1. Lãnh đạo và tổ chức phong trào cách mạng:
Đảng Cộng sản Đông Dương, đặc biệt là trong những năm 1941-1945, đã chủ động lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam, tổ chức lực lượng cách mạng, từ đó giúp xây dựng nền tảng chính trị và lực lượng vũ trang để chuẩn bị cho thời cơ cách mạng. Mặc dù trước đó có những khó khăn và sự đàn áp từ chính quyền thực dân, Đảng đã hoạt động bí mật và xây dựng lực lượng vững mạnh.
2. Khối đại đoàn kết toàn dân:
Đảng đã phát huy vai trò của mình trong việc tạo ra sự đoàn kết trong dân tộc. Đảng chủ trương tập hợp mọi tầng lớp nhân dân, kể cả những người chưa phải là Đảng viên, vào trong mặt trận dân tộc thống nhất để đấu tranh chống lại kẻ thù chung là thực dân Pháp và phát xít Nhật. Điều này thể hiện qua việc thành lập Mặt trận Việt Minh, một tổ chức bao gồm nhiều tầng lớp nhân dân và các lực lượng chính trị khác, nhằm đấu tranh giành độc lập.
3. Giải quyết vấn đề thời cơ cách mạng:
Đảng Cộng sản Đông Dương đã nhận định đúng đắn về thời cơ cách mạng, nhất là khi Nhật đầu hàng Đồng Minh vào tháng 8 năm 1945, tạo ra một khoảng trống quyền lực. Đảng đã chủ động lãnh đạo nhân dân tổng khởi nghĩa, ra lệnh tổng tấn công ở các thành phố lớn như Hà Nội, Huế, Sài Gòn, buộc chính quyền Nhật phải đầu hàng.
4. Tổ chức và chỉ đạo cuộc cách mạng:
Đảng đã chỉ đạo cuộc khởi nghĩa có kế hoạch cụ thể, chỉ đạo các lực lượng vũ trang và nhân dân đứng lên giành chính quyền từ tay Nhật. Trong khi đó, Ủy ban Khởi nghĩa Toàn quốc được thành lập để lãnh đạo cuộc tổng khởi nghĩa. Với sự chỉ đạo của Đảng, Cách mạng tháng Tám đã diễn ra thành công trên toàn quốc, và chính quyền Nhật đã nhanh chóng sụp đổ.
5. Tạo dựng chính quyền cách mạng:
Sau khi giành được chính quyền, Đảng đã nhanh chóng thành lập Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vào ngày 2 tháng 9 năm 1945, do Hồ Chí Minh đứng đầu. Đây là thành quả của cuộc cách mạng và là bước đầu tiên quan trọng để xây dựng nền độc lập của dân tộc.
6. Tư tưởng chỉ đạo đúng đắn:
Đảng Cộng sản Đông Dương đã có một tầm nhìn chiến lược rõ ràng và kịp thời, đồng thời xác định nhiệm vụ chính trị đúng đắn trong giai đoạn quyết định này. Tư tưởng của Đảng là đánh đổ chế độ thực dân, phong kiến, xây dựng một chính quyền dân chủ, tôn trọng quyền lợi của nhân dân, nhất là quyền tự do và độc lập dân tộc.

