1. Mở bài

- Giới thiệu về tác giả Xuân Diệu và bài thơ Vội vàng

- Dẫn dắt vào vấn đề: khổ thơ cuối bài thơ Vội vàng

2. Thân bài

*) Khái quát chung

- Xuất xứ: Trích trong tập “Thơ -Thơ” (1938).

- Bố cục: Ba phần:

+ Câu 1-11: Tâm trạng reo vui trước vẻ đẹp thiên nhiên.

+ Câu 12-30: Tâm trạng u buồn, hoài nghi.

+ Câu 31-40: Lòng yêu cuộc sống đến cuồng nhiệt.

*) Phân tích

- Cảm hứng bao trùm: Tình yêu cuộc sống đến độ cuồng si và khát khao giao cảm mãnh liệt của Xuân Diệu đối với cuộc đời

- Đến khổ thơ cuối, mạch thơ đột nhiên thay đổi đột ngột. Tiếc nuối, lo lắng và chợt nhận ra: Mùa chưa ngả chiều hôm -> Vẫn còn thời gian của một ngày, của mùa xuân, của tuổi trẻ -> giục giã “Mau đi thôi” -> Thế sống của thời gian: Chạy đua cùng thời gian, vội vàng sống và tranh thủ sống

- Bức tranh thiên nhiên lại được sống dậy với những phẩm chất đẹp đẽ như ban đầu, ngồn ngộn sức sống, căng tràn sức xuân

- Sự sống mới bắt đầu, ngồn ngộn một sự sống, căng tràn sức xuân

+ Mây đưa và gió lượn: Quấn quýt, giao hòa

+ Cánh bướm say với tình yêu

+ Non nước, cỏ cây chuếnh choáng trong men say cuộc đời

- Không gian ngập tràn sánh sáng

- Tác giả nhận ra không thể mãi tiếc nuối -> Cảm nhận cảnh sắc ở thời tươi. Thế giới xuân tình rạo rực đến đắm say => đẹp và đầy sức quyến rũ

+ Tình yêu cuộc sống và niềm khao khát giao cảm

+ Động thái của chủ thể trữ tình: Ở điệp khúc: Ta muốn... ôm, say, thâu riết

  => cử chỉ vồ vập, đắm say đối với một người tình cuộc sống => bộc lộ tình yêu cuộc sống đến cuồng si

- Chủ thể trữ tình đã cảm nhận cuộc sống bằng nhiều giác quan: xúc giác, thị giác, và cả những cảm nhận vô hình

- Từ đại từ xưng tôi -> ta (tôi: ngọa nghễ, ta: chung, nhỏ bé mang 1 thái độ tự nguyện hòa nhập và đồng điệu với cuộc đời rộng lớn, tự nguyện hòa nhập vào dòng chảy thời gian, tự nguyện giao cảm với cuộc sống)

- Sự diệu kì đã xảy ra trong hồn thơ của Xuân Diệu, chính tình yêu cuộc sống đã làm sống lại phẩm chất tươi đẹp, đầy sinh khí như ban đầu, còn đọng lại vẫn là tình yêu mãnh liệt

- Kết thúc là lúc tình cảm của tác giả mãnh liệt đến độ cao trào của bài thơ

- Xuân Diệu vẫn còn băn khoăn lắm, vẫn còn lo sợ lắm, những đắm say vẫn là đắm say, khao khát vẫn là khát khao -> Càng yêu càng sợ mất, càng sợ mất càng muốn yêu, càng muốn níu giữ

- Bộc lộ quan niệm sống của Xuân Diệu: cuộc đời đẹp nhất là vào mùa xuân, đời người đẹp nhất là lúc tuổi trẻ, tuổi trẻ đẹp nhất là tình yêu -> con người cần trân trọng những giây phút của tuổi trẻ. Theo Xuân Diệu, thiên nhiên rất đẹp, chứa đựng biết bao nhiêu điều hấp dẫn, đáng sống vì vậy cần phải biết tận hưởng những gì cuộc sống ban tặng => Giáo dục con người ý thức về giá trị cuộc sống. Để thèm sống, thích sống, sống cho ra sống, sống cho ra người

- Nghệ thuật:

+ Ngôn từ: Cách tân về ngôn từ => tính chất nhà thơ mới của Xuân Diệu, cách sử dụng những từ ngữ táo bạo, những từ ngữ cảm giác xuất hiện với mật độ dày đặc -> Ôm, riết, hôn, cắn, chuếnh choáng, đã đầy, no nê

+ Sắp xếp ngôn từ: Tạo nên những làn sóng ngôn từ đan xen, cộng hưởng nhau theo chiều tăng tiến, càng lúc càng dâng lên cao trào

+ Biện pháp trùng điệp => Điệp cú, cú pháp giữ nguyên nhưng cảm xúc mãnh liệt hơn, động thái thay đổi: ôm, riết, say, thâu, cắn

+ Điệp liên từ, Và non nước, và cây và cỏ rạng. Giới từ: điệp một cách nguyên vẹn với trạng thía càng ngày càng mãnh liệt. “Cho chuếnh choáng cho đã đầy”, “cho no nê”

+ Tính từ chỉ xuân sắc: Động từ chỉ động thía đắm say, những danh từ chỉ những vẻ đẹp thanh tân, tươi trẻ -> tạo ra hệ thống hình ảnh vô cùng quyến rũ

+ Nhịp điệu và giọng điệu: Ta muốn, mau đi thôi -> giục giã, -> vồ vập, đắm say ---> xen kẽ những câu thơ ngắn dài tạo nên sự sôi nổi, có thể cảm nhận được những nhịp đập hối hả của con tim tác giả

3. Kết bài

- Những nhận xét, cảm nhận, đánh giá chung về vấn đề

- Mở rộng vấn đề bằng suy nghĩ và liên tưởng của mỗi cá nhân