Quảng Bình là một trong những nơi hưởng ứng chiếu Cần Vương mạnh mẽ nhất vì nhiều lý do kết hợp cả yếu tố địa lý, chính trị và lòng dân:
Vị trí chiến lược: Quảng Bình có vị trí địa lý hiểm yếu, vừa có rừng núi, vừa có đồng bằng, thuận lợi cho việc xây dựng căn cứ kháng chiến và tiến hành chiến tranh du kích. Đặc biệt, Tuyên Hóa (Quảng Bình) từng là nơi vua Hàm Nghi chọn làm căn cứ kháng chiến trong những năm 1885-1888, biến nơi đây thành trung tâm của phong trào Cần Vương trong giai đoạn đầu. Việc nhà vua đóng quân tại đây đã có tác động mạnh mẽ đến tinh thần kháng chiến của nhân dân địa phương.
Truyền thống yêu nước: Người dân Quảng Bình vốn có truyền thống yêu nước, bất khuất chống ngoại xâm. Điều này được thể hiện qua nhiều cuộc khởi nghĩa trước đó. Khi chiếu Cần Vương được ban ra, tinh thần này càng được khơi dậy mạnh mẽ.
Sự lãnh đạo của các sĩ phu yêu nước: Quảng Bình có nhiều sĩ phu yêu nước, có uy tín và tài năng, đã đứng lên chiêu mộ nghĩa quân, lãnh đạo nhân dân chống Pháp. Chính sự lãnh đạo tài tình và lòng yêu nước sâu sắc của họ đã thúc đẩy phong trào Cần Vương ở Quảng Bình phát triển mạnh mẽ và sâu rộng.
Điều kiện kinh tế - xã hội: Tình hình kinh tế - xã hội khó khăn dưới ách đô hộ của thực dân Pháp cũng là một yếu tố khiến người dân Quảng Bình sẵn sàng đứng lên đấu tranh.
Các sĩ phu yêu nước ở Quảng Bình tham gia phong trào Cần Vương:
Phong trào Cần Vương ở Quảng Bình diễn ra sôi nổi với sự tham gia của nhiều sĩ phu yêu nước, có thể kể đến một số người tiêu biểu sau:

Đoàn Chí Tuân (Bạch Xỉ): Ông là một trong những lãnh tụ nổi bật của phong trào Cần Vương ở Quảng Bình. Ông đã chỉ huy nghĩa quân hoạt động mạnh mẽ ở vùng hạ nguồn sông Gianh, gây cho quân Pháp nhiều khó khăn.
Lê Trực: Ông là một sĩ phu yêu nước hoạt động ở phía hữu ngạn sông Gianh. Ông đã chiêu mộ nghĩa quân và tham gia vào các hoạt động chống Pháp.
Nguyễn Phạm Tuân: Ông là một sĩ phu hoạt động ở vùng đồng bằng Quảng Bình. Ông cũng là một trong những người tích cực hưởng ứng chiếu Cần Vương và tham gia vào phong trào kháng chiến.
Hoàng Phúc: Ông là một văn thân yêu nước hoạt động ở phía nam tỉnh. Ông đã cùng với các Đề Én, Đề Chích lãnh đạo nghĩa quân chống Pháp.
Mai Lượng: Một võ tướng hoạt động ở phía hữu ngạn sông Gianh.
Lê Mô: Hoạt động ở địa bàn huyện Bố Trạch.
Ngoài ra còn có nhiều văn thân khác cũng tham gia vào phong trào.
Có thể thấy, phong trào Cần Vương ở Quảng Bình là một phong trào rộng lớn, có sự tham gia của đông đảo nhân dân dưới sự lãnh đạo của nhiều sĩ phu yêu nước. Chính sự kết hợp giữa các yếu tố địa lợi, nhân hòa và lòng yêu nước đã tạo nên một phong trào mạnh mẽ, góp phần vào lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm của dân tộc.