Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh thế giới thứ nhất
Để tìm hiểu về hậu quả của chiến tranh thế giới thứ nhất, trước hết chúng ta cần nắm được lí do, nguyên nhân trực tiếp và gián tiếp của cuộc chiến tranh này. Cùng tìm hiểu cụ thể các nguyên nhân dưới đây:
Nguyên nhân gián tiếp- Mâu thuẫn vốn có giữa các nước đế quốc cầm đầu ở châu Âu về sự phát triển không đồng đều
- Sự phân chia không tương xứng về thuộc địa giữa các nước đế quốc. Anh và Pháp (các nước đế quốc già) chiếm hầu hết các thuộc địa. Trong khi Đức, Mĩ (các đế quốc trẻ) lại ít thuộc địa
Nguyên nhân trực tiếp- Ngày 28 tháng 6 năm 1914, thái tử Ao-Hung bị phần tử người Serbia ám sát. Đây được coi là sự kiện “giọt nước tràn ly” để các nước đế quốc tranh giành và phân chia lại thuộc địa trên thế giới.
Diễn biến chính của chiến tranh thế giới thứ nhất
- Ngày 01 tháng 08 năm 1914: Đức tuyên chiến với Nga => Chiến tranh chính thức bùng nổ và lan rộng trên thế giới.
- Ngày 28 tháng 07 năm 1914: Áo-Hung tuyên chiến với Xecbi
- Ngày 03 tháng 08 năm 1914: Đức tuyên chiến với Pháp
- Ngày 04 tháng 08 năm 1914: Anh tuyên chiến với Đức
- Pari của Pháp bị uy hiếp bởi Đức tập trung lực lượng ở phía Tây nhằm mục đích đánh bại Pháp
- Nga cứu nguy cho Pháp khi tấn công quân Đức ở phía Đông
- Từ năm 1916, cả hai phe ở thế cầm cự
- 4/1917, Mỹ chính thức tham gia vào phe hiệp ước
- Ngày 7 tháng 11 năm 1917, Nga chính thức rút khỏi chiến tranh do giành được Cách mạng tháng 10 Nga
- Tháng 7 năm 1918, Anh với Pháp phản công
- Năm 1918 vào tháng 9, ba nước Anh Pháp Mỹ tổng tiến công, Đức và các nước đồng minh đầu hàng
- Ngày 9 tháng 11 năm 1918, Cách mạng tại Đức bùng nổ, lật đổ nền dân chủ tại đất nước này
- Ngày 11 tháng 11 năm 1918, quân Đức đầu hàng vô điều kiện, cùng lúc đó Áo-Hung cũng thất bại
Hậu quả của chiến tranh thế giới thứ nhấtChiến sự này được gọi là chiến tranh thế giới là bởi có 38 nước đế quốc lao vào cuộc chiến để tranh giành đấu đá đòi quyền lợi. Qua diễn biến của chiến sự, chúng ta cũng có thể biết được diễn biến chính của giai đoạn thứ nhất cũng như giai đoạn thứ hai của cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất diễn ra như nào.
Sau thời gian căng thẳng chiến đâu giữa hai phe Liên minh và Hiệp ước, cuối cùng phe Liên minh đã thất bại, gây nên những hậu quả nghiêm trọng, những thiệt hại vô cùng nặng nề cho các nước tham gia.
- Thảm họa cho nhân loại: Với 10 triệu người hi sinh, 20 triệu người bị thương
- Nhiều địa danh bị phá hủy, thành phố, làng mạc bị tàn phá gây thiệt hại nhiều tỷ đô la
- Bản đồ thế giới bị phân chia lại, các nước thắng trận thu lợi lớn
- Nhiều nước châu Âu đã trở thành con nợ của nước Mỹ
- Cuộc chiến sự này thực sự không giải quyết được mâu thuẫn giữa các nước đế quốc mà còn khiến mâu thuẫn đó dâng ngày một cao hơn.
- Cách mạng vô sản dẫn đến cao trào, nhân dân lao động ở nhiều thuộc địa thức tỉnh và nhận thức được việc đấu tranh.
- Các nước châu Âu bị tụt hậu, mất đi vai trò đang đảm đương trong 300 năm qua, chuyển dần sang cho Bắc Mỹ
- Kết cục của chiến tranh thế giới thứ nhất và trật tự sau chiến tranh thế giới thứ nhất:
=> Từ chính trong cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất này, Cách mạng Nga đã phát triển mạnh mẽ và dẫn đến thành công. Như vậy, hậu quả của chiến tranh thế giới thứ nhất gây nên là vô cùng to lớn.=> Ba nước Anh Pháp Mỹ mở rộng thêm nhiều thuộc địa, trong khi Đức mất hết các thuộc địa
Bài học rút ra từ chiến tranh thế giới thứ nhất
Cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất cũng như cuộc chiến tranh thế giới thứ hai đều dẫn đến các bài học lịch sử mà toàn nhân loại ghi nhớ. Những bài học này vẫn luôn còn nguyên giá trị.
- Chủ nghĩa ích kỉ và tham vọng ở phạm vi quốc tế hay quốc gia đều sẽ dần đến những xung đột đối kháng, ngấm ngầm, khi chiến tranh nổ ra thì đều gây nên những hậu quả và thiệt hại nặng nề cho các nước tham gia.
- Tốc độ tàn phá của chiến tranh là vô cùng khủng khiếp mà không ai có thể dự tính trước hết được các hậu quả của nó, đặc biệt trong điều kiện các mối quan hệ chặt chẽ cũng như sự phát triển của kinh tế, của công nghiệp cao
- Yếu tố lợi ích quốc gia là cực kì quan trọng, luôn song hành và đi cùng với quyền lợi chính đáng của đất nước đó. Nếu các quốc gia không tôn trọng, bình đẳng lẫn nhau thì tình hình quốc tế không thể ổn định được.
- Mâu thuẫn trong phạm vi quốc tế hay quốc gia cần được giải quyết kịp thời trong hòa bình, tránh gây nên những xung đột với các sự kiện trực tiếp. Một đất nước bị dồn vào chân tường khi mà lợi ích đang bị xâm hại nghiêm trọng sẽ gây ảnh hưởng đến hòa bình của thế giới.
Tính chất của cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất
Để hiểu rõ hơn về hậu quả của cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất, chúng ta cần nắm được tính chất, bản chất của chiến sự này:
- Đây là cuộc chiến tranh đế quốc phi nghĩa giữa các nước tham chiến
- Là cuộc chiến giành quyền lợi và thuộc địa của các nước đế quốc, tuy nhiên chỉ mang lại lợi nhuận cho giai cấp tư sản
- Là cuộc chiến xâm lược nhằm đánh chiếm thuộc địa, lãnh thổ của đối phương