TIẾNG VIỆT 4 SOẠN BÀI THƯƠNG NGƯỜI NHƯ THỂ THƯƠNG THÂN
A. HOẠT ĐỘNG CƠ BẢN
1. Quan sát tranh và trả lời câu hỏi (SGK/3)
a) Tranh vẽ những cảnh gì?
b) Những người trong tranh đang làm gì để giúp đỡ nhau?
c) Những việc làm đó cho em thấy tình cảm của mọi người đối với nhau như thế nào?
Gợi ý:
a) Tranh vẽ những cảnh: giúp người già, người bị khuyết tật, trẻ nhỏ cứu trợ lũ lụt, thiên tai.
b) Bạn gái đỡ cụ già xuống bậc thang, một bạn học sinh cõng người bạn bị khuyết tật đi học, một chú hàng xóm bế em nhỏ vượt qua lũ lụt. Mọi người giúp đỡ nhau tránh lũ lụt, các chú bộ đội mang hàng cứu trợ cho đồng bào bị thiên tai.
c) Mọi người đối với nhau như người thân, luôn quan tâm giúp đỡ lẫn nhau, cùng nhau chia sẻ những khó khăn.

2. Thảo luận đế trả lời câu hỏi:
1) Chị Nhà Trò được miêu tả như thế nào1?
(Em đọc đoạn 1, tìm những từ ngữ tả chị Nhà Trò để nói tiếp: Chị Nhà Trò được miêu tả rất yếu ớt. Thân hình chị..., người..., cánh...)
2) Chị Nhà Trò bị bọn nhện ức hiếp, đe dọa như thế nào?
(Đọc lời kể của chị Nhà Trò, chú ý dùng lời của em để diễn đạt lại.)
3) Những chi tiết nào thể hiện tính cách nghĩa hiệp của Dế Mèn?
(Gợi ý: Em chọn ba chi tiết đúng để trả lời:
- Nghe thấy tiếng khóc tỉ tê của Nhà Trò
- Xòe càng bảo Nhà Trò đừng sợ
- Hứa sẽ không để ai ức hiếp Nhà Trò
- Dắt Nhà Trò đi tìm bọn nhện)
4) Nêu một hình ảnh nhân hóa trong bài mà em thích.
M: Chị Nhà Trò ngồi gục đầu bên tảng đá cuội, người bự phấn, mặc áo thâm dài.
Gợi ý:
1) Thân hình chị bé nhỏ lại gầy yếu quá, người bự những phấn, như mới lột, hai cánh mỏng như cánh bướm non lại ngắn chùn chùn.
2) Bọn nhện đã đánh Nhà Trò mấy bận vì người mẹ đã mất của bạn ấy đã nợ phần vay lương ăn của chúng. Giờ bọn chúng còn chăng tơ ngang đường, đe dọa bắt, vặt chân, vặt cánh ăn thịt Nhà Trò.
3) Chi tiết thứ hai, thứ ba, thứ tư.
4) Mẹ em phải vay lương ăn của bọn nhện

3. Tìm hiểu về câu tạo của tiếng:
1) Câu tục ngữ sau có bao nhiêu tiếng?
Bầu ơi thương lấy bí cùng
Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
2) Chọn một tiếng, đánh vần tiếng đã chọn. Viết lại cách đánh vần đó.
M: Chọn tiếng bầu: bờ - âu - bâu - huyền - bầu
Quan sát kết quả đánh vần, em cho biết: tiếng bầu do những bộ phận nào tạo thành?
3) Đưa tiếng đã chọn vào sơ đồ theo mẫu.
4) Mỗi tiếng thường do những bộ phận nào tạo thành?
5) Phân tích các bộ phận tạo thành của 5 tiếng còn lại trong dòng đầu của câu tục ngữ, nêu nhận xét:
a. Có tiếng nào không có âm đầu?
b. Những tiếng nào có đủ ba bộ phận?
c. Mỗi tiếng bắt buộc phải có hai bộ phận nào?
- Tìm thêm ví dụ tiếng có đủ ba bộ phận, tiếng không có âm đầu.
Gợi ý:
1) Câu tục ngữ có 14 tiếng
2) rằng: rờ - ăng - răng - huyền - rằng
Tiếng bầu được tạo thành bởi những bộ phận: âm đầu, vần và thanh.
3)

r	ăng

4) Mỗi tiếng thường do âm đầu, vần và thanh tạo thành
5)

Tiếng	Âm đầu	Vần	Thanh
ơi		ơi	ngang
thương	th	ương	ngang
lấy	1	ấy	sắc
bí	b	í	sắc
cùng	c	ùng	huyền