Câu 1: Xác định thể loại của văn bản.
- Thể loại: Thư. Đây là một bức thư được Nguyễn Trãi viết để thuyết phục các thổ quan thành Điêu Diêu quy phục.
Câu 2: Theo Nguyễn Trãi, nguyên nhân nào khiến cho các thổ quan thành Điêu Diêu theo giặc Minh quay lưng đất nước, nhân dân?
- Nguyên nhân: Theo Nguyễn Trãi, các thổ quan thành Điêu Diêu bị dụ dỗ, lôi kéo bởi những lợi ích trước mắt, bị quyền lực và danh lợi làm mờ mắt. Họ không còn phân biệt được đúng sai, thiện ác, mà chỉ biết theo đuổi những mục tiêu cá nhân.
Câu 3: Việc sử dụng lí lẽ và dẫn chứng của Nguyễn Trãi trong văn bản đã đạt được hiệu quả như thế nào?
- Hiệu quả:
- Lí lẽ sắc bén: Nguyễn Trãi sử dụng những lí lẽ chặt chẽ, thuyết phục, dựa trên đạo lý và tình nghĩa dân tộc.
- Dẫn chứng sinh động: Ông đưa ra những dẫn chứng cụ thể, gần gũi với đời sống của người dân để minh họa cho lập luận của mình.
- Tâm lý nhân văn: Nguyễn Trãi khơi gợi lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm của các thổ quan, đồng thời lên án hành vi phản bội.
- Nhờ đó, văn bản đã có sức thuyết phục lớn, khiến người đọc phải suy ngẫm và thay đổi quan điểm.
Câu 4: Nhận xét về tài năng và đức độ của Nguyễn Trãi thể hiện qua văn bản.
- Tài năng:
- Văn phong: Súc tích, hàm súc, giàu hình ảnh, giàu cảm xúc.
- Nghệ thuật lập luận: Khéo léo, chặt chẽ, thuyết phục.
- Am hiểu tâm lý: Nguyễn Trãi rất hiểu tâm lý của con người, đặc biệt là những người đang dao động, băn khoăn.
- Đức độ:
- Yêu nước: Lòng yêu nước nồng nàn, sâu sắc.
- Nhân hậu: Quan tâm đến dân chúng, muốn giải phóng họ khỏi ách thống trị của kẻ thù.
- Trung thành: Trung thành với triều đình nhà Trần, với nghĩa quân Lam Sơn.
Câu 5: Từ việc Nguyễn Trãi viết thư dụ Thổ quan thành Điêu Diêu, anh/chị hãy rút ra bài học ứng xử ý nghĩa đối với những người mắc sai lầm trong cuộc sống hôm nay. Và lí giải vì sao?
- Bài học:
- Sẵn sàng tha thứ: Chúng ta nên sẵn sàng tha thứ cho những người đã mắc sai lầm, tạo điều kiện cho họ sửa chữa lỗi lầm.
- Khuyên răn chân thành: Khi khuyên răn người khác, cần chân thành, xuất phát từ tấm lòng muốn giúp đỡ họ.
- Dùng tình cảm để cảm hóa: Tình cảm chân thành, sự cảm thông, chia sẻ có thể giúp người khác nhận ra lỗi lầm của mình.
- Lí giải: Việc Nguyễn Trãi viết thư dụ Thổ quan thành Điêu Diêu cho thấy ông là một người nhân hậu, độ lượng. Ông luôn sẵn sàng mở lòng đón nhận những người đã từng chống đối mình. Hành động này không chỉ giúp cho đất nước được thống nhất mà còn thể hiện tấm lòng bao dung, độ lượng của một vị anh hùng dân tộc.