Vai trò của Đảng Cộng sản Đông Dương (sau này là Đảng Cộng sản Việt Nam) trong Cách mạng tháng Tám năm 1945 là vô cùng to lớn và mang tính quyết định đến thắng lợi của cuộc cách mạng. Có thể tóm tắt vai trò đó qua các khía cạnh sau:
1. Xác định đường lối cách mạng đúng đắn:
Độc lập dân tộc là trên hết: Đảng đã xác định rõ mục tiêu cao nhất của cách mạng là giành độc lập dân tộc, đặt lợi ích quốc gia lên trên hết. Điều này đã tập hợp được đông đảo quần chúng nhân dân thuộc mọi tầng lớp, giai cấp, tôn giáo dưới ngọn cờ của Đảng.
Kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc và dân chủ: Đảng đã giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa nhiệm vụ chống đế quốc và nhiệm vụ chống phong kiến, tập trung mũi nhọn vào kẻ thù chính là đế quốc xâm lược.
Đề ra phương pháp cách mạng phù hợp: Đảng đã vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam, đề ra phương pháp đấu tranh linh hoạt, kết hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang, xây dựng lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang cách mạng.
2. Xây dựng và phát triển lực lượng cách mạng:
Xây dựng tổ chức Đảng vững mạnh: Đảng đã xây dựng hệ thống tổ chức từ Trung ương đến cơ sở, đảm bảo sự lãnh đạo thống nhất và xuyên suốt trong toàn Đảng.
Xây dựng Mặt trận Việt Minh: Đảng đã sáng lập và lãnh đạo Mặt trận Việt Minh, đoàn kết rộng rãi các tầng lớp nhân dân, tạo thành sức mạnh tổng hợp để tiến hành cách mạng.
Xây dựng lực lượng vũ trang: Đảng đã chú trọng xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng, từ các đội du kích đến các đơn vị bộ đội chủ lực, làm nòng cốt cho cuộc tổng khởi nghĩa.
3. Nắm bắt và tận dụng thời cơ cách mạng:
Phân tích và dự báo chính xác tình hình thế giới và trong nước: Đảng đã nhận định đúng thời cơ khi Nhật Bản đầu hàng Đồng minh, tạo ra khoảng trống quyền lực ở Đông Dương.
Kịp thời phát động Tổng khởi nghĩa: Đảng đã ra quyết định lịch sử phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước, chớp lấy thời cơ ngàn năm có một.
Lãnh đạo Tổng khởi nghĩa thắng lợi: Đảng đã lãnh đạo nhân dân ta tiến hành Tổng khởi nghĩa thắng lợi trong thời gian ngắn, giành chính quyền về tay nhân dân, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
4. Vai trò lãnh đạo thể hiện qua từng giai đoạn:
Trước năm 1945: Đảng đã trải qua các cuộc vận động cách mạng, từ cao trào 1930-1931, phong trào dân chủ 1936-1939 đến thời kỳ vận động giải phóng dân tộc 1939-1945, qua đó tích lũy được nhiều kinh nghiệm lãnh đạo và xây dựng lực lượng.
Trong Cách mạng tháng Tám: Đảng đã thể hiện vai trò lãnh đạo tài tình trong việc xác định chủ trương, sách lược, phương pháp cách mạng, xây dựng lực lượng và chớp thời cơ khởi nghĩa.
Sau Cách mạng tháng Tám: Đảng tiếp tục lãnh đạo nhân dân ta bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ, chống thù trong giặc ngoài, xây dựng và phát triển đất nước.
 

Vai trò quyết định của Đảng Cộng sản Đông Dương trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là một sự kiện lịch sử trọng đại, đánh dấu mốc son chói lọi trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Thành công của cuộc cách mạng này không thể tách rời vai trò lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng Cộng sản Đông Dương.

1. Xác định đúng đắn đường lối cách mạng:

• Nhận thức sâu sắc tình hình thế giới và trong nước: Đảng ta đã nắm bắt kịp thời những biến động của tình hình thế giới, đặc biệt là sự sụp đổ của chủ nghĩa phát xít và sự suy yếu của các cường quốc đế quốc. Đồng thời, Đảng cũng phân tích sâu sắc tình hình trong nước, nắm bắt được tâm lý đấu tranh mãnh liệt của nhân dân ta.
• Xác định đúng nhiệm vụ cách mạng: Đảng ta đã đề ra nhiệm vụ lịch sử là đánh đổ đế quốc và phong kiến, giành độc lập dân tộc và ruộng đất cho dân cày.
• Lựa chọn hình thức đấu tranh phù hợp: Đảng ta đã lựa chọn hình thức đấu tranh vũ trang kết hợp với đấu tranh chính trị, vận động quần chúng để giành thắng lợi cuối cùng.

