Nếu hỏi rằng đâu là món ăn định vị ẩm thực Việt Nam trên bản đồ thế giới, có lẽ sẽ không hề quá lời khi nói rằng đó là Phở. Phở – một cái tên ngắn gọn nhưng chứa đựng thật nhiều những tinh túy của ẩm thực Việt, để rồi chỉ cần thưởng thức qua một lần, người ta sẽ cứ nhớ mãi hương vị đậm đà không quên.
Phở là món ăn đã có từ rất lâu đời, có thể cũng không ai biết chính xác được món ăn này chính xác có mặt từ bao giờ. Song, chỉ biết ngày nay, Phở đã có mặt ở khắp mọi nơi, từ những quán ăn nhỏ ven đường đến những nhà hàng, khách sạn lớn, sang trọng. Dẫu vậy, muốn thưởng thức Phở đậm chất Việt nhất phải kể đến vùng Nam Định và đặc biệt là Hà Nội, nơi những con phố cổ, ở những hàng Phở mà bí quyết nấu đã được truyền lại, lưu giữ và phát huy qua rất nhiều thế hệ.
Tôi đã từng thưởng thức Phở ở rất nhiều nơi dọc Bắc chí Nam, cũng đã từng được đọc qua rất nhiều bí quyết chế biến Phở. Không thể phủ nhận rằng để phục vụ được một bát Phở đúng hồn Việt quả thực vô cùng kì công, đôi khi phải mất 8 – 10 tiếng mới hoàn thành. Phở ngon trước hết phải có bánh phở mềm, dai, ăn cảm giác mềm mại chứ không bở, không bục. Tiếp đó phải nhắc đến nước dùng – thành phần được cho là tinh túy nhất là cũng kì công chế biến nhất. Nước được hầm từ xương ống bò, gừng nướng, hành tây nướng, hành củ nướng, hoa hồi nướng, thảo quả nướng, sá sùng, thanh quế và các loại gia vị được nêm nếm hết sức cẩn thận, kỹ lưỡng. Nước dùng thậm chí được ninh tận 8 – 10 tiếng và phải được lọc qua để có được nước trong, không hôi mùi bò, ngược lại còn rất đậm đà và có hương vị vô cùng đặc trưng. Nghe cách nấu cũng chẳng phức tạp, nhưng kì thực để nấu được một nồi nước dùng như thế thì đòi hỏi tay nghề và kinh nghiệm cao vô cùng.
Đến khâu thưởng thức Phở đôi khi cũng công phu đến mức từng được ví như là “nghệ thuật dùng Phở”. Đầu tiên xếp bánh Phở trước, sau đó đến bò tái hoặc gân, nạm, gàu… kế đến là lớp hành lá thái nhỏ phủ kín, sau đó mới chan nước dùng vào. Khi ăn, phải nhặt thêm ngò gai, rồi thêm chút tỏi ngâm, giấm, tương đen, ớt rồi vắt thêm miếng chanh, ấy mới đích thực là Phở. Thiếu đi một chút hương vị hay nguyên liệu nào cũng khó lòng mà có được một tô Phở tròn vị.
Ngoài Phở nước là món nổi tiếng nhất, quen thuộc nhất, người Việt ta cũng có nhiều món Phở khác như phở cuốn, phở xào nhưng cách làm thì nhanh hơn, đơn giản hơn rất nhiều.
Chính vì chất lượng và thương hiệu khác nhau nên Phở ở nước ta cũng được bán với những mức giá rất khác nhau. Có những quán Phở đơn giản chỉ 20.000 – 25.000 đồng/tô, song cũng có những nơi đếm 50.000 – 60.000 đồng/tô, thậm chí có nơi lên đến hơn 100.000 đồng/tô. Du khách đến Việt Nam thường nói vui mà thật rằng, đến nước Việt mà chưa ăn Phở thì xem như chỉ mới là đặt chân đến mà chưa thấy được cái tinh túy trong ẩm thực nơi đây.
Phở cũng là món ăn đã được nhiều Đầu bếp, chuyên gia cũng như các tạp chí, đài truyền hình của nước ngoài công nhận là một trong những món ăn hấp dẫn trên thế giới, xứng đáng với vị trí “linh hồn” ẩm thực Việt, mang cái tên Việt Nam được định vị rõ nét trên bản đồ ẩm thực thế giới.
Là một người Việt Nam, lớn lên giữa mùi hương của những cánh đồng lúa, yêu da diết mùi hương mằn mặn của biển, quý trọng vô cùng hương thơm của gạo, và đã từng được thưởng thức Phở, tôi cảm thấy yêu nhiều hơn đất nước của mình. Phở cũng giống như tâm hồn của mỗi chúng ta, có giản dị nhưng vẫn tinh tế vô cùng. Tôi luôn mong rằng những bí quyết nấu Phở gia truyền sẽ luôn được trân trọng, lưu truyền, gìn giữ và phát huy đúng mực để Phở luôn còn mãi, còn mãi với thời gian. Đồng thời, Phở cũng như nhiều món ăn Việt khác sẽ ngày càng được biết đến nhiều hơn, được quảng bá nhiều hơn như một trong những nét đẹp của văn hóa ẩm thực nước ta.