Tiếng ru hời qua những làn điệu ca dao đã nuôi dưỡng tình cảm con người. Đó là tình cảm đối với gia đình, gắn bó với quê hương, đất nước, hướng về tổ tiên, cội nguồn...Một trong những bài ca dao đã thấm sâu vào kí ức tôi đó là bài Ca dao nói về tình cảm gia đình với những câu ca dao đầy ý nghĩa nhân văn:
Công cha như núi ngất trời
Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông.
Núi cao biển rộng mênh mông
Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi.
Tuy ngắn gọn nhưng chứa đựng một ý nghĩa to lớn. Bài ca dao là lời khuyên những người con phải thấy được công lao như trời biển của cha mẹ, nhắc nhở chúng ta phải giữ trọn đạo hiếu với cha mẹ. Công lao cha mẹ thật lớn, nó sánh với núi cao và biển rộng. Núi cao không chỉ hoành tráng về hình dạng, chiều kích mà là biểu tượng của sự bất diệt, thiêng liêng. Núi gợi lên sự cứng cáp, hiên ngang chống đỡ chẳng khác nào người cha trong gia đình. Có việc gì khó thì cha sẵn sàng đưa vai gánh vác, cha lo toan mọi việc, cha là người che những "phong ba bão táp" của cuộc đời con. Cha là chỗ dựa cho con. Những gánh nặng cuộc đời cha luôn gánh vác...Ôi! Công lao của cha làm sao nói hết, nó tựa núi Thái Sơn vời vợi không đo được chiều cao. Sánh với công cha chỉ là nghĩa mẹ. Nghĩa mẹ như nước đầu nguồn, như nước ngoài biển gợi lên hình ảnh của sự sâu thẳm, dịu dàng ôm ấp mà chỉ có nghĩa mẹ mới sánh được. Mẹ "mang nặng đẻ đau", mẹ chắt chiu từng giọt sữa ngọt ngào để nuôi con khôn lớn. Mẹ lo cho con từng cái ăn, cái mặc, mang đến cho con từng giấc ngủ yên bình:
Chỗ ráo con nằm chỗ ướt mẹ lăn
Có những bà mẹ phải tần tảo giữa dòng đời xuôi ngược để nuôi con:
Lặn lội thân cò khi quãng vắng
Eo sèo mặt nước lúc đò đông.
Công lao của cha mẹ làm sao kể hết được. Công cha và nghĩa mẹ đối với con kì vĩ như trời biển. Chúng ta được cha mẹ sinh ra để làm một con người, hãy sống cho xứng đáng với công cha nghĩa mẹ, sống cho trọn hiếu, trọn đạo. Hiếu ở đây là hiếu nghĩa, hiếu thuận. Hiếu nghĩa với cha mẹ, tổ tiên, cội nguồn. Thuận đạo ở đây là đạo làm con, đạo làm người, đạo lý uống nước nhớ nguồn. Những ai đã đi ngược đạo lý ấy thì sẽ là những người con bất hiếu, không sống trọn đạo làm con thì làm sao hiếu với dân, trung với nước? Làm sao có thể trở thành những công dân tốt của xã hội? Những con người ấy đã làm cho cha mẹ họ đau khổ biết chừng nào. Bởi vậy, những câu ca dao trên là những lời khuyên thâm thúy, nó gợi cho người đọc một trường liên tưởng rộng lớn, nó nhẹ nhàng răn dạy con người phải sống trọn đạo nghĩa, sống có tình cảm, có đạo đức, sống cho xứng đáng với công lao cha mẹ...
Với nghệ thuật so sánh ví von, giọng điệu tâm tình sâu lắng, bài ca dao là tình cảm gia đình sâu sắc, tình cảm gắn liền với trách nhiệm của mỗi người. Nó như lời khuyên êm ái nhẹ nhàng của cha, lời dạy bảo ân cần của mẹ và nó là bài học làm người thật sâu sắc cho mỗi chúng ta.