2. Xây dựng lực lượng cách mạng vững mạnh:

• Mặt trận Việt Minh: Đảng ta đã xây dựng Mặt trận Việt Minh, tập hợp rộng rãi các tầng lớp nhân dân, các lực lượng yêu nước vào cuộc đấu tranh chung.
• Lực lượng vũ trang: Đảng ta đã xây dựng và phát triển lực lượng vũ trang nhân dân, trở thành nòng cốt trong cuộc kháng chiến chống Nhật và giành chính quyền.
• Căn cứ địa cách mạng: Đảng ta đã xây dựng hệ thống căn cứ địa vững chắc, trở thành hậu phương lớn cho cách mạng.

3. Chuẩn bị chu đáo cho Tổng khởi nghĩa:

• Xây dựng kế hoạch cụ thể: Đảng ta đã xây dựng kế hoạch tổng khởi nghĩa chi tiết, phân công nhiệm vụ rõ ràng cho từng lực lượng.
• Tuyên truyền vận động quần chúng: Đảng ta đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nhân dân, nâng cao ý thức đấu tranh.
• Chuẩn bị lực lượng vũ trang: Đảng ta đã củng cố và tăng cường lực lượng vũ trang, sẵn sàng cho cuộc tổng khởi nghĩa.

4. Chớp thời cơ, tiến hành Tổng khởi nghĩa:

• Nhận diện thời cơ: Đảng ta đã nhanh chóng nắm bắt thời cơ khi Nhật Bản đầu hàng đồng minh, quân Nhật suy yếu.
• Ra chỉ thị Tổng khởi nghĩa: Đảng ta đã ban hành chỉ thị Tổng khởi nghĩa, phát động quần chúng nhân dân nổi dậy giành chính quyền.
• Lãnh đạo nhân dân giành chính quyền: Đảng ta đã trực tiếp lãnh đạo nhân dân các địa phương nổi dậy, giành chính quyền về tay nhân dân.

5. Thành lập chính quyền cách mạng:

• Thành lập Chính phủ lâm thời: Ngay sau khi giành chính quyền, Đảng ta đã thành lập Chính phủ lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, ban hành những chính sách đúng đắn để ổn định tình hình đất nước.

Kết luận:

Vai trò của Đảng Cộng sản Đông Dương trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là vô cùng to lớn. Chính sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng đã đưa cách mạng Việt Nam đến thắng lợi vẻ vang, mở ra một trang mới trong lịch sử dân tộc.

Những bài học kinh nghiệm:

• Vai trò lãnh đạo của Đảng: Đảng là lực lượng lãnh đạo duy nhất, sáng suốt của cách mạng Việt Nam.
• Đoàn kết dân tộc: Sự đoàn kết của toàn dân tộc là sức mạnh vô địch.
• Chớp thời cơ: Nắm bắt thời cơ để hành động là yếu tố quyết định thành công của cách mạng.
• Chuẩn bị chu đáo: Sự chuẩn bị chu đáo về mọi mặt là điều kiện tiên quyết cho thắng lợi.

Ý nghĩa lịch sử:

• Thắng lợi của chủ nghĩa Mác-Lênin ở Việt Nam: Khẳng định tính đúng đắn của con đường cách mạng mà Đảng ta đã lựa chọn.
• Mở ra một kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam: Kỷ nguyên độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng xã hội chủ nghĩa.
• Góp phần vào sự nghiệp giải phóng dân tộc của các nước trên thế giới.

Bài viết này chỉ là một phần nhỏ để đánh giá vai trò của Đảng Cộng sản Đông Dương trong Cách mạng Tháng Tám. Để hiểu sâu hơn, bạn có thể tham khảo thêm các tài liệu lịch sử khác.

Bạn có muốn tìm hiểu thêm về một khía cạnh cụ thể nào đó của cuộc cách mạng này không?