Soạn bài: Liên kết câu và liên kết đoạn văn

I. Khái niệm liên kết

Câu 1 (trang 43 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):

Đoạn văn bàn về cách phản ánh hiện thực của văn nghệ (Đó là bộ phận làm nên tiếng nói của văn nghệ).

Chủ đề của đoạn văn trên nằm trong chủ đề chung của toàn văn bản, là một phần tạo nên chủ đề chung.

Câu 2 (trang 43 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):

Nội dung chính của mỗi câu :

   - Câu (1): Tác phẩm nghệ thuật phản ánh thực tại đời sống.

   - Câu (2): Điều quan trọng là người nghệ sĩ phải nói cái mới mẻ.

   - Câu (3): Mục đích là sự gửi gắm của người nghệ sĩ đóng góp vào đời sống.

→ Trình tự hợp lí, logic. Các câu có quan hệ với nhau cùng làm nổi chủ đề của đoạn.

Câu 3 (trang 43 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):

Mối quan hệ chặt chẽ về nội dung giữa các câu được thể hiện bằng các biện pháp: lặp từ tác phẩm – tác phẩm, sử dụng từ cùng liên tưởng tác phẩm – nghệ sĩ, phép thế anh – nghệ sĩ, quan hệ từ nhưng.

Luyện tập

Gợi ý :

Câu 1 (trang 44 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):

Chủ đề của đoạn là khẳng định điểm mạnh, yếu về năng lực trí tuệ của người Việt.

Nội dung các câu trong đoạn phục vụ chủ đề ấy :

   - Câu (1, 2) : khẳng định và phân tích tính ưu việt của những điểm mạnh.

   - Câu (3, 4) : Khẳng định và phân tích điểm yếu.

   - Câu (5) : Nhiệm vụ cấp bách.

Câu 2 (trang 44 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):

Các câu được liên kết bằng những phép liên kết :

   - Phép thế đồng nghĩa: sự thông minh, nhạy bén với cái mới - Bản chất trời phú ấy

   - Nối: Nhưng bên cạnh cái mạnh đó cũng còn - ấy là

   - Lặp: lỗ hổng - lỗ hổng này (câu 4 và 5).

Soạn bài: Liên kết câu và liên kết đoạn văn

I. Khái niệm liên kết

Câu 1:

Đoạn văn bàn về mối quan hệ giữa hiện thực cuộc sống và sự sáng tạo của người nghệ sĩ. Đây là một yếu tố (chủ đề nhỏ) của chủ đề chung: Tiếng nói của văn nghệ.

Chủ đề của đoạn văn trên nằm trong chủ đề chung của toàn văn bản, là một phần tạo nên chủ đề chung.

Câu 2:

- Nội dung chính của câu (1): Tác phẩm nghệ thuật phản ánh thực tại đời sống.

- Nội dung chính của câu (2): Điều quan trọng là người nghệ sĩ phải nói cái mới mẻ.

- Nội dung chính của câu (3): Những điều mới mẻ là sự gửi gắm của người nghệ sĩ đóng góp vào đời sống.

Những nội dung của các câu đều xoay quanh chủ đề cách phản ánh đời sống của tác phẩm văn nghệ. Các câu được sắp xếp theo trình tự triển khai chủ đề của đoạn, câu sau nối tiếp ý của câu trước.

Câu 3: Mối quan hệ chặt chẽ giữa các câu trong đoạn văn thể hiện bằng các biện pháp:

- Sự lặp lại các từ: tác phẩm – tác phẩm;

- Sử dụng các từ cùng trường liên tưởng: tác phẩm – nghệ sĩ, ghi lại – muốn nói – gửi vào – góp vào;

- Thay thế: những vật liệu mượn ở thực tại bằng cái đã có rồi, nghệ sĩ bằng anh;

- Dùng quan hệ từ: nhưng.

II. Luyện tập

Câu 1:

Chủ đề của đoạn văn trên là khẳng định tư chất trí tuệ đồng thời chỉ ra điểm yếu mà người Việt Nam cần khắc phục để chuẩn bị cho thế kỉ mới. Các câu trong đoạn văn đều xoay quanh và triển khai chủ đề chung này.

Các câu được sắp xếp theo một trình tự hợp lí, chặt chẽ, thể hiện được mạch phát triển lập luận: khẳng định thế mạnh - chỉ ra nhược điểm - đòi hỏi phải khắc phục nhược điểm.

Câu 2:

- Thế đồng nghĩa: sự thông minh, nhạy bén với cái mới - Bản chất trời phú ấy

- Nối: Nhưng bên cạnh cái mạnh đó cũng còn - ấy là

- Lặp: lỗ hổng - lỗ hổng này; sự thông minh (câu 1) - trí thông minh (câu 5).