I. Mở bài

1. Giới thiệu tác giả Trần Nhuận Minh:

   • Trần Nhuận Minh là một nhà thơ Việt Nam nổi tiếng với những tác phẩm mang tính nhân văn sâu sắc.
   • Thơ ông thường chứa đựng triết lý sống, lòng yêu thương con người, và sự quan tâm đến cuộc sống của những người nghèo khổ.

2. Giới thiệu bài thơ "Dặn con":

   • Bài thơ "Dặn con" là một trong những tác phẩm nổi bật của Trần Nhuận Minh, thể hiện tình yêu thương của người cha dành cho con, cùng với những lời dặn dò về cách sống và ứng xử với người khác, đặc biệt là những người khốn khó.

II. Thân bài

1. Phân tích nội dung và ý nghĩa bài thơ:

   a. Khổ 1: Lòng thương cảm và sự tôn trọng dành cho người nghèo khổ:

   • "Chẳng ai muốn làm hành khất" - Tác giả khẳng định rằng không ai muốn trở thành người ăn mày, nhấn mạnh sự đồng cảm và hiểu biết về hoàn cảnh khó khăn của người khác.
   • "Tội trời đày ở nhân gian" - Tác giả liên kết tình cảnh khốn khó của người nghèo với sự bất công của số phận, từ đó khuyên con không nên cười giễu họ.
   • Lời dặn dò không được coi thường người nghèo, dù họ có vẻ ngoài không được sạch sẽ, tươi tắn.

   b. Khổ 2: Tấm lòng sẻ chia và sự bao dung:

   • "Nhà mình sát đường, họ đến" - Hình ảnh gần gũi, nhắc nhở con về những người hành khất thường đến nhà để xin giúp đỡ.
   • Lời dặn dò con phải biết chia sẻ với những người nghèo, và không được tò mò về quá khứ hay quê hương của họ.
   • Sự tôn trọng và bao dung được nhấn mạnh, khuyên con không được làm tổn thương lòng tự trọng của người khác.

   c. Khổ 3: Tinh thần giáo dục và trách nhiệm:

   • Hình ảnh "con chó nhà mình rất hư" - tượng trưng cho những phản ứng vô cảm, tàn nhẫn đối với người nghèo.
   • Tác giả khuyên con phải biết cách "răn dạy" chính mình, đồng thời nhấn mạnh trách nhiệm của con trong việc đối xử tử tế với những người khác.

   d. Khổ 4: Suy ngẫm về cuộc đời và lòng tốt:

   • "Mình tạm gọi là no ấm" - Nhắc nhở con về sự may mắn của gia đình hiện tại, nhưng không quên rằng cuộc đời luôn biến đổi.
   • Lời dặn dò con gửi lòng tốt vào thiên hạ, vì biết đâu sau này chính lòng tốt ấy sẽ nuôi dưỡng lại chính mình.
   • Sự kết nối giữa lòng tốt và tương lai, thể hiện triết lý sống sâu sắc và lòng nhân ái.

2. Nghệ thuật và phong cách thơ:

   • Ngôn ngữ giản dị, gần gũi nhưng đầy chất triết lý và nhân văn.
   • Hình ảnh thơ chân thật, gợi cảm xúc, và đầy ý nghĩa.
   • Cách dùng từ ngữ và hình ảnh trong bài thơ thể hiện tình cảm sâu sắc và tâm huyết của tác giả đối với con cái và cuộc sống.

III. Kết bài

1. Khẳng định lại giá trị của bài thơ:

   • "Dặn con" là một bài thơ mang tính giáo dục cao, với những lời khuyên chân thành, sâu sắc từ người cha đến con.
   • Bài thơ không chỉ dạy con về cách sống, mà còn là bài học về lòng nhân ái, sự bao dung và triết lý sống.

2. Tác động của bài thơ đối với người đọc:

   • Bài thơ khơi dậy trong lòng người đọc sự đồng cảm, tình thương yêu đối với những người khốn khó.
   • Nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm của mình trong việc giúp đỡ và tôn trọng người khác, đồng thời cũng là lời nhắc nhở về sự biến đổi của cuộc đời.