Truyện "Người con gái Nam Xương" của tác giả Nguyễn Dữ không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật mà còn là một bức chân dung tâm hồn của nhà văn trước những vấn đề xã hội và con người trong thời đại của ông. Nhận định "đời xa không thấy mặt nhà văn nhưng xem văn liền thấy tiếng lòng của họ" chỉ ra rằng, dù có thể không biết rõ về cuộc đời của nhà văn, nhưng qua tác phẩm, người đọc vẫn có thể cảm nhận được những suy tư, cảm xúc và triết lý sống của tác giả.

### 1. Tâm trạng và nỗi đau của nhân vật:
Trong "Người con gái Nam Xương", nhân vật Vũ Nương là biểu tượng cho những người phụ nữ trong xã hội phong kiến, họ phải chịu đựng nhiều bất công và khổ đau. Qua việc miêu tả số phận bi thảm của Vũ Nương — một người phụ nữ ngoan hiền, bảo thủ, nhưng cuối cùng lại bị xã hội và người chồng mắng nhiếc, khinh rẻ — nhà văn đã bộc lộ nỗi lòng thương cảm đối với thân phận thấp kém của phụ nữ trong xã hội. Người đọc cảm nhận được sự xót xa và bất bình mà tác giả gửi gắm qua từng tình tiết.

### 2. Phê phán xã hội phong kiến:
Nguyễn Dữ đã sử dụng câu chuyện để phản ánh những bất công của xã hội phong kiến đối với phụ nữ. Qua nỗi oan khuất của Vũ Nương, nhà văn đã phê phán một xã hội mà người đàn bà không có tiếng nói và quyền lợi. Điều này không chỉ là tiếng nói về nhân vật Vũ Nương mà còn là tiếng nói của chính tác giả, thể hiện sự phản kháng của ông đối với những quy định khắt khe của xã hội, từ đó gửi gắm những thắc mắc về nhân phẩm và giá trị con người.

### 3. Cảm xúc và triết lý sống:
Ngoài việc phản ánh số phận của Vũ Nương, truyện cũng thể hiện cái nhìn nhân văn của tác giả về tình yêu, hạnh phúc và sự hy sinh. Hình ảnh Vũ Nương luôn tôn thờ chữ "hiếu", sẵn sàng hy sinh bản thân vì chồng con, cho thấy sự cao quý trong tâm hồn của người phụ nữ, nhưng đồng thời cũng khiến người đọc cảm nhận được nỗi cô đơn, sự dày vò mà họ phải chịu đựng. Tác giả đã thể hiện những cảm xúc sâu sắc của mình khi đối diện với những bi kịch đó, tạo ra một tiếng nói mạnh mẽ về giá trị con người.

### Kết luận:
"Người con gái Nam Xương" không chỉ là câu chuyện về một người phụ nữ bất hạnh mà còn là bức tranh phản ánh xã hội thời bấy giờ và tiếng lòng đầy trăn trở của Nguyễn Dữ. Tác phẩm cho thấy rằng, mặc dù chúng ta có thể không biết nhiều về cuộc đời nhà văn, nhưng qua những gì họ viết, chúng ta vẫn có thể cảm nhận được suy nghĩ, tình cảm và triết lý sống của họ, từ đó hiểu rõ hơn về bản thân và xã hội. Như vậy, nhận định trên trở nên càng có ý nghĩa hơn khi chúng ta đọc và cảm nhận những tác phẩm văn học.