Đồng bằng sông Hồng, một trong những vùng đất trù phú và quan trọng nhất của Việt Nam, đang đối mặt với nhiều vấn đề thoái hóa nghiêm trọng. Sự thoái hóa này do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm:

• Tăng cường độ mưa và lũ lụt: Biến đổi khí hậu đã làm tăng tần suất và cường độ của các hiện tượng thời tiết cực đoan, dẫn đến lũ lụt và ngập úng thường xuyên. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng đất và khả năng canh tác.
• Nước biển dâng: Đồng bằng sông Hồng nằm gần biển và rất nhạy cảm với hiện tượng nước biển dâng. Nước mặn xâm nhập vào các vùng đất canh tác, làm giảm độ phì nhiêu của đất.

• Chất thải từ hoạt động công nghiệp và sinh hoạt: Các khu công nghiệp và đô thị hóa nhanh chóng đã dẫn đến tình trạng ô nhiễm nguồn nước và đất đai do chất thải, hóa chất và rác thải. Ô nhiễm này làm suy giảm chất lượng đất nông nghiệp.
• Sử dụng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu: Nông dân sử dụng nhiều phân bón hóa học và thuốc trừ sâu để tăng năng suất cây trồng, nhưng điều này cũng gây ra ô nhiễm đất và nguồn nước, ảnh hưởng đến sức khỏe của đất.

• Khai thác cát sông: Việc khai thác cát trên sông Hồng để phục vụ xây dựng đã làm thay đổi dòng chảy tự nhiên và làm mất đi lớp đất màu mỡ, dẫn đến sụt lún và thoái hóa đất.
• Đô thị hóa và xóa bỏ đất nông nghiệp: Sự phát triển đô thị đã dẫn đến việc chuyển đổi đất nông nghiệp sang đất xây dựng, làm giảm diện tích đất canh tác và ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.

• Mô hình canh tác không hợp lý: Việc lạm dụng các giống cây trồng không phù hợp với điều kiện tự nhiên và việc không áp dụng các biện pháp canh tác bền vững dẫn đến thoái hóa đất.
• Quá tải trong sản xuất nông nghiệp: Sự gia tăng sản xuất mà không chú trọng đến bảo vệ môi trường làm giảm độ phì nhiêu và khả năng tự phục hồi của đất.

• Thiếu quy hoạch hợp lý: Việc quản lý và quy hoạch đất đai còn nhiều bất cập, dẫn đến việc sử dụng đất không hiệu quả và lãng phí nguồn tài nguyên đất.
• Thiếu sự tham gia của cộng đồng: Sự thiếu hụt trong việc tham gia của người dân vào quản lý đất đai và môi trường cũng làm giảm hiệu quả trong công tác bảo vệ tài nguyên.

Đồng bằng sông Hồng đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn từ các yếu tố môi trường và hoạt động con người. Để bảo vệ và phục hồi vùng đất này, cần có sự quan tâm và hành động mạnh mẽ từ chính quyền, cộng đồng và các tổ chức trong việc quản lý tài nguyên bền vững, đồng thời nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường và phát triển nông nghiệp bền vững.