bị trừng phạt" từ truyện thơ Nôm Thạch Sanh:

Câu 1: Xác định thể thơ và ngôi kể của văn bản.

• Thể thơ: Đoạn trích sử dụng thể thơ lục bát. Đây là thể thơ truyền thống của Việt Nam, với câu sáu tiếng và câu tám tiếng xen kẽ nhau.
• Ngôi kể: Đoạn trích sử dụng ngôi kể thứ ba (người kể chuyện đứng ngoài kể lại câu chuyện).

Câu 2: Chỉ ra những đặc điểm của truyện thơ Nôm trong văn bản.

Đoạn trích thể hiện rõ những đặc điểm của truyện thơ Nôm:

• Sử dụng thể thơ lục bát: Như đã nói ở trên, thể thơ lục bát là đặc trưng của truyện thơ Nôm, tạo nên nhịp điệu dễ nhớ, dễ đọc, gần gũi với lời ăn tiếng nói hàng ngày.
• Ngôn ngữ bình dân, giản dị: Văn bản sử dụng nhiều từ ngữ quen thuộc trong đời sống hàng ngày, như "ăn ở", "khác lòng", "thói đồng dâm ô", "đứa dại ngoan ngu", "bạc đen", "tan tành thịt xương"... Điều này giúp câu chuyện dễ hiểu, dễ tiếp nhận đối với đông đảo người đọc.
• Kể chuyện theo lối diễn xướng: Truyện thơ Nôm thường được kể bằng hình thức diễn xướng, tức là vừa kể vừa ngâm. Đoạn trích có nhiều lời thoại, lời phán bảo, lời mắng mỏ, tạo nên tính kịch tính, sinh động.
• Đề cao đạo lý ở hiền gặp lành, ác giả ác báo: Đoạn trích thể hiện rõ quan niệm thiện ác phân minh của người xưa. Lý Thông dù được Thạch Sanh xin tha nhưng vẫn bị trừng phạt đích đáng bởi trời (Ngọc Hoàng sai Thiên Lôi), thể hiện niềm tin vào công lý và sự trừng phạt của cái ác.
• Yếu tố thần linh: Sự xuất hiện của Ngọc Hoàng và Thiên Lôi cho thấy yếu tố thần linh đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết mâu thuẫn và trừng phạt cái ác. Đây là đặc điểm phổ biến trong truyện cổ tích và truyện thơ Nôm.

Câu 3: Anh/chị có đồng tình với cách phân xử của Thạch Sanh trong đoạn trích không? Vì sao?

Tôi đồng tình với cách phân xử của Thạch Sanh trong đoạn trích. Có một vài lý do:

• Thể hiện lòng nhân ái, vị tha: Thạch Sanh đã tha thứ cho Lý Thông, người đã nhiều lần hãm hại mình. Hành động này thể hiện tấm lòng bao dung, nhân hậu của người anh hùng, khác với sự tàn nhẫn, độc ác của kẻ phản diện.
• Đề cao đạo lý: Việc Lý Thông bị trừng phạt bởi Thiên Lôi, dù Thạch Sanh đã xin tha, khẳng định đạo lý "ác giả ác báo", "lưới trời lồng lộng, tuy thưa mà khó thoát". Đây là cách kết thúc hợp lý, thể hiện quan niệm của nhân dân về công lý và lẽ phải.
• Phù hợp với tính chất truyện cổ tích: Trong truyện cổ tích, yếu tố thần linh thường can thiệp để giải quyết mâu thuẫn và trừng phạt cái ác. Việc Ngọc Hoàng sai Thiên Lôi trừng phạt mẹ con Lý Thông là một mô típ quen thuộc, góp phần làm tăng tính hấp dẫn và giáo dục của câu chuyện.

Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận rằng, trong xã hội hiện đại, việc trừng phạt bằng hình thức thần linh là không phù hợp. Nhưng trong bối cảnh truyện cổ tích, cách kết thúc này mang ý nghĩa giáo dục sâu sắc, thể hiện ước mơ công lý của nhân dân.

Tóm lại, cách phân xử của Thạch Sanh vừa thể hiện lòng nhân ái, vừa khẳng định đạo lý và phù hợp với đặc trưng của truyện cổ tích, do đó tôi đồng tình với cách phân xử này.