Câu 1. Phương thức biểu thuật chính của văn bản là gì?

• Trả lời: Phương thức biểu đạt chính của văn bản là tự sự. Tác giả kể lại một câu chuyện về Thần Mưa, cuộc thi hóa rồng và sự ra đời của mưa.

Câu 2. Văn bản trên thuộc thể loại gì?

• Trả lời: Văn bản thuộc thể loại truyện thần thoại. Nó giải thích các hiện tượng tự nhiên (mưa) bằng cách sử dụng những yếu tố siêu nhiên, thần bí.

Câu 3. Ngôi kể được sử dụng trong đoạn trích là gì?

• Trả lời: Ngôi kể trong đoạn trích là ngôi thứ ba. Người kể không trực tiếp tham gia vào câu chuyện mà kể lại một cách khách quan.

Câu 4. Hãy nhận xét về đặc điểm không gian trong truyện “Thần Mưa”.

• Trả lời: Không gian trong truyện rất rộng lớn, bao gồm cả trời và đất. Có những không gian cụ thể như: biển, sông, cửa Vũ (Vũ Môn), thủy phủ,... Không gian này mang tính huyền ảo, thần bí, phù hợp với một câu chuyện thần thoại.

Câu 5. Theo đoạn trích, thần mưa có hình dáng, tính cách và công việc như thế nào?

• Hình dáng: Thần Mưa có hình dáng một con rồng.
• Tính cách: Thần Mưa có tính hay quên, làm việc không đều đặn.
• Công việc: Thần Mưa có nhiệm vụ hút nước biển, sông và phun lên trời để tạo ra mưa, cung cấp nước cho muôn loài.

Câu 6. Trong văn bản, thần mưa làm ra mưa bằng cách nào?

• Thần Mưa hút nước biển, sông vào bụng rồi bay lên trời cao phun nước ra làm mưa.

Câu 7. Đoạn trích lí giải hiện tượng hạn hán hoặc lụt lội ở hạ giới là do điều gì?

• Do tính hay quên của Thần Mưa. Có những vùng Thần Mưa đến muộn nên gây hạn hán, có vùng Thần Mưa đến quá nhiều nên gây lụt lội.

Câu 8. Theo đoạn trích, có cuộc thi vượt Vũ Môn là vì điều gì?

• Vì công việc làm mưa quá nặng nề, Thần Mưa không thể một mình đảm nhiệm hết nên Trời đã tổ chức cuộc thi để tìm thêm những "vị thần mưa" mới.

Câu 9. Cuộc thi vượt Vũ Môn có liên quan đến thành ngữ, tục ngữ dân gian nào?

• Có thể liên hệ với câu thành ngữ "Vượt vũ môn" để chỉ việc vượt qua một thử thách khó khăn để đạt được thành công.

Câu 10. Ý nghĩa của chi tiết cá chép vượt vũ môn hóa Rồng là gì?

• Chi tiết này tượng trưng cho sự nỗ lực, kiên trì và thành công. Cá chép vượt qua thử thách để trở thành rồng, giống như con người phải vượt qua khó khăn để đạt được ước mơ.

Câu 11. Cuộc thi vượt Vũ Môn được miêu tả là cuộc thi như thế nào? Theo em, cuộc thi vượt vũ môn của các loài thủy tộc có nét tương đồng với các cuộc thi chuyển cấp, thi đại học ngày nay không?

• Cuộc thi được miêu tả rất khốc liệt, đòi hỏi các loài thủy tộc phải có sức mạnh và kỹ năng vượt trội. Có thể so sánh với các cuộc thi chuyển cấp, thi đại học ngày nay, nơi các sĩ tử phải vượt qua nhiều kỳ thi căng thẳng để đạt được mục tiêu.

Câu 12. Không chỉ giải thích hiện tượng mưa, đoạn trích còn lí giải điều gì về đặc điểm giống loài của một số con vật?

• Đoạn trích giải thích về khả năng biến đổi của các loài vật. Ví dụ như cá chép có thể hóa rồng khi vượt qua thử thách.

Câu 13. Lí giải vì sao trong văn hóa dân gian, người Việt lại thích treo tranh cá chép, trưng bày tượng cá chép?

• Vì cá chép là biểu tượng của sự may mắn, thành công và sự kiên trì. Hình ảnh cá chép vượt vũ môn hóa rồng đã trở thành một biểu tượng đẹp trong văn hóa Việt Nam.

Câu 14. Văn bản Thần Mưa thể hiện nội dung chính là gì?

• Nội dung chính của văn bản là giải thích hiện tượng mưa và ca ngợi ý chí vượt khó, vươn lên của con người.

Câu 15. Hãy nêu trình tự các sự kiện chính của truyện.

1. Trời giao nhiệm vụ làm mưa cho rồng.
2. Vì rồng ít nên Trời tổ chức cuộc thi hóa rồng.
3. Các loài thủy tộc tham gia thi.
4. Cá chép vượt qua ba cửa ải, hóa rồng.
5. Cá chép trở thành thần mưa mới.