Vaccine hoạt động dựa trên nguyên tắc kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể để tạo ra phản ứng miễn dịch đối với một mầm bệnh cụ thể mà không gây ra bệnh. Dưới đây là các nguyên tắc chính của hoạt động của vaccine:

1. **Giới thiệu kháng nguyên:** Vaccine chứa các thành phần giống hoặc tương tự như mầm bệnh (virus, vi khuẩn) mà hệ miễn dịch cần nhận diện. Các thành phần này được gọi là kháng nguyên. Kháng nguyên có thể là mầm bệnh đã ngừng hoạt động hoặc đã làm yếu (như vaccine sống giảm độc lực) hoặc có thể là một phần của mầm bệnh (như protein bề mặt hay polysaccharid).

2. **Kích thích hệ miễn dịch:** Khi vaccine được tiêm vào cơ thể, hệ thống miễn dịch sẽ nhận diện các kháng nguyên và bắt đầu phản ứng. Điều này bao gồm việc sản xuất các tế bào miễn dịch như tế bào T và tế bào B.

3. **Sản xuất kháng thể:** Các tế bào B sẽ sản xuất kháng thể, là những protein giúp nhận diện và tiêu diệt mầm bệnh. Điều này giúp cơ thể "ghi nhớ" mầm bệnh.

4. **Tạo phản ứng miễn dịch nhớ:** Một phần của tế bào miễn dịch (tế bào ghi nhớ) sẽ được hình thành, giúp cơ thể nhanh chóng phản ứng nếu bị tiếp xúc với mầm bệnh thực sự trong tương lai. Điều này có nghĩa là nếu cơ thể thanh khoản các mầm bệnh trong tương lai, hệ miễn dịch sẽ tấn công chúng nhanh chóng và hiệu quả hơn.

5. **Bảo vệ lâu dài:** Một số vaccine cung cấp khả năng miễn dịch lâu dài, trong khi những vaccine khác có thể cần tiêm nhắc lại để duy trì hiệu quả.

Tóm lại, vaccine giúp cơ thể phát triển khả năng miễn dịch mà không cần phải trải qua căn bệnh thực sự, giúp bảo vệ con người khỏi nhiều loại bệnh truyền nhiễm.