Chủ nghĩa tư bản là một hệ thống kinh tế trong đó các phương tiện sản xuất và tài sản chủ yếu thuộc sở hữu tư nhân, và hoạt động kinh tế được điều phối chủ yếu thông qua thị trường tự do. Sự hình thành của chủ nghĩa tư bản diễn ra qua nhiều giai đoạn lịch sử và chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một số điểm chính về sự hình thành của chủ nghĩa tư bản:

1. **Thời kỳ phong kiến**: Trước khi chủ nghĩa tư bản phát triển, xã hội châu Âu chủ yếu được tổ chức theo mô hình phong kiến, nơi địa chủ sở hữu đất đai và nông dân làm việc cho họ. Nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp và sản xuất nhỏ lẻ.

2. **Sự phát triển của thương mại**: Vào khoảng thế kỷ 15 và 16, các cuộc khám phá và mở rộng lãnh thổ đã thúc đẩy thương mại quốc tế. Các quốc gia châu Âu bắt đầu thiết lập các tuyến thương mại mới, dẫn đến sự gia tăng tài sản và sự chuyển mình của nền kinh tế từ nông nghiệp sang thương mại.

3. **Cách mạng công nghiệp**: Bắt đầu từ cuối thế kỷ 18, cách mạng công nghiệp đã mang đến sự thay đổi mạnh mẽ về phương thức sản xuất. Việc áp dụng máy móc vào sản xuất giúp tăng năng suất lao động và tạo ra hàng hoá với số lượng lớn. Đây là một bước ngoặt quan trọng trong việc hình thành chủ nghĩa tư bản công nghiệp.

4. **Tư tưởng kinh tế**: Các nhà kinh tế học như Adam Smith đã đóng góp vào sự phát triển của chủ nghĩa tư bản thông qua những lý thuyết về thị trường tự do và lợi ích cá nhân. Trong cuốn "Tài sản của các quốc gia", Smith đã lý luận rằng khi mỗi cá nhân theo đuổi lợi ích cá nhân của mình, điều này sẽ dẫn đến lợi ích chung của xã hội.

5. **Chủ nghĩa tư bản tài chính**: Vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, sự phát triển của ngân hàng, chứng khoán và các tổ chức tài chính đã dẫn đến hình thành chủ nghĩa tư bản tài chính, trong đó các tổ chức tài chính trở nên quan trọng đối với nền kinh tế.

6. **Toàn cầu hóa**: Vào cuối thế kỷ 20, quá trình toàn cầu hóa đã thúc đẩy sự phát triển của chủ nghĩa tư bản trên toàn thế giới, cho phép các công ty mở rộng hoạt động ra quốc tế và tạo ra thị trường toàn cầu.

Chủ nghĩa tư bản không ngừng phát triển và biến đổi theo thời gian, và nó cũng chịu nhiều sự chỉ trích và thách thức từ các hệ thống kinh tế khác, như chủ nghĩa xã hội. Tuy nhiên, nó vẫn giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu ngày nay.