Phân tích từng khổ thơ và cảm nghĩ về bài thơ
“Lưng mẹ còng rồi
Cau thì vẫn thẳng
Cau - ngọn xanh rờn
Mẹ - đầu bạc trắng
Cau ngày càng cao
Mẹ ngày một thấp
Cau gần với giời
Mẹ thì gần đất!”
Trong khổ thơ này, hình ảnh cây cau được dùng để so sánh với mẹ, biểu thị sự thay đổi của thời gian và tuổi tác. Cây cau vẫn giữ được sự thẳng đứng, xanh tươi, tượng trưng cho sức sống và tuổi trẻ. Ngược lại, mẹ ngày một còng lưng, đầu bạc trắng, biểu hiện sự suy giảm sức khỏe và tuổi tác. Hình ảnh “cau gần với giời, mẹ thì gần đất” thể hiện sự chênh lệch về sự trường thọ và tuổi già giữa cây cau và mẹ. Đoạn thơ thể hiện một cách sâu sắc và cảm động sự chênh lệch giữa sự bền bỉ của thiên nhiên và sự suy tàn của con người qua thời gian.
“Ngày con còn bé
Cau mẹ bổ tư
Giờ cau bổ tám
Mẹ còn ngại to!”
Khổ thơ này tiếp tục so sánh giữa sự thay đổi của cây cau và mẹ qua thời gian. Khi con còn nhỏ, cây cau còn bổ tư, nghĩa là chưa phát triển hết, nhưng giờ đây đã bổ tám, thể hiện sự trưởng thành và phát triển. Ngược lại, mẹ giờ đây đã già, sức khỏe suy yếu và không còn như trước. Câu thơ “Mẹ còn ngại to!” gợi cảm giác mẹ không còn tự tin, không còn mạnh mẽ như trước. Khổ thơ này nhấn mạnh sự biến chuyển của thời gian và sự tàn tạ của cơ thể con người so với sự trưởng thành của cây cau.
“Một miếng cau khô
Khô gầy như mẹ
Con nâng trên tay
Không cầm được lệ
Ngẩng hỏi giời vậy
- Sao mẹ ta già?
Không một lời đáp
Mây bay về xa.”
Trong khổ thơ này, hình ảnh miếng cau khô được so sánh với mẹ, diễn tả sự yếu đuối, tàn tạ của mẹ qua thời gian. Miếng cau khô gầy như mẹ, gợi cảm giác xót xa và thương cảm. Câu thơ “Con nâng trên tay, không cầm được lệ” thể hiện sự đau xót và bất lực của con khi nhìn thấy sự thay đổi của mẹ. Hình ảnh “Ngẩng hỏi giời vậy - Sao mẹ ta già?” cho thấy sự hoang mang, sự tìm kiếm lý do cho sự lão hóa của mẹ, nhưng không nhận được câu trả lời, điều này làm tăng cảm giác đơn độc và bất lực của con trước quy luật vô tình của thời gian.
Bài thơ sử dụng hình ảnh cây cau và mẹ để thể hiện sự chênh lệch rõ rệt giữa sự phát triển của thiên nhiên và sự suy tàn của con người theo thời gian. Sự so sánh này làm nổi bật nỗi buồn và sự thương cảm đối với người mẹ đang già đi. Bài thơ không chỉ phản ánh nỗi đau của sự lão hóa mà còn là một cách để con thể hiện lòng biết ơn và tình yêu đối với mẹ. Cảm xúc trong bài thơ là sự xót xa, đau đớn nhưng cũng đầy trân trọng và yêu thương, nhấn mạnh sự quý giá của từng khoảnh khắc bên mẹ trong cuộc đời.