Văn hóa cổ đại của phương tây là gì?
1.Thiên nhiên và đời sống của con người

-Hy Lạp, Rô ma nằm ở ven biển Địa Trung Hải, nhiều đảo, đất canh tác ít và khô cứng, đã tạo ra những thuận lợi và khó khăn:

+ Thuận lợi:có biển, hải cảng, khí hậu ấm áp, nên giao thông thuận lợi, sớm phát triểnnghề hàng hải, ngư nghiệp, thương nghiệp biển.

+Khókhăn: đất xấu, ít, thích hợp trồng cây lưu niên như nho, ô liu, cam chanh. Lương thực thiếu phải mua lúa mì, lúa mạch của người Ai Cập, Tây Á.

-Khoảng đầu thiên niên kỷ I TCN, cư dân Địa Trung Hảibắt đầu biết chế tạo công cụ bằng sắt, cho phépkhai hoang trên diện tích rộng hơn.

-Thủ công nghiệp rất phát đạt, có nhiều ngành nghề, nhiều thợ giỏi, hàng hóa đẹp, chất lượng cao, qui mô lớn.

-Thương nghiệp đường biểnrất phát triển, mở rộng buôn bán với mọi miền ven Địa Trung Hải, với các nước phương Đông:

+ Sản phẩm mua vềlúa mì, súc vật lông thú (Hắchải, Ai CẬp); tơ lụa, hương liệu, xa xỉ phẩm từ phương Đông.

+Đê lốt, Pi rêlà trung tâm buôn bán nô lệ lớn của thế giới cổ đại..

+Thương mại phát đạt,thúc đẩy sự lưu thông tiền tệ (tiền cổcủa Rô ma và A ten).

+Hi Lạp, Rô ma trở thànhcác quốc gia giàu mạnh.

Như vậy cuộc sống ban đầu của cư dân Địa Trung Hải là: Sớm biết buôn bán, đi biển và trồng trọt.

2. Thị quốc Địa Trung Hải(Thành bang)

Thị quốc:do tình trạng đất đai phân tán nhỏvà cư dân sống bằng nghề thủ công và thương nghiệpnên đã hình thành các thị quốc.

-Tổ chức của thị quốc: Nước thì nhỏ, nghề buôn phát triểnnên cưdân tập trung ở thành thị có phốsá, lâu đài đền thờ, sân vận động, nhà hát và bến cảng, ta gọi đó là thị quốc: A tenlà thị quốc, đại diệncho cả At tích.

-Tính chất dân chủ của thị quốc: quyền lực không nằm trong tay quí tộc mà nằm trong tay Đại hội công dân. Đại hội công dânbầu và cử racác cơ quan nhà nước, (không có vua), quyết định mọi công việc nhà nước.Hội đồng 500có vai trò như Quốc hội, người tabầu 10 viên chức điều hành chính phủ, nhiệm kỳ một năm.

-Bản chất của nền dân chủ cổ đại ở Hy Lạp, Rô-ma: Đó là nền dân chủ chủ nô, dựa vào sự bóc lột thậm tệ của chủ nô đối với nô lệ.

-Hi Lạp giàu có nhờnền kinh tế công thương nghiệp, sử dụng lao động nô lệ. Nô lệ bị bóc lột nên phản kháng chủ nô.

-Đến thế kỷ III trước công nguyên, thị quốc Rô ma lớn mạnhđi xâm chiếm các nước khác, trở thành đế quốc Rô ma. Đế quốc Rô mathủ tiêu thể chế dân chủthay bằngmột hoàng đế đầu quyền lực như hoàng đếXê da.

3. Văn hóa cổ đại Hi lạp và Rô ma

-Đồ sắt và sự tiếp xúc với biển đãnâng họ lêntrình độ cao hơn về sản xuấtvà buôn bán trên biển

-Cũng là cơ sở để họ đạt tới trình độ sáng tạo văn hóa cao hơn trước.

Chữcái cổ Hy Lạp và La tinh

a. Lịch và chữ viết

* Lịch

Người Hy Lạpcó hiểu biết chính xác hơn về trái đất và hệ mặt trời, người Rô matính một năm là365 ngày ¼, định ra một tháng lần lượt có 30 và 31 ngày, riêng tháng hai có 28 ngày,rất gần với hiểu biết ngày nay.

* Chữ viết

-Sáng tạo ra chữ viết gồm ký hiệu đơn giản, có khả năng ghép chữ rất linh hoạtthành từ đểthể hiện ý nghĩa của con người.

-Hệ thống chữ cái Rô matức A, B, C …. ra đời, ban đầu gồm 20 chữ, sau thêm 6 chữ. Đây là một phát minh và cống hiến lớn laochonhân loại.

b. Sự ra đời của khoa học

Đến thời cổ đại Hy lạp - Rô ma, những hiểu biết khoa học mới thực sự trở thành khoa học vì có độ chính xác của khoa học đạt tới trình độ khái quát thành định lý, lý thuyết và nó được thực hiện bởi các nhà khoa học có tên tuổi, đặt nền móng cho ngành khoa học đó.

+Toán học: người Hi Lạp vượt lên trên như Thales, Py tha gor, Euclid..

+Vật Lý: có Archimède.

+Sử học: vượt qua sự ghi chép tản mạn, họ biết tập hợp tài liệu, phân tích và trình bày có hệ thống: Hê rô đốt, Tu si đi, Ta sít.

c. Văn học:

-Ở Hy lạp, sau bản anh hùng canổi tiếng của Hô melà I li átvà Ô đi xê, đã xuất hiện những nhà văn có tên tuổi như Etxin, Sô phốc, Bripít.

-Người Rô ma tự nhận là học trò và người thừa kế của văn học - nghệ thuật.Hy lạp, nhà thơ nổi tiếng như Lu cre xơ, Viếc gin..

d. Nghệ thuật

-Hy lạp để lại nhiều tượng và đền đàiđạt trình độ tuyệt mỹ, khiến đời saukhâm phục: người lực sĩ ném đĩa, tượng nữ thần A tê nađội mũ chiến binh, thần Vệ nữ Mi lô…

-Kiến trúc: đền Pác tê nông ở A ten (Hi lạp), đấu trường Cô li dê ở Rô ma.

Khải hoàn môn La Mãđược xây dựng làm biểu tượng vinh quang cho công lao đặc biệt xuất sắc của một tướng tài (ở đây là của hoàng đế Xê-da).Xê da đã chiến thắng Giéc man, Đa Xi a, Đại tư tế, Hộ dân 18 kỳ, Tổng chỉ huy 7 trận, Chấp chính 6 kỳ, Quốc phụ, Nguyên thủ anh dũng nhất. Được Thượng viện và dân chúng Rô matặng Khải hoàn môn Trai an ở Nam I ta li a.