- Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa, có sự phân hóa theo mùa và theo đai cao ở nước ta đã tác động trực tiếp đến sự hình thành các điểm du lịch, loại hình du lịch, mùa vụ du lịch…

+ Ở các khu vực đồi núi, sự phân hoá khí hậu theo độ cao tạo điều kiện phát triển các loại hình du lịch như nghỉ dưỡng, tham quan… Các vùng núi cao có khí hậu mát mẻ quanh năm, không khí trong lành là cơ sở để tạo nên các điểm du lịch, như: Sa Pa (Lào Cai), Tam Đảo (Vĩnh Phúc), Bà Nà (Đà Nẵng), Đà Lạt (Lâm Đồng),…

+ Sự phân hoá của khí hậu giữa miền Bắc và miền Nam ảnh hưởng đến mùa vụ du lịch của hai miền. Các hoạt động du lịch biển ở miền Bắc hầu như chỉ diễn ra vào mùa hạ còn ở miền Nam có thể diễn ra quanh năm.

- Các hiện tượng thời tiết như mưa lớn, bão,... là trở ngại đối với hoạt động du lịch ngoài trời.

Sự phân hóa khí hậu ở Việt Nam ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động du lịch, tạo ra nhiều cơ hội cũng như thách thức đối với ngành du lịch. Dưới đây là một số ảnh hưởng cụ thể:

Việt Nam có 3 vùng khí hậu chính: miền Bắc (khí hậu nhiệt đới gió mùa, có mùa đông lạnh), miền Trung (khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo, có mùa khô và mùa mưa rõ rệt), và miền Nam (khí hậu nhiệt đới gió mùa, không có mùa đông lạnh). Mỗi vùng có đặc điểm khí hậu khác nhau, tạo điều kiện cho sự phát triển của nhiều loại hình du lịch:

• Du lịch mùa đông: Miền Bắc với khí hậu lạnh vào mùa đông là điểm đến lý tưởng cho các du khách yêu thích không gian se lạnh và khám phá văn hóa truyền thống như Hà Nội, Sapa, Mộc Châu.
• Du lịch biển: Miền Trung và miền Nam với khí hậu ấm áp quanh năm tạo điều kiện thuận lợi cho du lịch biển, đảo. Các bãi biển nổi tiếng như Nha Trang, Phú Quốc, Đà Nẵng, Hội An là những điểm đến thu hút du khách trong suốt cả năm.
• Du lịch sinh thái và mạo hiểm: Vùng Tây Bắc, với khí hậu mát mẻ và thiên nhiên đa dạng, là điểm đến lý tưởng cho các tour trekking, khám phá núi rừng, hang động, thác nước.

Sự phân hóa khí hậu cũng tạo ra những thời điểm cao điểm và thấp điểm trong năm đối với du lịch. Ví dụ:

• Mùa hè (từ tháng 5 đến tháng 8) là mùa cao điểm du lịch biển, đảo ở miền Trung và miền Nam vì thời tiết nắng ấm.
• Mùa thu và mùa đông ở miền Bắc, đặc biệt là từ tháng 9 đến tháng 11, là thời gian thu hút du khách đến các điểm du lịch văn hóa, nghỉ dưỡng ở Sapa, Tam Đảo, hay các khu vực miền núi với cảnh sắc đặc trưng.

Sự phân hóa khí hậu cũng ảnh hưởng đến việc tổ chức các sự kiện du lịch. Ví dụ, các lễ hội truyền thống, sự kiện thể thao, hay các tour du lịch sinh thái thường được tổ chức vào những thời gian khí hậu thuận lợi. Nếu không tính toán kỹ về thời gian và khí hậu, các sự kiện này có thể bị ảnh hưởng xấu, làm giảm chất lượng trải nghiệm của du khách.

• Du lịch mùa đông: Miền Bắc và miền Trung có mùa đông lạnh, đây là yếu tố thuận lợi cho sự phát triển của các điểm du lịch nghỉ dưỡng, tắm suối khoáng nóng, thưởng thức ẩm thực đặc sản trong tiết trời lạnh.
• Du lịch mùa mưa: Mùa mưa kéo dài ở miền Trung có thể gây khó khăn cho các hoạt động du lịch ngoài trời. Tuy nhiên, nếu khai thác tốt, du lịch trong mùa mưa vẫn có thể phát triển qua các hoạt động du lịch nghỉ dưỡng trong nhà, khám phá văn hóa địa phương.

Sự phân hóa khí hậu cũng mang đến không ít thách thức:

• Tác động của thiên tai: Các hiện tượng thiên tai như bão, lũ lụt, hạn hán có thể làm gián đoạn hoạt động du lịch, đặc biệt là tại các khu vực ven biển miền Trung hay khu vực miền núi phía Bắc. Điều này gây thiệt hại cho ngành du lịch, làm giảm lượng khách du lịch đến các khu vực này.
• Thay đổi xu hướng du lịch: Sự thay đổi khí hậu, với các hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng gay gắt, mưa bão bất thường, có thể làm thay đổi xu hướng du lịch của du khách. Những khu vực từng nổi tiếng với khí hậu mát mẻ hoặc dễ chịu có thể không còn thu hút du khách nữa.

Nắm bắt được sự phân hóa khí hậu và nhu cầu thay đổi của du khách, nhiều khu vực đã chú trọng phát triển các loại hình du lịch nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái. Các khu resort, khu nghỉ dưỡng cao cấp với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, thư giãn hay du lịch trải nghiệm ở các vùng núi, biển đã và đang trở thành xu hướng, giúp đa dạng hóa loại hình du lịch.

Sự phân hóa khí hậu ở Việt Nam không chỉ tạo cơ hội phát triển nhiều loại hình du lịch khác nhau mà còn mang lại những thử thách đối với ngành này. Việc hiểu và khai thác đúng các yếu tố khí hậu sẽ giúp ngành du lịch phát triển bền vững, phục vụ nhu cầu đa dạng của du khách và bảo vệ môi trường.