Có thể hiểu định hướng nghề nghiệp là việc mỗi cá nhân vạch ra các nghề nghiệp tương lai dựa trên khả năng, sở thích, tính cách, mức thu nhập trung bình, cơ hội việc làm, điều kiện kinh tế gia đình,….
Đây là bước đầu quan trọng nhất dành cho các bạn học sinh cấp 3 trên hành trình tìm kiếm và chinh phục ước mơ, hạn chế các rủi ro như bỏ nghề, làm trái nghề, làm nhiều nghề khác nhau hay thậm chí là thất nghiệp.
Định hướng nghề nghiệp là bước đầu quan trọng trước khi các học sinh lớp 12 bước vào kỳ thi Tốt nghiệp THPT
Dần được chú trọng
Mỗi cá nhân đều mang trong mình những ưu thế và khuyết điểm riêng. Được học một ngành đúng sở trường và khuynh hướng phát triển sẽ giúp các bạn lĩnh hội kiến thức nhanh chóng và hoàn thành công việc hiệu quả hơn. Việc miễn cưỡng theo đuổi một nghề không phù hợp giống như cá bơi ngược dòng, khiến cho bạn cảm thấy căng thẳng và chịu áp lực lớn khi học tập và làm việc.
Hiểu được điều đó, hiện nay, công tác định hướng nghề nghiệp được các trường THPT chú trọng.
TS Mai Đức Toàn - Giám đốc Trung tâm TS&TT GDU và thầy Phạm Trung Thành - Hiệu trưởng
Trường THPT Bảo Lâm cùng chia sẻ về việc hướng nghiệp cho các học sinh lớp 12
Thầy Phạm Trung Thành - Hiệu trưởng trường THPT Bảo Lâm (tỉnh Lâm Đồng) chia sẻ thêm “Trước đây công tác hướng nghiệp chưa thật sự được chú trọng, tuy nhiên trong thời gian gần đây, không chỉ các sở, phòng, các trường THPT mà các trường đại học cũng coi công tác này quan trọng không kém. Có thể nói đây là cách tốt nhất để giúp các tìm được ngành nghề phù hợp năng lực, sở thích, gia đình, hoàn cảnh,….”
Cô Nguyễn Thị Hân – Phó Hiệu trưởng Trường THPT Lê Quý Đôn – Lâm Hà (tỉnh Lâm Đồng) chia sẻ: “Công tác định hướng, hướng nghiệp cho các em học sinh luôn được nhà trường chú trọng trong những năm gần đây. Trường có trang bị một phòng tư vấn tâm lý nghề nghiệp nhằm giúp các em định hướng chọn ngành sao cho phù hợp với mong muốn, năng lực và sở trường. Cụ thể, nhà trường sẽ gặp trực tiếp học sinh cần được tư vấn. Sau đó là cùng các em phân tích về năng lực và sở trường, ngành nghề yêu thích. Cuối cùng là định hướng tương lai phù hợp với nhu cầu công việc sau khi ra trường.”
Các thí sinh luôn đắn đo trước khi quyết định chọn ngành, chọn trường
Bên cạnh phòng tư vấn tâm lý hướng nghiệp mà nhà trường trang bị, cô cho biết nhà trường luôn sẵn sàng chào đón các trường đại học về tiếp cận với các em học sinh, nhằm đem đến cho các em những thông tin cụ thể nhất, chính xác nhất giúp các em hiểu thêm về ngành học mà các em sẽ chọn trong tương lai.
Tại Trường THPT Bảo Lâm, hướng nghiệp là một bộ môn đang được hướng dẫn, giảng dạy cho các học sinh lớp 12. Chỉ còn một thời gian ngắn nữa thôi là các bạn sẽ bước ra ngoài xã hội, đi làm. Vì vậy việc chọn đúng trường, đúng ngành góp phần hết sức quan trọng trong việc định hướng nghề nghiệp cho các bạn học sinh.
Trường Đại học một kênh thông tin để các em học sinh lớp 12 được tư vấn cụ thể, khách quan hơn về ngành nghề
Theo thầy Thành, trường đại học là một kênh để các trường THPT có cái nhìn cụ thể, khách quan hơn trong quá trình làm công tác hướng nghiệp. Không chỉ dừng ở việc đào tạo và định hướng nghề nghiệp, việc liên kết giữa sinh viên với doanh nghiệp cũng quan trọng không kém.
Khi căn cứ vào chính năng lực của bản thân để định hướng nghề nghiệp, các bạn sẽ tìm thấy sự cân bằng và thỏa mãn được niềm khát khao của chính mình khi được học với đam mê mỗi ngày. Nếu không thành thật với năng lực của bản thân, các bạn rất dễ sinh ảo tưởng và “đâm đầu” vào những ngành hot, nghe theo bạn bè và gia đình.
Kết hợp trường THPT và Trường Đại học
Theo cô Hân, khó khăn của các trường trung học phổ thông đó là chưa có giáo viên nào làm công tác hướng nghiệp cho các em được hướng dẫn bài bản về ngành nghề, mà người được phân công là giáo viên chủ nhiệm. Mà các em học sinh đang ở độ tuổi 18 lại chưa thực sự có tâm thế tìm hiểu về ngành nghề mình mong muốn. Thậm chí có những em không biết mình thích gì và nghe theo lựa chọn của bạn bè hoặc định hướng của gia đình.
“Sở thích của mình là gì, đam mê ở lĩnh vực nào?” là câu hỏi mà học sinh cần suy nghĩ trước khi đặt bút điền nguyện vọng hay đăng ký xét học bạ. Bởi khi phân tích nghiêm túc về vấn đề này, chúng ta càng có thêm căn cứ để có định hướng nghề nghiệp đúng đắn. Được biết, hầu hết các trường THPT đều mong muốn có sự kết hợp với các trường đại học. Đây chính là cách tốt nhất để các em được giải đáp thắc mắc về ngành nghề, phương thức xét tuyển,… mà không bị chi phối bởi các thông tin từ bạn bè, gia đình hay các bài viết tràn lan trên mạng.