Câu 1: Xác định ngôi kể được tác giả sử dụng trong truyện.

Truyện sử dụng ngôi kể "người kể chuyện thứ nhất" (ngôi "tôi"). Câu chuyện được kể từ góc nhìn của nhân vật "tôi", tạo sự gần gũi, chân thật và phản ánh cảm xúc, suy nghĩ cá nhân của nhân vật chính về gia đình, bà và giàn bầu trước ngõ.

Câu 2: Tìm những từ ngữ, hình ảnh miêu tả giàn bầu trong truyện.

Giàn bầu được miêu tả với những từ ngữ đặc trưng như:

• "Giàn bầu trước ngõ", "giàn bầu ngày càng rộng ra choán hết khoảng sân kiểng"
• "Dây bầu lớn", "nách mập mạp", "mấy trái con xanh xanh", "trái bằng đầu đũa, bằng ngón tay"
• "Trái già đến vàng khô", "bà mang cho hàng xóm"
• "Giàn bầu thưa hẳn đi", "mảnh bầu trái tim màu vàng trong ngăn kéo"

Tất cả những từ ngữ này giúp người đọc hình dung rõ ràng về sự phát triển của giàn bầu qua thời gian, từ lúc mới trồng cho đến khi đã già, gắn bó với ký ức và tình cảm của bà nội.

Câu 3: Thái độ của mọi người trong gia đình nhân vật "tôi" đối với giàn bầu trước ngõ ra sao? Tại sao họ lại có thái độ như vậy?

Mọi người trong gia đình nhân vật "tôi" có thái độ không mấy ưa thích giàn bầu. Họ cảm thấy bất tiện khi giàn bầu chiếm diện tích, khiến việc đi lại và tiếp khách trở nên khó khăn. Chị và mẹ nhân vật "tôi" ngại tóc rối, cha thì khó chịu khi phải dắt khách qua những trái bầu. Tuy nhiên, không ai dám chặt phá giàn bầu vì đó là tài sản của bà nội, một biểu tượng của ký ức và tình cảm gia đình. Họ có thái độ như vậy do sự xung đột giữa việc giữ gìn một truyền thống gắn bó với quá khứ và sự tiện nghi, hiện đại của cuộc sống đô thị.

Câu 4: Nhân vật người bà là con người của chốn thôn quê hay của phố phường? Lí giải vì sao em khẳng định như vậy.

Nhân vật người bà là con người của chốn thôn quê. Điều này được thể hiện rõ qua việc bà trồng bầu, chăm sóc cây cối và duy trì những thói quen, sinh hoạt quen thuộc của làng quê như trồng trọt, làm bánh, chăm sóc cây trái. Dù sống trong thành phố, bà vẫn giữ những thói quen và ký ức về quê hương, thể hiện sự gắn bó sâu đậm với cuộc sống làng quê.

Câu 5: Chỉ ra sự khác biệt về giá trị của giàn bầu đối với những thành viên trong gia đình nhân vật "tôi" và đối với những thành viên như ông chủ tịch.

Giàn bầu đối với gia đình nhân vật "tôi" chủ yếu là một vật cản, gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày và không còn giá trị sử dụng. Tuy nhiên, đối với ông chủ tịch, giàn bầu mang một giá trị văn hóa, giá trị thẩm mỹ và là biểu tượng của vẻ đẹp quê hương. Ông chủ tịch khen giàn bầu đẹp và chụp hình kỷ niệm, chứng tỏ rằng đối với những người không quen thuộc, giàn bầu mang ý nghĩa khác, không chỉ là cây cối, mà còn là biểu tượng của tình cảm gia đình, của ký ức về quê hương.

Phần II: Viết

Câu 1: Viết bài văn phân tích nhân vật người bà trong truyện ngắn "Giàn bầu trước ngõ" của Nguyễn Ngọc Tư.

Trong truyện ngắn Giàn bầu trước ngõ, nhân vật người bà hiện lên là một con người giản dị, chất phác, gắn bó sâu sắc với quê hương và gia đình. Bà không phải là một người đặc biệt nổi bật về diện mạo hay lối sống, nhưng chính những hành động nhỏ bé và tình cảm bao la của bà dành cho gia đình mới là yếu tố làm nên giá trị của bà.

