Mối Liên Hệ Giữa Tính Chất Vật Lý, Phương Pháp Tách Chất Và Ứng Dụng Trong Thực Tiễn
1. Mối liên hệ giữa tính chất vật lý và phương pháp tách chất:
Tính chất vật lý của các chất như: trạng thái (rắn, lỏng, khí), nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy, khối lượng riêng, độ tan,... là cơ sở để chúng ta lựa chọn phương pháp tách phù hợp.
* Ví dụ:
* Muối ăn và cát: Muối ăn tan trong nước, còn cát không tan. Để tách hai chất này, ta hòa tan hỗn hợp vào nước, lọc lấy phần chất rắn là cát, sau đó cô cạn dung dịch để thu được muối ăn.
* Nước và dầu ăn: Nước và dầu ăn không trộn lẫn vào nhau. Để tách hai chất này, ta dùng phương pháp chiết, dựa trên sự khác biệt về khối lượng riêng.
2. Phương pháp tách chất phổ biến và ứng dụng:
* Lọc:
* Nguyên lý: Dựa trên kích thước hạt của các chất. Chất rắn không tan bị giữ lại trên giấy lọc, chất lỏng đi qua.
* Ứng dụng: Tách cát ra khỏi nước, lọc nước sinh hoạt, sản xuất rượu vang,...
* Cô cạn:
* Nguyên lý: Dựa trên sự bay hơi của dung môi.
* Ứng dụng: Tách muối ăn từ nước biển, sản xuất muối ăn công nghiệp,...
* Chưng cất:
* Nguyên lý: Dựa trên sự khác biệt về nhiệt độ sôi của các chất lỏng.
* Ứng dụng: Sản xuất rượu, sản xuất nước tinh khiết,...
* Chiết:
* Nguyên lý: Dựa trên độ tan khác nhau của các chất trong cùng một dung môi hoặc trong các dung môi khác nhau.
* Ứng dụng: Tách dầu ăn ra khỏi nước, chiết chất màu từ thực vật,...
* Li tâm:
* Nguyên lý: Dựa trên khối lượng riêng khác nhau của các chất.
* Ứng dụng: Tách máu thành các thành phần, xử lý nước thải,...
3. Ứng dụng của các chất trong thực tiễn:
* Muối ăn (NaCl): Sử dụng trong chế biến thức ăn, bảo quản thực phẩm,...
* Đường (saccarozơ): Sử dụng làm ngọt, cung cấp năng lượng.
* Nước: Dung môi phổ biến, dùng trong sinh hoạt, sản xuất,...
* Dầu ăn: Sử dụng trong nấu ăn.
* Cát: Nguyên liệu xây dựng, làm thủy tinh,...
Ví dụ minh họa:
Để tách hỗn hợp muối ăn, cát và dầu ăn, ta thực hiện các bước sau:
* Hòa tan: Hòa tan hỗn hợp vào nước, muối ăn sẽ tan hoàn toàn.
* Lọc: Lọc hỗn hợp để tách cát ra khỏi dung dịch.
* Chiết: Dùng phễu chiết để tách lớp dầu nổi lên trên.
* Cô cạn: Cô cạn dung dịch còn lại để thu được muối ăn.