Trong văn bản "Nếu biết trăm năm là hữu hạn", tác giả nhấn mạnh vai trò của ông bà như những chứng nhân của tình yêu thương và là cầu nối giữa chúng ta và quá khứ. Ngoài ông bà, còn nhiều người khác cũng có thể là dấu gạch nối giữa em và quá khứ.

1. **Bố mẹ**: Bố mẹ là những người đã sống và trải qua nhiều kỷ niệm trong cuộc đời. Họ có thể chia sẻ với em những câu chuyện về tuổi trẻ của họ, về gia đình, về truyền thống văn hóa, hay về những khoảnh khắc vui buồn mà họ đã trải qua. Qua những câu chuyện đó, em có thể hiểu rõ hơn về nguồn cội, về những giá trị mà gia đình đã gìn giữ.

2. **Anh chị em**: Anh chị em trong gia đình cũng có thể là những người kết nối với quá khứ, bởi vì họ cùng trải qua những kỷ niệm, cùng lớn lên trong một ngôi nhà. Những câu chuyện và kỷ niệm chung giữa các thành viên trong gia đình có thể giúp em cảm nhận được sự gắn bó và lịch sử của gia đình.

3. **Thầy cô**: Các thầy cô giáo, đặc biệt là những người đã dạy dỗ em trong những năm đầu đời, có thể là những người gợi nhớ về quá khứ học tập và những giá trị mà em đã được trưởng thành. Họ không chỉ dạy kiến thức mà còn truyền cảm hứng và những bài học quý giá trong cuộc sống.

4. **Bạn bè**: Những người bạn đã cùng em trải qua những giai đoạn quan trọng trong cuộc sống cũng có thể là dấu gạch nối với quá khứ. Qua những kỷ niệm, những trận cười hay những giọt nước mắt của tuổi học trò, em có thể nhìn lại và hiểu rõ về bản thân mình.

Từ những người này, em thấy rằng quá khứ được xây dựng từ những mối quan hệ và những kỷ niệm. Họ không chỉ đơn thuần là những người đã sống trong quá khứ mà còn là những người đã góp phần tạo nên con người hiện tại của em. Qua họ, em không chỉ kết nối với lịch sử của bản thân mà còn hiểu được những giá trị văn hóa, truyền thống và bài học cuộc sống mà thế hệ trước đã truyền lại.