Bà là một người phụ nữ thôn quê, gắn liền với những công việc như trồng bầu, làm bánh, chăm sóc cây cối. Giàn bầu trước ngõ là biểu tượng của tình yêu thương và sự gắn bó của bà đối với đất đai, quê hương. Mặc dù cuộc sống thành phố hiện đại đôi khi khiến bà cảm thấy lạc lõng, bà vẫn duy trì những thói quen của mình, như trồng bầu, làm những chiếc vòng tay từ vỏ bầu, những món quà giản dị nhưng đầy tình cảm dành cho con cháu.

Điều đặc biệt là bà luôn tìm cách kết nối với những ký ức quê hương qua những hành động nhỏ, như việc bà trồng bầu để "đỡ nhớ quê", hay làm những món bánh quê gửi tặng cho người thân, thể hiện sự trân trọng những giá trị cội nguồn. Tuy nhiên, cuộc sống hiện đại và những thay đổi trong gia đình khiến bà cảm thấy lạc lõng, đôi khi chỉ còn lại những ký ức xưa cũ về quê hương.

Dù vậy, tình cảm của bà đối với gia đình và quê hương không bao giờ phai nhạt. Qua nhân vật bà, tác giả muốn khắc họa một hình ảnh người phụ nữ quê hiền hòa, nhân hậu, dù trải qua bao biến cố trong cuộc sống, nhưng vẫn giữ vững tình yêu và sự gắn bó với những giá trị truyền thống của gia đình và quê hương.

Câu 2: Trong cuộc sống vẫn luôn có sự chênh lệch, khác biệt về quan điểm, tư tưởng, thói quen giữa các thế hệ. Theo anh/ chị có cách nào, giải pháp nào để "xóa nhòa" sự chênh lệch khác biệt đó? Hãy trả lời câu hỏi trên bằng 1 bài văn nghị luận xã hội.

Trong xã hội hiện đại, sự khác biệt giữa các thế hệ là điều không thể tránh khỏi. Những người lớn tuổi thường có tư tưởng, quan điểm và thói quen sinh hoạt khác biệt với thế hệ trẻ, điều này gây ra sự hiểu lầm, thậm chí là khoảng cách giữa các thế hệ. Tuy nhiên, để "xóa nhòa" sự chênh lệch này, chúng ta cần có những giải pháp hợp lý và thiết thực.

Trước hết, mỗi người trong gia đình, đặc biệt là thế hệ trẻ, cần phải có thái độ tôn trọng và hiểu biết về các thế hệ đi trước. Chúng ta nên dành thời gian trò chuyện, lắng nghe những câu chuyện, kinh nghiệm của cha mẹ, ông bà. Việc này không chỉ giúp ta hiểu hơn về lịch sử gia đình, mà còn giúp thắt chặt tình cảm giữa các thành viên trong gia đình.

Tiếp theo, các thế hệ cần phải chủ động giao tiếp và chia sẻ với nhau. Đặc biệt là trong gia đình, những cuộc trò chuyện thân mật có thể giúp thế hệ trẻ hiểu được những lý do, hoàn cảnh khiến cho cha mẹ, ông bà có những quan điểm và thói quen riêng biệt. Đồng thời, thế hệ trẻ cũng có thể chia sẻ với họ những suy nghĩ, cách sống của mình trong xã hội hiện đại.

Cuối cùng, sự đồng cảm là yếu tố quan trọng nhất để "xóa nhòa" sự chênh lệch giữa các thế hệ. Mỗi người cần hiểu rằng dù chúng ta có khác biệt về quan điểm hay lối sống, nhưng tất cả đều xuất phát từ tình yêu thương và mong muốn tốt đẹp cho gia đình và xã hội.

việc xây dựng một môi trường gia đình đầy sự chia sẻ, tôn trọng và đồng cảm sẽ giúp xóa bỏ những khác biệt giữa các thế hệ, tạo nên một mối quan hệ gắn kết, mạnh mẽ và bền vững.