Từ Lịch Sử:
Cuộc kháng chiến chống quân Tần (thế kỷ III TCN): An Dương Vương và Thục Phán đã lãnh đạo người Việt chống lại sự xâm lược của nhà Tần, thể hiện ý chí quật cường bảo vệ bờ cõi. Dù cuối cùng thất bại, tinh thần chiến đấu ấy đã đặt nền móng cho truyền thống chống ngoại xâm sau này.
Chiến thắng Bạch Đằng (năm 938): Ngô Quyền đánh tan quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng, chấm dứt hơn một nghìn năm Bắc thuộc, khẳng định nền độc lập tự chủ của dân tộc. Chiến thắng này là biểu tượng sáng ngời của ý chí độc lập và tinh thần chiến đấu kiên cường của người Việt.
Kháng chiến chống Tống (thế kỷ XI): Lý Thường Kiệt với bài thơ "Nam quốc sơn hà" vang vọng đã khẳng định chủ quyền lãnh thổ của Đại Việt, thể hiện ý chí quyết tâm bảo vệ nền độc lập. Câu thơ "Sông núi nước Nam vua Nam ở" đã trở thành một tuyên ngôn đanh thép về chủ quyền quốc gia.
Kháng chiến chống Nguyên Mông (thế kỷ XIII): Ba lần quân Nguyên Mông xâm lược Đại Việt đều bị quân dân ta đánh bại dưới sự lãnh đạo của các vua Trần và các tướng lĩnh tài ba như Trần Hưng Đạo. Chiến thắng này thể hiện sức mạnh đoàn kết và ý chí quật cường của dân tộc, đập tan tham vọng xâm lược của đế quốc hùng mạnh nhất thế giới thời bấy giờ.
Khởi nghĩa Lam Sơn (thế kỷ XV): Lê Lợi đã lãnh đạo cuộc khởi nghĩa kéo dài 10 năm chống lại ách đô hộ của nhà Minh, giành lại độc lập cho đất nước. Lời thề "Đánh cho để dài tóc/Đánh cho để đen răng/Đánh cho nó chích luân bất phản/Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn" thể hiện quyết tâm đánh đuổi giặc ngoại xâm đến cùng.
Kháng chiến chống Pháp và Mỹ (thế kỷ XX): Dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân Việt Nam đã kiên cường đấu tranh chống lại thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, giành độc lập, thống nhất đất nước. Câu nói bất hủ "Không có gì quý hơn độc lập tự do" đã trở thành kim chỉ nam cho toàn dân tộc trong cuộc đấu tranh giành độc lập.
Từ Văn Chương:
"Nam quốc sơn hà" (Lý Thường Kiệt): Bài thơ được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của Việt Nam, khẳng định chủ quyền lãnh thổ và ý chí độc lập của dân tộc.
"Hịch tướng sĩ" (Trần Hưng Đạo): Bài hịch kêu gọi tướng sĩ ra sức học tập binh thư, rèn luyện quân đội, nêu cao tinh thần yêu nước, căm thù giặc, quyết chiến thắng quân xâm lược.
"Bình Ngô đại cáo" (Nguyễn Trãi): Bản cáo trạng hùng hồn tố cáo tội ác của giặc Minh, đồng thời khẳng định nền độc lập của Đại Việt sau chiến thắng Lam Sơn.
Thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu, Phan Văn Trị, Nguyễn Khuyến... thể hiện lòng yêu nước, căm thù giặc ngoại xâm và ý chí bảo vệ độc lập, tự do.
Văn học hiện đại với các tác phẩm như "Đất Nước" (Nguyễn Khoa Điềm), "Việt Bắc" (Tố Hữu)... tiếp tục khẳng định tình yêu quê hương đất nước và ý chí bảo vệ Tổ quốc.
Những dẫn chứng trên cho thấy tinh thần và ý chí về độc lập, chủ quyền đã ăn sâu vào tiềm thức của người Việt, trở thành một truyền thống quý báu được trao truyền qua nhiều thế hệ. Nó là động lực mạnh mẽ giúp dân tộc ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách để bảo vệ và xây dựng đất nước.